Λόγια
του Παπά Γιώργη του Πυρουνάκη, που
είπε στο μνημόσυνο που τέλεσε
για τον πρώτο νεκρό του Πολυτεχνείου
της Αθήνας, τον Διομήδη Κομνηνό.
«ΝΤΡΕΠΟΜΑΙ,
και
ζητώ συγγνώμη από τα θύματα της εφτάχρονης
τυραννίας του Τόπου μας, ως παπάς, για
όσα δεν πράξαμε οι Ιερωμένοι, να τα
σώσουμε από τα άγρια νύχια τους. και για
την παράλειψη ακόμη να συμπαρασταθούμε
στους πόνους και τους φόβους, που τους
προκαλούσαν οι αδίστακτοι διώκτες τους.
Έ
π ρ ε π ε
κ α ι μ π ο ρ ο ύ σ α μ ε ! Ούτε καν οι
διαμαρτυρίες μας δεν διατυπώθηκαν
επίσημα και διεθνώς, όπως κάνουν άλλες
Εκκλησίες μη Ορθόδοξες σε παρόμοιες
κακές περιστάσεις. Μα ούτε και τώρα που
αποδείχνονται δικαστικώς τα άθλια και
φρικιαστικά δεν εκφράζουμε τον
αποτροπιασμό μας... Και παραπονιόμαστε
γιατί οι πιστοί - τα παιδιά μας, μας
περιφρονούν και λένε τόσα σε βάρος μας
άσχημα σχόλια!
Οι απουσίες
συνεχίζονται: Δεν περιζώσαμε τότε το
Πολυτεχνείο για να εμποδίσουν τα ράσα
μας τα τανκς. Εκείνες οι εκκλήσεις δεν
μας καίνε; Γι’ αυτή την αμαρτία μας
γιατί δεν κλαίμε; Και γιατί με τρίχινους
σάκκους (όχι με χρυσούς) δεν πέφτουμε
στα γόνατα στον ίδιο χώρο να ζητήσουμε
το έλεος του Θεού και τη συγγνώμη του
Λαού; Γιατί;
Δεν είμαστε από το
Λαό; Αυτή δεν είναι η αποστολή μας; Από
πού βρήκαμε την υπόδειξη μόνο βασιλικά
ή τυραννικά καθεστώτα να στηρίζουμε,
να ευλογούμε, να ανεχόμαστε αδιαμαρτύρητα
και να ορκίζουμε τους «άρχοντές»
τους;»
Ν τ ρ έ π ο μ α ι . . .
ϯ
π. Γ.Π.
“Μικρά
Αγωνιστικά Φύλλα” σ. 9
sophia-ntrekou.gr/piroynakis
Τον
πατέρα Γεώργιο Πυρουνάκη, είχα την χαρά
να τον γνωρίσω και να τον φιλοξενήσω
στο σπίτι μας στη Νάουσα. Την δεκαετία
του ’70, μετά την μεταπολίτευση, ο Δήμος
της Νάουσας, με δήμαρχο τον Δημήτρη
Βλάχο, έναν άνθρωπο με οράματα, δημιούργησε
άτυπα τον θεσμό του “Λαϊκού Πανεπιστημίου”.
Δεν ήταν απλά συνάξεις για την παρακολούθηση
μιας ομιλίας, αλλά ευκαιρίες ανάπτυξης
διαλόγου με έντονες και πολύωρες συχνά
συζητήσεις, ανάμεσα στον ομιλητή και
στους συμμετέχοντες. Στα πλαίσια λοιπόν
του Λαϊκού Πανεπιστημίου, ο Παπά
Γιώργης Πυρουνάκης, είχε επισκεφθεί
τη Νάουσα, μίλησε και σε μια
γόνιμη συζήτηση με τους συμμετέχοντες,
αντάλλαξαν απόψεις. Αυτά συνέβησαν ένα
Σάββατο βράδυ, σε μια μεγάλη αίθουσα
στο κτίριο του Δημοτικού Θεάτρου (πρώην
κινηματογράφου Διάνα). Το πρωί της
Κυριακής εκκλησιάστηκε στον Άη Γιώργη.
Ο
Παπά Γιώργης ο Πυρουνάκης δεν ήταν ο
μόνος Έλληνας κληρικός που
αντιτάχθηκε στην δικτατορία των
συνταγματαρχών. Αλλά με τους λόγους
του, με τις πρωτοβουλίες του και με τις
διώξεις που είχε υποστεί, από την τότε
διοίκηση της Ελλαδικής Εκκλησίας και
από το καθεστώς της χούντας, σήκωσε
στους ώμους του την ντροπή της Εκκλησίας,
που δεν στάθηκε πλάι στον Λαό, ούτε σε
ώρες κινδύνου. Για μένα, ο Πρωτοπρεσβύτερος
της Ελευσίνας πατέρας Γεώργιος Πυρουνάκης
είναι ένας Άγιος άνθρωπος του Θεού, και
πιστεύω πως όσοι τον γνώρισαν ή
πληροφορήθηκαν για την βιωτή του
μαρτυρούν για την αγιότητα του Παπά.
