Η αφορμή για τούτο το σημείωμα, είναι το τραγικό “ατύχημα” που συνέβη χθες μεσημέρι τοπικής ώρας, Παρασκευή 8 Οκτωβρίου 2021, στο Μπατούμι της Γεωργίας. Στ’ αλήθεια όμως, η κατάρρευση πολυκατοικίας, που στέγαζε οικογένειες και είχε ανεγερθεί την δεκαετία του ’70 δεν ήταν ατύχημα, αλλά έγκλημα των κερδοσκόπων εργολάβων. Στην παλιά πολυκατοικία θέλησαν να προσθέσουν δύο ορόφους επί πλέον και να διανοίξουν στα θεμέλια υπόγειο, προφανώς δίχως προηγούμενη μελέτη και αναγκαίες και σημαντικές εργασίες στήριξης του φέροντα σκελετού του κτιρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, αγοραστής από το Αζερμπαϊτζάν διαμερίσματος του πρώτο ορόφου, προκειμένου να φτιάξει το διαμέρισμα σύμφωνα με τις απαιτήσεις του έκανε διάφορες εργασίες, μεταξύ των οποίων “καθαίρεσε” και κάποιες κολώνες, μάλλον χωρίς άδεια ή κατά παράβαση άδειας που του δόθηκε!
Στην Ελλάδα, με την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ζούμε κάθε μέρα τί πράγματι είναι ο καπιταλισμός της εποχής της παγκοσμιοποίησης και του νεοφιλελευθερισμού. Το έγκλημα στο Μπατούμι, έρχεται με τραγικό τρόπο, αφού υπήρξαν ανθρώπινα θύματα, να φανερώσει την δαιμονική φύση του καπιταλισμού!
Ας πούμε λίγα λόγια: Τί είναι τελικά ο καπιταλισμός;
Πρόκειται για το οικονομικό σύστημα, που η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, η διακίνηση προϊόντων, το εμπόριο και οι υπηρεσίες, κατέχονται από ιδιώτες, με κυρίαρχο κίνητρο και στόχο την συσσώρευση κέρδους. Το κράτος στον καπιταλισμό μπορεί επίσης να είναι ιδιοκτήτης μέσων παραγωγής αλλά και υπηρεσιών, που στον καπιταλισμό αντιμετωπίζονται ως προϊόντα, με στόχο την αύξηση κέρδους.
Υπάρχουν ποικίλες μορφές καπιταλισμού: Μιλούμε για τον καπιταλισμό της ελεύθερης αγοράς, τον καπιταλισμό του κράτους πρόνοιας, αγαπημένο μοντέλο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας ή τον κρατικό καπιταλισμό, όπως σε μεγάλο βαθμό είχε εκτραπεί το οικονομικό σύστημα στα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης του υπαρκτού σοσιαλισμού.
Το κύριο χαρακτηριστικό του καπιταλισμού είναι, η προτεραιότητα στο κέρδος και η σκόπιμη αγνόηση του κοινωνικού αγαθού, των φυσικών πόρων και του περιβάλλοντος, ενώ συγχρόνως είναι εργαλείο που παράγει κοινωνική ανισότητα, υποθάλπει την διαφθορά, αλλά και την οικονομική αστάθεια, από τη στιγμή που εκτίθεται στους “νόμους της ελεύθερης αγοράς”.
Ο καπιταλισμός, στην μεγαλύτερη από 300 χρόνια ιστορία του, έχει σημαδέψει την ανθρώπινη ιστορία με μεγάλες τεχνολογικές προόδους, ασύλληπτες, αλλά και με πολέμους φρίκης. Ο καπιταλισμός, είναι η κύρια αιτία εξάντλησης του πλανήτη από την εκμετάλλευση της φύσης για την παραγωγή κέρδους. Ο καπιταλισμός έχει προκαλέσει, κάτι που συνεχίζεται, με τεράστια εκμετάλλευση του ανθρώπου, που αντιμετωπίζεται ως παραγωγική δύναμη και μάιστα μάλλον φτηνή! Η φύση αυτή του καπιταλισμού οδήγησε την εργατική τάξη σε επαναστάσεις εναντίον του συστήματος αυτού, ήδη από το 1848, με κορυφαία απόπειρα υπέρβασής του προς τον σοσιαλισμό, την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 στην τσαρική Ρωσία.
Σήμερα ο καπιταλισμός εφαρμόζεται από δεξιούς και κεντροδεξιούς πολιτικούς ηγέτες και κομματικούς σχηματισμούς, εφαρμόζοντας τα δόγματα του νεοφιλελευθερισμού, στην οργάνωση της οικονομικής ζωής των χωρών, που δείχνει μια δίχως όρια λατρεία στην ιδιωτική επιχειρηματικότητα, που έχει ως συνέπεια την κοινωνική περιθωριοποίηση μεγάλων κοινωνικών ομάδων, που είτε θεωρούνται κατάλληλες ως “αντικείμενα” εκμετάλλευσης ή δεν θεωρούνται χρήσιμες, λ.χ. συνταξιούχοι....
