«ἡ χάρις καὶ ἡ ἀλήθεια διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο»
Ευαγγέλιο του Ιωάννη 1:17
Τον Μάρτιο του 2019 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Εκκρεμές” το βιβλίο του δημοσιογράφου Δημήτρη Αλικάκου, με τίτλο “Λύτρωση- Περί του Αγίου Φωτός”. Πολύ σύντομα και συγκεκριμένα στις 2 Ιουλίου του ίδιου έτους, κατατέθηκαν τρεις αγωγές από Ιεράρχες του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, η μία μάλιστα, όπως πληροφορούμαστε, από τον ίδιο τον Πατριάρχη Θεόφιλο, ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, κατά του συγγραφέα, κατά του εκδότη και κατά του συγγραφέα του προλόγου του βιβλίου, Σταύρου Ζουμπουλάκη, ενός από τους πλέον διακεκριμένους συγγραφείς και διανοούμενους που διαθέτει ο τόπος σήμερα. Πέραν των αγωγών είχε υποβληθεί και μήνυση, κατά του συγγραφέα, όπως είχε δημοσιευθεί στο ηλεκτρονικό μέσο εκκλησιαστικών ειδήσεων ekklisiaonline.gr
Ο συγγραφέας του βιβλίου Δημήτρης Αλικάκος, με επίμοχθες έρευνες, συγκέντρωσε μαρτυρίες ανθρώπων ως προς την διαδικασία της αφής του “αγίου” φωτός και οι οποίες οδηγούν στο συμπέρασμα, (ορισμένοι από αυτούς το ομολογούν χωρίς αμφισημίες), ότι δεν πρόκειται για θαύμα....
Ο Νικηφόρος Θεοτόκης (1731-1800), Έλληνας λόγιος και Θεολόγος, Αρχιεπίσκοπος Αστραχανίου και Σταυρουπόλεως (νοτίων επαρχιών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας), σε ερώτημα, όσον αφορά το “άγιο φως”, είχε γράψει τα εξής περισπούδαστα: «Ουκ απ΄ ουρανού κατέρχεται, ουδ΄ από του τάφου αναβλύζει, αλλ΄ ο επί την διακονίαν ταύτην ταχθείς αρχιερεύς εν τω λεγομένω εισελθών κουβουκλίω, τον πυρίτην παίων, πυρ εξάγει επάνω του ζωοδόχου τάφου, είτα εφάψας τας εν τω τάφω πρότερον τριβείσας λαμπάδας κρατών εξέρχεται και το φως μεταδίδωσιν ως ηγιασμένον τη επαφή και προσαύσει του παναγίου τάφου. Και ο μεν αγελαίος λαός εκ του τάφου το φως αναβλύσαν νομίζει, ουδείς δ΄ αυτώ τουναντίον ειπείν θαρσεί, δεινόν τι παθείν δεδιττόμενος»
Ο εξαιρετικός δημοσιογράφος, ποιητής, δοκιμιογράφος Παντελής Μπουκάλας έχει γράψει το επίμετρο στο βιβλίο του Αλικάκου και σημειώνει τα εξής: “Συναρπαστική η έρευνα του Δημήτρη Αλικάκου. Οι σαφείς απαντήσεις, και απολύτως τεκμηριωμένες, που έδωσε ο ερευνητής στα κρίσιμα ερωτήματα –πότε; πού;, πώς; ποιος; γιατί;- δεν είναι κάποιες απόψεις που έρχονται να προστεθούν σε όσες υπάρχουν από παλιά. Προέκυψαν από συστηματικό και ακριβοδίκαιο έλεγχο των πραγμάτων και από τις αλλεπάλληλες επαφές του με τους πρωταγωνιστές ενός θαύματος που έχει τα γνωρίσματα του δράματος. Ο Αλικάκος δεν λειτουργεί με την έπαρση του κρημνιστή. Τιμά και σέβεται, αλλά προτιμά την πικρή αλήθεια από το γλυκό και δημοφιλέστατο ψεύδος. Καθηλωτική η έρευνά του για τον αναγνώστη, είναι ταυτόχρονα αποκαθηλωτική για τους θεράποντες του εν Ιεροσολύμοις τακτού θαύματος, οι οποίοι εννοούν την πίστη ως δεισιδαιμονία”.
Ο Σταύρος Ζουμπουλάκης τελειώνει τον πρόλογο στο βιβλίο του Αλικάκου, με την εξής φράση: “Στην Ορθόδοξη Εκκλησία έχουμε ανάγκη να φυσήξει ένα δροσερό αεράκι ειλικρίνειας και λογικής, που να σκορπίσει το μαύρο σύννεφο της δεισιδαιμονίας και του θρησκευτικού πρωτογονισμού”.