Η
μνήμη των συμβάντων του Πολυτεχνείου
της Αθήνας, αλλά και της Θεσσαλονίκης
το 1973, ως εξέγερση νέων κατά της χούντας
είναι νωπή, και θα παραμένει επίκαιρη
πάντοτε. Οι πληγές από τα έκτροπα βίας
των αστυνομικών χθες, ματώνουν ακόμα
και πονούν. Έτσι, σκέφτηκα να γράψω αυτές
τις αράδες και να μνημονεύσω τον εν
αγίοις Πατέρα Γεώργιο Πυρουνάκη, τον
Πρεσβύτερο.
Πρόσθεσα
και λίγες δικές μου σκέψεις για τον Παπά
του Λαού, που φορούσε στο στήθος έναν
ασημένιο λιτό σταυρό, που είχε χαραγμένη
επάνω του την λέξη “Ελευθερία”!
Και
μια σημείωση, αναγκαία, θαρρώ.
Στις
Εκκλησίες της Χριστιανικής
Ανατολής, Ελληνορθόδοξη Εκκλησία,
Κοπτική Ορθόδοξη Εκκλησία, Συριακή
Ορθόδοξη Εκκλησία, Αρμενική Αποστολική
Εκκλησία, οι Άγιοι δεν επιβάλλονται,
ούτε παρασκευάζονται- “αγιοποιούνται”.
Η αναγνώριση ενός Χριστιανού ως
Αγίου του Θεού είναι θέμα που αφορά την
συνείδηση της Εκκλησίας, την μαρτυρία
του Λαού του Θεού. Η πράξη της αγιοκατάταξης
που ενεργεί η Ιερά Σύνοδος, είτε
Πατριαρχείου, είτε μιας κατά τόπους
Εκκλησίας δεν αγιοποιεί αλλά
αναγνωρίζει την αγιότητα, που μαρτυρείται
ήδη από την Εκκλησία, ως
Κοινωνίας Χριστιανών χωρίς
διάκριση μεταξύ Λαού και Κλήρου.
Στην αρχαία Εκκλησία δεν υπήρχαν
επίσημες και γραπτές πράξεις
ανακηρύξεως αγίων, γιατί δεν
χρειαζόταν σε καμιά περίπτωση επίσημη
πράξη προς τούτο.
Σε
περιπτώσεις που ένας επίσκοπος
ή ο κλήρος έσπευδε στην ανακήρυξη κάποιου
σαν αγίου, χωρίς να την
μαρτυρία της συνείδησης
της Εκκλησίας, υπό την έννοια, όχι
της διοικούσας ή ποιμαίνουσας εκκλησίας,
αλλά ως της Κοινότητας των Χριστιανών,
τότε η ανακήρυξη έμενε πράξη χωρίς
περιεχόμενο.
Με
την διαδρομή των χρόνων, δίχως κατ’
ουσίαν να αλλάξει κάτι, εντούτοις υπήρξαν
και στην Ελληνορθόδοξη Εκκλησία επιρροές
από την Λατινική Δύση στο θέμα της
επίσημης αναγνώρισης των Αγίων του
Θεού. Ιδίως στην Ρωσική Εκκλησία, επί
τσαρικού καθεστώτος, για να γίνει η
αγιοκατάταξη, δεν αρκούσε μόνον συνοδική
πράξη, αλλά ήταν απαραίτητη η επικύρωση
από τον Τσάρο.
Μια
περίπτωση “επιβολής” αγίων στην τοπική
Εκκλησία της Νάουσας, είναι η πρωτοβουλία
του Μητροπολίτη Βεροίας, Ναούσης και
Καμπανίας Παντελεήμονα Καλπακίδη, να
προκαλέσει την αγιοκατάταξη χιλίων
διακοσίων σαράντα ενός (1241) κατοίκων
της Νάουσας που είχαν εκτελεστεί από
τους Οθωμανούς, μετά την κατάπνιξη της
εξέγερσης των κατοίκων της πόλης το
1822. Οι Ναουσαίοι και οι Ναουσαίες, πάντοτε
τιμούσαν τη μνήμη όσων σφάχτηκαν κατά
την καταστροφή της πόλης, όταν οι Οθωμανοί
με ιδιαίτερη σκληρότητα αντιμετώπισαν
τους εξεγερμένους. Τιμούσαν επίσης τη
μνήμη και το θάρρος των νεαρών γυναικών,
που προτίμησαν να χαθούν στον καταρράκτη
των Στουμπάνων, μερικές κρατώντας τα
βρέφη τους στην αγκαλιά, παρά να πέσουν
στα χέρια των Τούρκων. Ποτέ, δεν άκουσα
προσωπικά, να προσδιορίζεται ο αριθμός
αυτών των εθνομαρτύρων, με την ακρίβεια
του Μητροπολίτη. Πάντοτε οι κάτοικοι
της Νάουσας τιμούσαν τα θύματα της
μεγάλης σφαγής και του διωγμού, ως
εθνομάρτυρες, ως μάρτυρες της Ελευθερίας.
Η συνείδησή τους, ως Χριστιανών δεν
μαρτυρούσε, επί τόσα χρόνια, ότι εκείνα
τα σφάγια της μανίας των Οθωμανών ήταν
Άγιοι της Εκκλησίας...
Η
περί αναγνωρίσεως των Αγίων του Θεού
αρχαία συνήθεια διασώζεται ως τις μέρες
μας στην Κοπτική Ορθόδοξη Εκκλησία.
18/11/2020