Ο καπιταλισμός πολιτικά έχει αποδειχθεί εξαιρετικά ευέλικτος. Επειδή ο στόχος του είναι η αύξηση και η συσσώρευση κέρδους, η δημοκρατία, ως πολιτικό σύστημα διασποράς της κρατικής εξουσίας, ουσιαστικά στον λαό, δεν είναι πάντοτε μια συμφέρουσα κατάσταση για κερδοφόρες επενδύσεις. Οπότε ο καπιταλισμός οργάνωσε, τις πιο πολλές φορές υπόγεια, αλλά σε άλλες περιπτώσεις και ολοφάνερα, δικτατορίες με τη δύναμη του στρατού (δείτε την σχετικά πρόσφατη πολιτική ιστορία σε χώρες της Λατινικής Αμερικής).
Έχω την πεποίθηση, ότι ένα σύστημα διακυβέρνησης πρέπει να γνωρίζει δύο θεμέλια: Την Ελευθερία και την Αλληλεγγύη. Χωρίς αυτά τα δυο αγκωνάρια, η εκμετάλλευση του ανθρώπου θα αποκτά όλο και πιο απαράδεκτες και αδιάντροπες μορφές, η δικαιοσύνη ως θεσμός του κράτους δεν θα παρεμβαίνει κατά κανόνα υπέρ των μη προνομιούχων πολιτών και ουσιαστικά δεν θα υπάρχει, ενώ οι θεμελιώδεις θεσμοί της δημόσιας εκπαίδευσης, της δημόσιας υγείας και ενός ευρύτατου πλέγματος κοινωνικής πρόνοιας για όσους το έχουν ανάγκη, θα είναι ανύπαρκτοι.
Σήμερα στην Ελλάδα, όπου η κοινοβουλευτική δημοκρατία έχει ευτελιστεί σε μια “δικτατορία” των κομμάτων που ελέγχουν τις βουλευτικές έδρες, η χώρα και ο λαός είμαστε έρμαια μιας κυβέρνησης με νεοφιλελεύθερη ταυτότητα, που με ένα σωρό τρόπους εξυπηρετεί τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα. Η δημόσια εκπαίδευση απαξιώνεται ποικιλότροπα, ενώ το εθνικό σύστημα υγείας αποδυναμώνεται συνεχώς, κατ’ αρχήν εξαιτίας έλλειψης προσωπικού, αλλά και εξαιτίας ελλειμματικών υποδομών!
Ο Γιάννης Ρίτσος, το 1952, από τον τόπο της εξορίας, όταν μαθεύτηκε η δολοφονία του Νίκου Μπελογιάννη, έγραψε ένα ποίημα για τον “Άνθρωπο με το γαρύφαλλο”. Σε ένα στίχο του έγραψε τούτη την κραυγή, τούτο το σύνθημα, που ακούγεται πέρα ως πέρα επίκαιρο μετά τόσα χρόνια: “
ο κομμουνισμός είναι η νιότη του κόσμου”. “
Ο κομμουνισμός είναι η νιότη του κόσμου και προετοιμάζει το αύριο που τραγουδά”, είχε πει ο Γάλλος βουλευτής Γκαμπριέλ Περί, την παραμονή της εκτέλεσής του από τους Ναζί, το 1941.
Γιατί οι στίχοι του Τάσου Λειβαδίτη από το ποίημα “Φυσάει στα σταυροδρόμια του Κόσμου”, δυστυχώς αληθεύουν: “...
είμαστε εμείς που ζυμώνουμε και δεν έχουμε ψωμί, -εμείς που βγάζουμε το κάρβουνο και κρυώνουμε, -είμαστε εμείς που δεν έχουμε τίποτα κι ερχόμαστε να πάρουμε τον κόσμο...”.
Ένα δίλημμα υπάρχει μπροστά μας, ή τουλάχιστον εμπρός σε όσους και όσες δεν έχουμε αφήσει να κοιμηθεί η συνείδησή μας, δεν έχουμε αποπλανηθεί από τον καταναλωτισμό, αυτή την πονηρή νεράιδα του καπιταλισμού και έχουμε χρέος να δώσουμε την ορθή απάντηση:
Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα!
Συλλογιέμαι την κατάσταση γύρω μου και βρίσκω πως μάλλον έχει δίκαιο ο Jacques Julliard, που είχε πει, ότι “...σήμερα η Αριστερά δεν κατοικεί τόσο στα κόμματα, όσο μέσα στις καρδιές των ανθρώπων, ως πόθος σοσιαλιστικός για ισότητα (που είναι ιδιότητα της δικαιοσύνης) στο πλαίσιο της ελευθερίας”.
Οι οργανωμένοι σε κόμματα της Αριστεράς, ενώ αναφέρουν σαν τσιτάτο, πως ο κομμουνισμός είναι η νιότη του κόσμου, οι ίδιοι και κυρίως τα στελέχη αυτών των κομμάτων, φαίνονται γερασμένοι.... Τα γερατειά που τους βαραίνουν οφείλονται σε ένα σωρό συμβιβασμούς που κάνουν, όταν βρεθούν στο βάθρο της εξουσίας....
©ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΥΔΟΣ
09/10/2021
