ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΣΠΑΡΑΓΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΟΨΙΜΑ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ

Αφορμή για τούτο το σημείωμα, μου έδωσαν φίλοι στο facebook, που σχολίασαν “αιχμηρά” την ανάρτησή μου, με αφορμή τον θάνατο του Ζάχου Χατζηφωτίου και τις αντιδράσεις για την απόφαση του Δήμου Αθηναίων να γίνει η κηδεία του δημοσία δαπάνη. Κατ’ αρχάς θα ήθελα να επισημάνω, ότι άνθρωποι που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Αθήνα, αρκετά χρόνια μετά την λήξη του Εμφυλίου Πολέμου, δεν διαθέτουν εμπειρίες ή διαθέτουν ελάχιστες τέτοιες, είτε από διηγήσεις ή από μελετήματα, που συχνά έχουν σχέση και με τις πολιτικές επιλογές τους. Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη στις 6 Ιανουαρίου του 1949. Ο πατέρας μου δούλευε ως μισθωτός υπάλληλος στην Εριουργία Λαναρά στη Νάουσα. Ενόψει του τοκετού της Μητέρας μου, μετά από μια εξαιρετικά εμπερίστατη κύηση, είχε εγκαταλείψει τη Νάουσα στις 4 ή στις 5 του Γενάρη. Όταν οι δυνάμεις του ένοπλου ΚΚΕ (του λεγόμενου ΔΣΕ) κατέλαβαν τη Νάουσα για τρεις μέρες μόνο, άρχισαν να ψάχνουν τον πατέρα μου, στις 12 και 13 Ιανουαρίου τόσο στο πατρικό μας σπίτι, όσο και στη δουλειά του, χωρίς να τον βρουν αφού βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη. Για τούτο το περιστατικό υπήρχε η μαρτυρία φίλου του πατέρα μου, του Αντώνη Μπουρδάνου, φίλια προσκείμενου στο ΚΚΕ. Ο πατέρας μου Αλκιβιάδης Δούδου, ως Φιλελεύθερος (Βενιζελικός) δεν συμπαθούσε την ιδεολογία του Κομμουνισμού. Στη διάρκεια της Κατοχής ο ΕΛΑΣ δολοφόνησε δύο πρώτα ξαδέρφια του, τον Δημήτρη και τον Τάση Δούδου, γιατί ιδίως ο πρώτος δεν ευθυγραμμιζόταν με τις εντολές του ΕΑΜ, που είχε έντονη παρουσία στη Νάουσα. Στον Εμφύλιο και στο τριήμερο (11-14.01.1949), που οι δυνάμεις του ΔΣΕ κατείχαν τη Νάουσα, δολοφόνησαν τον εξ αγχιστείας ξάδελφό του Χριστόδουλο Πετρίδη. Ο Πετρίδης, σύζυγος της αγαπημένης θείας μου Κατίνας Πετρίδου-Κανδηλίδη, είχε την ατυχία να διατελέσει Δήμαρχος Νάουσας το 1945 και μολονότι επεδίωκε συνεργασία και με το ΚΚΕ, όντας αντιβασιλικός, εντούτοις αρνιόταν να γίνει υποχείριο του Κόμματος. Οπότε, οι κομμουνιστές τον δολοφόνησαν και έβαλαν φωτιά στην βίλα του, που είχε γίνει στόχος, μιας και το φύλαγαν δυνάμεις του εθνικού στρατού. Ο Χριστόδουλος Πετρίδης είχε επίσης την “ατυχία” να παράγει στη Νάουσα κεραμίδια και τούβλα, τουτέστιν ήταν “καπιταλιστής”! Γενικά, τα τραγικά γεγονότα του Εμφυλίου εξελίχθηκαν κυρίως στη βόρεια Ελλάδα. Στη Νάουσα έχω γνωρίσει ανθρώπους, που στις τρεις μέρες κατοχής της πόλης από τον ΔΣΕ στρατολογήθηκαν με τη βία στις τάξεις του ένοπλου ΚΚΕ και ώσπου να ολοκληρωθεί η κατοχή και να εκτελεστεί η προσχεδιασμένη υποχώρηση, της κατεστραμμένης