Τελικά, ο συγγραφέας του επίμαχου βιβλίου Δημήτρης Αλικάκος, αθωώθηκε ομόφωνα από κάθε κατηγορία που είχε υποβάλλει σε βάρος του, το “πρεσβυγενές” και “παλαίφατο” Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, μόλις πριν ελάχιστες μέρες, τον Μάρτιο του 2024!
Ο Κωνσταντίνος Δ. Καλοκύρης, Βυζαντινολόγος και Αρχαιολόγος, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και "Άρχων Μαΐστωρ" (οφφικιάλος) του Οικουμενικού Πατριαρχείου, έχει συγγράψει ένα ενδιαφέρον βιβλίο με τίτλο, “Το αρχιτεκτονικό συγκρότημα του Ναού της Αναστάσεως Ιεροσολύμων και το θέμα του Αγίου Φωτός” (εκδόσεις University Studio Press 1999). Στο βιβλίο του ο Καλοκύρης αφιερώνει το πέμπτο κεφάλαιο “στη λαϊκή δοξασία για το Άγιο Φως” (σσ. 218 και επ.). Χωρίς αμφισημίες ο Κωνσταντίνος Καλοκύρης, με βάση στοιχεία έρευνας και παράθεσης αποσπασμάτων πηγών, αναφέρει ότι το “άγιο φως” δεν είναι προϊόν θαύματος, αλλά η αφή γίνεται με ανθρώπινη ενέργεια....
Εκτός από τον Καθηγητή Κωνσταντίνο Καλοκύρη, θέση συνηγορίας του Δημήτρη Αλικάκου και όσων αποκάλυψε για την “ιερά απάτη” της αφής του “αγίου φωτός” έχει λάβει και ο Μέγας Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Πατριαρχείου Γεώργιος Τσέτσης, τόσο με επιστολή του προς τον Δ. Αλικάκο, όσο και με συνεντεύξεις που παραχώρησε με άλλες αφορμές σχετικά με το θέμα αυτό (https://www.protagon.gr/epikairotita/o-megas-prwtopresvyteros-gewrgios-tsetsis-gia-to-vivlio-tou-alikakou-to-agio-fws-anavei-apo-kantili-44341814349). Επίσης ο π. Γεώργιος Τσέτσης, σε άρθρο του στην εφημερίδα “Το Βήμα” με τίτλο, “Θρύλος και πραγματικότητα για το 'Αγιον Φως” (21/04/2006), είχε δηλώσει ότι συμφωνεί με όσα διατύπωσε ο Καθηγητής Κων. Καλοκύρης, ότι δηλαδή η αφή του φωτός στο Κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου, δεν είναι αποτέλεσμα θαύματος, αλλά φαινόμενο που προκαλείται με ανθρώπινη ενέργεια (παράθεση του άρθρου του Γεωργίου Τσέτση· https://web.archive.org/web/20090418000643/http://www.ppol.gr/fullarticle.php?id=2157).
Στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, διασώζεται η προτροπή του ίδιου του Ιησού, που η αξία της μένει αναλλοίωτη: “γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς” (8:32). Από την άλλη, στην Πρώτη Επιστολή του Παύλου προς τον Τιμόθεο, αξίζει να προσέξουμε τα εξής: “τοὺς δὲ βεβήλους καὶ γραώδεις μύθους παραιτοῦ, γύμναζε δὲ σεαυτὸν πρὸς εὐσέβειαν” (4:7).
Η γνώση της αλήθειας είναι αναμφίβολα απελευθερωτική, αυτό λέει ο Ιησούς Χριστός, όπως και η μακραίωνη κοινή πείρα, ενώ ο Απόστολος Παύλος, διαχωρίζει με σαφήνεια τους βέβηλους και “γραώδεις” μύθους, που συγκροτούν κάθε μορφής δεισιδαιμονία από την ευσέβεια, που καλλιεργείται από την πίστη.
Δυστυχώς, στην Ορθόδοξη Εκκλησία, όπως και σε άλλες εκκλησίες κυρίως της Ανατολής, που υπερασπίζονται την “ιερά” παράδοση, προκειμένου να χειραγωγείται ο αμαθής θεολογικά “χύδην όχλος” του ποιμνίου, είναι ανεκτοί ή και προωθούνται ακόμα, εκ μέρους “πονηρών” ιεραρχών και ιερέων, βέβηλοι και γραώδεις μύθοι, που αντιμάχονται την Aλήθεια. Αυτή η κατάσταση αποτελεί άρνηση του Ευαγγελίου, που διακηρύσσει την σάρκωση της Αλήθειας και της Χάριτος στο πρόσωπο του Ιησού· “ἡ χάρις καὶ ἡ ἀλήθεια διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο” (1:17).
30/03/2024
©Γιώργος Α. Δούδος
