Για τους Μουσουλμάνους όλου του κόσμου πριν από εφτά μέρες άρχισε ο μήνας Ραμαντάν (ή Ραμαζάν στα τουρκικά) του έτους 1426 από Εγίρας.
Ο έννατος μήνας του σεληνιακού μουσουλμανικού ημερολογίου είναι αφιερωμένος στην ενθύμηση της αποκάλυψης του Ιερού Κορανίου στην ανθρωπότητα.
Για τους Χριστιανούς, ο Λόγος σαρκώθηκε στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Για τους Μουσουλμάνους ο Λόγος εντυπώθηκε στο κείμενο του Ιερού Κορανίου. Το Κοράνιο δεν είναι ένα ιερό βιβλίο που γράφτηκε από ανθρώπους που ενέπνευσε ο Θεός, όπως πιστεύεται από Εβραίους και Χριστιανούς για τα κείμενα της Βίβλου.
Το Κοράνιο υφίσταται ως Λόγος του Αλλάχ, πέραν οποιουδήποτε χρονικού προσδιορισμού ή περιορισμού, προτού εμφανισθούν στο πεδίο της γνώσης του ανθρώπου οι συνιστώσες της ιστορίας. Ο άγγελος Γαβριήλ αποκαλύπτει στον Προφήτη Μοχάμμεντ το ιερό Κοράνιο. Αυτή η αποκάλυψη του Ιερού Βιβλίου του Ισλάμ, αποτελεί συγχρόνως κάθοδο του Λόγου του Ελεήμονα και Φιλανθρώπου Αλλάχ εντός της Δημιουργίας Του. Είσοδο του Λόγου του Απερινόητου, του Αόρατου, του Πανταχού Παρόντος στα όρια της ιστορίας. Η εντύπωση του κατ' εξοχήν Λόγου στις σελίδες του Ιερού Κορανίου καθιστά προσιτή στην ανθρώπινη υπόσταση την οικείωσή της με τον αχειροποίητο Λόγο του Αλλάχ.... Έχω τη γνώμη πως μπορούμε να κατανοήσουμε τη φύση του Ιερού Κορανίου αναγιγνώσκοντας το ακόλουθο μικρό απόσπασμα από τον Φαίδρο του Πλάτωνος:"Τον του ειδότος λόγον λέγεις, ζώντα και έμψυχον, ού ο γεγραμμένος είδωλον αν τι λέγοιτο δικαίως" (276a).
Αυτή η κεφαλαιώδης για το Ισλάμ και συνάμα για τους Μουσουλμάνους του κόσμου φανέρωση του Κορανίου συμβαίνει κατά το μήνα Ραμαντάν....
Οι Μουσουλμάνοι σε όλη τη διάρκεια του Ραμαζανιού νηστεύουν από την ανατολή ως τη δύση του ήλιου, απέχοντας από τροφή, από λήψη υγρών, από το κάπνισμα.... Σ' αυτόν τον κανόνα υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Λόγου χάρη οι ταξιδιώτες, οι ασθενείς, οι εγκυμονούσες γυναίκες όπως και οι λεχώνες απαλλάσσονται από το χρέος της νηστείας κατά το μήνα Ραμαντάν.
Η νηστεία συναντάται σχεδόν σε όλες τις θρησκείες της Οικουμένης, ως μια άσκηση εγκράτειας απέναντι στο ισχυρό πάθος των ανθρώπων, που ακούει στο όνομα λαιμαργία. Η λαιμαργία συνδέεται με το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, αλλά μ' ένα τρόπο διαστρεβλωμένο και βαθύτατα εγωιστικό. Η λαιμαργία δεν αρκείται στην ικανοποίηση της εκλεπτυσμένης εκζήτησης του ανθρώπου να διατρέφεται απολαυστικά. Η λαιμαργία είναι μια εκδήλωση της τάσης του αλλοτριωμένου και εμπαθούς εγώ να ιδιοποιηθεί πάντα τα βρώσιμα και πόσιμα, αδιαφορώντας για το τί μπορεί να συμβαίνει στον πλαϊνό συνάνθρωπο που πεινά και διψά και ίσως να εκτίθεται γι' αυτό το λόγο παράωρα στις δαγκάνες του θανάτου.