πλέον πόλης, οι έφηβοι, αγόρια και κορίτσια, που είχαν αρπαχτεί για να γίνουν μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ ήταν υπό κράτηση! Θεωρώ υπεύθυνο για την καταστροφή της Νάουσας στο τριήμερο του Ιανουαρίου του 1949 τον Νίκο Μπελογιάννη, που ήταν πολιτικός επίτροπος της 10ης Μεραρχίας του ΔΣΕ, και μάλλον λιγότερο τον υποστράτηγο Νίκο Θεοχαρόπουλο ή Σκοτίδα, διοικητή της Μεραρχίας! Ο Νίκος Μπελογιάννης αναμφίβολα ήταν ένας εξαιρετικός κομμουνιστής ηγέτης, που κατά την δική του αντίληψη, προσπάθησε να προσφέρει στην Ελλάδα, και το λέω ειλικρινά, ό,τι θεωρούσε κυρίως το ΚΚΕ ως ορθό. Από την άλλη μεριά, χωρίς μανιχαϊστικές διακρίσεις μεταξύ “καλού και κακού”, είμαι πεπεισμένος, ότι συμφώνησε, ίσως και να είχε εισηγηθεί την κατάληψη της Νάουσας τον Γενάρη του 1949, όπως και όσα συνέβησαν στις τρεις φοβερές μέρες αυτής της κατοχής. Εξαιτίας αυτού, είχε, όχι μόνο την βαριά πολιτική ευθύνη, αλλά υπήρξε και ο ηθικός αυτουργός εγκλημάτων, που οι πληγές τους παραμένουν ακόμα ανοιχτές και πυορροούν σε ανθρώπους της πόλης που ζουν ακόμα! Έχω γνωρίσει ανθρώπους, οι πιο πολλοί τους έφυγαν από τη ζωή, που επιβίωσαν σαν “πολιτικοί πρόσφυγες” στην Τασκένδη, όπου σύρθηκαν με την βία και δίχως ίχνος δικής τους συγκατάθεσης από τους υπεύθυνους του ΔΣΕ, δηλαδή από το ΚΚΕ του Νίκου Ζαχαριάδη και των συνεργών του στο έγκλημα εμπλοκής της Ελλάδος στον εμφύλιο σπαραγμό. Στην Ιταλία, οι δεξιές δυνάμεις, που υπάκουαν στους ξένους επικυρίαρχους προσπάθησαν να εμπλέξουν το Κομμουνιστικό Κόμμα της χώρας σε ανταρσία κατά του κράτους. Αλλά εκεί, με την καθοδήγηση του σοφού Παλμίρο Τολιάτι το κόμμα δεν “πάτησε την πεπονόφλουδα”! Πιστεύω, ότι το μετεμφυλιακό ελληνικό κράτος δεν υπήρξε μια ευνομούμενη πολιτεία όλων των Ελλήνων. Αρνήθηκε το κράτος να οικοδομήσει με επιμονή και συνέπεια μέτρα για την συμφιλίωση όλων των Ελλήνων που είχαν εμπλακεί μεταξύ τους στον εμφύλιο σπαραγμό. Απεναντίας, το μετεμφυλιακό κράτος “δικαίωσε” τους δωσίλογους συνεργάτες των δυνάμεων Κατοχής και ως το 1974, πολιτεύθηκε ως κράτος υπηρέτης μιας συγκεκριμένης παράταξης, με μόνο χαρακτηριστικό την υπακοή στον ξένο παράγοντα και τον ακραίο αντικομμουνισμό! Η Ελλάδα, την περίοδο της οκταετίας Κωνσταντίνου Καραμανλή, υπήρξε η πρώτη και μόνη χώρα που ενώ είχε υποστεί την σκληρή και επώδυνη Κατοχή των Ναζί, με το νόμο 3933/1959 ( ΦΕΚ Α΄ 31) και το νομοθετικό διάταγμα 4016/1959 (ΦΕΚ Α΄ 237), ουσιαστικά πρόσφερε αμνηστία στους εγκληματίες πολέμου Ναζί, που θα συλλαμβάνονταν στην Ελλάδα! Όταν αντιλαμβάνομαι, ότι τα ματωμένα φαντάσματα των “νικητών” του Εμφυλίου τολμούν κατά καιρούς να επανεμφανίζονται στο προσκήνιο, μετά το 1974, τρέμω και οργίζομαι... 02/10/2022

Με αφορμή τον θάνατο ενός Αθηναίου... του Ζάχου Χατζηφωτίου...

Ο Ζάχος Χατζηφωτίου εγκατέλειψε τον μάταιο κόσμο, πλήρης ημερών, λίγο πριν συμπληρώσει έναν αιώνα επίγειου βίου. Χωρίς αμφιβολία υπήρξε ο Αθηναίος, που με την πένα του είχε εκφράσει έναν κόσμο της πρωτεύουσας και επίσης υπήρξε ένας αυθεντικός bon viveur. Η ζωή του άκρως ενδιαφέρουσα. Επί πολλά χρόνια υπήρξε δημοτικός σύμβουλος και αντιδήμαρχος του Δήμου Αθηναίων. Εξαιτίας αυτού του λόγου, ο Δήμαρχος κ. Κώστας Μπακογιάννης αποφάσισε η κηδεία του να τελεσθεί “δημοσία δαπάνη”, με επιβάρυνση του Δήμου Αθηναίων. Η τέλεση της κηδείας του Ζάχου Χατζηφωτίου δημοσία δαπάνη ξεσήκωσε ποικίλα αρνητικά σχόλια, κυρίως από κύκλους “αριστερών”. Οι λόγοι: υπήρξε αντικομμουνιστής, έλαβε μέρος με τις κυβερνητικές δυνάμεις στη σύγκρουση των Δεκεμβριανών, εξέφραζε την κοσμική Αθήνα και άλλα τινά. Οι τιμητές του νεκρού, που κατά παράδοση εξέχουσα ελληνική, παρέλειψαν να αναφέρουν ότι ο Χατζηφωτίου, σε ηλικία 17 ετών εγκατέλειψε την Αθήνα της Κατοχής, έφυγε στην Αίγυπτο και έλαβε μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις, πρώτα ως στρατιώτης στους Ποντικούς της Ερήμου, στην πολιορκία του Τομπρούκ και στη συνέχεια στην 3η Ορεινή Ταξιαρχία - Ρίμινι, που είχε εισέλθει πρώτη στο Ρίμινι, όπου και παρασημοφορήθηκε. Μάλλον οι ανόσιοι τιμητές του Ζάχου Χατζηφωτίου θεωρούν ως εθνική αντίσταση κατά των δυνάμεων του Άξονα, μόνο την συμμετοχή στις δυνάμεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, οπότε η αντιστασιακή δράση μέσω άλλων οργανώσεων, κρίνεται αμφίβολη! Πράγματι, ο Ζάχος Χατζηφωτίου δεν υπήρξε φίλος της κομμουνιστικής ιδεολογίας και των πολιτικών επιλογών του ΚΚΕ. Πράγματι, μετά το τέλος της Κατοχής, όταν πλέον το ΕΑΜ και οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ είχαν καταστεί μετωπικοί σχηματισμοί του Κομμουνιστικού Κόμματος, πολλοί πατριώτες, όπως και ο Χατζηφωτίου στάθηκαν ενάντιοι στην ανταρσία κατά των κυβερνητικών δυνάμεων, που ετοίμαζε η πολιτικά ανεύθυνη ηγεσία του ΚΚΕ με επικεφαλής το Νίκο Ζαχαριάδη. Και πράγματι ο Ζάχος Χατζηφωτίου υπήρξε επικεφαλής ομάδας, που είχε αναλάβει την εκδίωξη μικρού θύλακα του ΕΑΜ, η οποία είχε καταφύγει κοντά στο ρεύμα του Αρδηττού χωρίς να υπάρξουν θύματα, όπως υποστήριζε ο ίδιος ο Ζάχος Χατζηφωτίου. Όταν είχε καταδικασθεί σε θάνατο και εντέλει εκτελέστηκε