Η αποκάλυψη του Ιερού Κορανίου για τους πιστούς του Ισλάμ υπήρξε κεφαλαιώδες γεγονός. Η κάθοδος της Αλήθειας του Θεού και η σύμμιξή της με τους ανθρώπους, αυτό το γεγονός είναι η αποκάλυψη του Ιερού Βιβλίου στον Προφήτη Μοχάμμεντ, δεν μπορεί να κυοφορήσει εντός των ανθρώπων, εντός των συνειδήσεων, των εγκεφάλων και των καρδιών τους, αν δεν προηγηθεί μία κένωση.
Κατά την ταπεινή μου γνώμη η νηστεία κατά το μήνα Ραμαντάν, το μήνα που η Αλήθεια του Αλλάχ, κατά τη θεολογία του Ισλάμ, έλαβε τη μορφή Βιβλίου, προκειμένου να μπορέσει να ενσταλαχθεί ο Λόγος εντός της ύπαρξης του ανθρώπου, αποτελεί μια ελάχιστη κένωση του είναι μας, ως προαπαιτούμενο, από στοιχεία κίβδηλα, ανυπόστατα και αλλοτριωτικά ....
Η νηστεία κατά τον ιερό μήνα ουσιαστικά είναι ένα σημείο. Ο άνθρωπος που επιθυμεί να βιώσει το ιερό Κοράνιο, τον Λόγο του Θεού στα μύχια της ύπαρξής του, οφείλει σε όλη του ζωή, νυχθημερόν, να είναι εκτεθειμένος, ως κενό αγγείο, ώστε να ενσταλάζεται ο Θείος Λόγος δρώντας αγιαστικά και μεταμορφωτικά. Γι' αυτό λέχθηκε πιο πάνω ότι ο μήνας Ραμαντάν συνιστά σημείο απλώς και όχι όριο στη βιωτή του πιστού Μουσουλμάνου.
Όλες οι θρησκείες εμφανίζουν δύο όψεις. Η μία συνιστά το κέλυφος της θρησκείας και απευθύνεται στο πλήθος των πιστών. Προβάλλονται δόγματα πίστης, κανόνες ηθικής για όλες τις εκφάνσεις του βίου, υποχρεώσεις που τείνουν στην αποδοχή μιας πνευματικής πειθαρχίας ώστε ο άνθρωπος να υπερβεί το βιολογικό υπαρκτικό επίπεδό του και να αγγίξει το επίπεδο της όντως φύσης του, πνευματικής ποιότητας και κατά κάποιον τρόπο συγγένειάς του με το Δημιουργό. Η δεύτερη όψη, που παραμένει αθέατη και μυστική για τους πολλούς λόγω προσωπικής επιλογής ελκύει τους ερωμένους του Θεού. Όλες και όλους που έχουν αποκτήσει το βίωμα της εγγύτατης παρουσίας του Θεού εντός του ανθρώπου και έχουν αξιωθεί στην ανακάλυψη, πως ο Θεός είναι Κάλλος και Εραστής! Ο άνθρωπος που επιζητεί φλεγόμενος να ζει στην παρουσία του Θεού και να σβήσει το εγώ του εντός του Θείου Προσώπου, αφήνεται χωρίς την παραμικρή επιφύλαξη στην εκζήτηση μιας ατελεύτητης συνουσίας της δικής του ύπαρξης με την κατ' εξοχήν και κατ' ουσίαν Ύπαρξη! Ακούραστα μελετά το ιερό Κοράνιο που είναι φυλαγμένο στο κέντρο της καρδιάς του και το μόνο που τον νοιάζει είναι η καύση της υπόστασής του, ωσάν κερί από μέλισσα, χάριν του Αλλάχ! Αδιαφορεί για τον αν θα βρεθεί στον παράδεισο ή στην κόλαση, αρκεί να μη στερηθεί τη θέα του Προσώπου του Πολυαγαπημένου και Λατρευτού. Αδιαφορεί για την τροφή αρκεί να τρέφεται από δώρα, που θα του προσφέρει το έλεος και η φιλανθρωπία του Αλλάχ. Αυτή η φλόγα του θείου έρωτα που κατακλύζει το είναι θερμαίνει τους συνανθρώπους του και όλη την κτίση και εύχεται άοκνα όλοι οι άνθρωποι να γεύονται, ό,τι και ο ίδιος. Μισεί ό,τι μπορεί να χωρίσει τον άνθρωπο από το Θεό, μισεί την αδικία, τον ευτελισμό του ανθρώπινου προσώπου, τη φθορά της φύσης χάριν δαιμονικής εκμετάλλευσης και συσσώρευσης άνομου κέρδους. Και όλα αυτά, γιατί η προσβολή κατά του ανθρώπου και η εκπόρνευση της φύσης είναι απιστία, βλασφημία κατά του Θεού και άρνηση, όμοια με την άρνηση του Ιμπλίς, να υπακούσει στο θέλημα του Αλλάχ, πραγματώνοντας το Ισλάμ!
Συχνά η κατεστημένη εκδήλωση της θρησκείας, με τους εκπροσώπους της, που επιδιώκουν ζηλότυπα να εξουσιάζουν τις ψυχές, εναντιώνεται στην κεκρυμμένη Αλήθεια. Τούτο γίνεται με την προσήλωση στους τύπους και με την αναγωγή σημείων, ως δήθεν ορίων της απεριόριστης Αλήθειας. Οι ταγοί της κατεστημένης θρησκείας, συνειδητά ή και ασυνείδητα ανέχονται ή ακόμα καλλιεργούν την υποκρισία! Κατασπαταλούν φαιά ουσία και σελίδες βιβλίων με κίβδηλες ψιλολογίες, που εμφανίζουν ως περισπούδαστες μελέτες θεολογίας ή ηθικής. Συχνά οι περιπτωσιολογικές ψιλολογίες των 'θεολόγων' προκειμένου να επικεντρώσουν την προσοχή των πιστών στην ακριβή τήρηση τύπων ή στην αυστηρή προσήλωση σε κανόνες επιδερμικής ηθικής, αποπροσανατολίζουν τους ανθρώπους από την ουσία και τους στερούν την ευκαιρία να χορτάσουν την πείνα που ταλανίζει το είναι τους, τη δίψα που ξεραίνει την ψυχή τους και τέλος τέλος τους κρύβουν το δρόμο που μπορούν να ερωτευτούν και να γευτούν την απερίγραπτη μεταμόρφωση που προσφέρει ο έρωτας....
Το Ισλάμ είναι μια οικουμενική θρησκεία, με πλούσια πνευματική παράδοση που τουλάχιστον στη Δύση ο μέσος συνάνθρωπος αγνοεί. Επί πλέον πολλοί Χριστιανοί έχουν στρεβλές πληροφορίες για το Ισλάμ, που γεννούν πλέγμα προκαταλήψεων και μόνο, δυσχεραίνοτας εν κατακλείδι τη συνύπαρξη των ανθρώπων μεταξύ τους.
Δεν αξίζει να κλείσει τούτο το σημείωμα με τρόπο, που ίσως κάποιος οσμιστεί πνευματική μιζέρια. Με πολλήν αγάπη φιλοξενώ για όσους κοινωνούς στίχους από ένα doğuş του Ισμαήλ Εμρέ (1900-1970).
Ρώτησαν το Μωάμεθ, "συ γιατί ήρθες,
με θρήνο κι αναφυλλητό κομμάτιασες καρδιές;
Κι εκείνος είπε: "πρώτα για να φτιάξω ήθος - μετά θρησκεία".
Ήθος και παίδευση είναι αυτής της γνώσης η αρχή.
Μόνο με την παίδευση πραγματώνεται η ένωση μ' Εκείνον'
αν στο δρόμο προχώρησες, μη ρωτάς πώς,
αν δεν τελειώθηκες, τί καρπό θα δώσεις;
Το ήθος και η παίδευση είναι αυτής της γνώσης η αρχή.
Αν μέσα σου ξυπνήσει η συνείδηση
θά 'ρθει να κατοικήσει ο Θεός'
θρησκεία και πίστη μόνο τότε θα γνωρίσεις.
Ήθος και παίδευση είναι αυτής της γνώσης η αρχή.
Η θεία γνώση είναι ο καρπός, ο νόμος είναι η φλούδα.
Αυτά τα δυο είναι οι σύντροφοι κείνου που φτάνει στο Θεό.
Στο καραβάνι που για Κείνον κίνησε στέκει οδηγός ο έρως.
Ήθος και παίδευση αυτής της γνώσης είναι η αρχή.
...
Ξύπνα καρδιά και στοχάσου:
όποιος εδώ δεν έχει μάτια, τυφλός στον άλλο κόσμο θα διαβεί
άνοιξε τα μάτια τώρα που είσαι στην ζωή και κοίτα.
Ήθος και παίδευση είναι αυτής της γνώσης η αρχή.
Μετάφραση Πολύμνιας Αθανασιάδη
Συλλογή 'Πνοές". Εκδόσεις Δόμος 1991