ο Νίκος Μπελογιάννης, ως ένοχος για κατασκοπεία, λέγεται, όπως διάβασα να υποστηρίζουν οι τιμητές του, ότι ο Ζάχος Χατζηφωτίου είχε θεωρήσει ότι δικαίως είχε καταδικαστεί ο Μπελογιάννης. Αυτή η γνώμη του νεκρού, αποτέλεσε άλλη μια αιτία κατηγορίας σε βάρος του. Ο Νίκος Μπελογιάννης “αγιογραφήθηκε” μετά την καταδίκη του και την διεθνή εκστρατεία, κυρίως αριστερών κύκλων, υπέρ της διάσωσής του από το εκτελεστικό απόσπασμα. Με αφορμή το πετυχημένο σκίτσο του Μπελογιάννη από τον Πάμπλο Πικάσο, έμεινε γνωστός ως ‘ο Άνθρωπος με το γαρύφαλλο’. Για μένα, ο Νίκος Μπελογιάννης υπήρξε ένοχος για την καταστροφή της Νάουσας, από την 10η Μεραρχία του λεγόμενου Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, στην οποία ήταν ο πολιτικός επίτροπος (κομισάριος). Το ένοπλο τμήμα του ΚΚΕ (ΔΣΕ) κατέλαβε τη Νάουσα επί τρεις μέρες, από τις 11 ως τις 14 Ιανουαρίου του 1949. Ως πολιτικός επίτροπος της 10ης Μεραρχίας του ΔΣΕ είχε καίρια ευθύνη ως προς την λήψη της απόφασης ο Μπελογιάννης, τόσο για την κατάληψη της πόλης, όσο και για τις καταστροφές που ακολούθησαν. Καταστράφηκαν υποδομές παραγωγής, όπως λ.χ. εργοστάσια, το υδραγωγείο, αλλά και το νοσοκομείο της πόλης. Σκόπιμα, και στα πλαίσια εμμονής στον μανιχαϊσμό που διακατέχει την κομμουνιστική ιδεολογία, κάηκαν σπίτια “πλουσίων”, μεταξύ των άλλων και η βίλα του Χριστόδουλου Πετρίδη, συγγενή μου. Έφηβοι κυρίως, χωρίς διάκριση φύλου, αρπάχτηκαν με βία για να ενταχθούν στον λεγόμενο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας και τελικά να προσφερθούν ως σφάγια στη μάχη της Φλώρινας (Φεβρουάριος 1949), είτε αργότερα στο Γράμμο, είτε όσες και όσοι επιβίωσαν να καταλήξουν αναγκαστικά και δίχως τη θέλησή τους σε κάποια χώρα του “σιδηρού παραπετάσματος”, όπως λέγονταν οι δορυφόροι της σταλινικής Σοβιετικής Ένωσης! Για μένα, ο Νίκος Μπελογιάννης δεν υπήρξε το άδολο θύμα του μετεμφυλιακού κράτους, ούτε ο χαμογελαστός αθώος άνθρωπος με το γαρύφαλλο, αλλά ένοχος, τουλάχιστον για τα εγκλήματα του ΚΚΕ στη Νάουσα τον Ιανουάριο του 1949. Επομένως δεν θα κατηγορούσα τον Ζάχο Χατζηφωτίου, για την άποψή του, ως προς την καταδίκη του Μπελογιάννη. Καλός μου φίλος, ενταγμένος στην ανανεωτική Αριστερά, που ο πατέρας του ήταν στην αντίσταση με τον ΕΛΑΣ και αργότερα μάτωσε από τις τάξεις του ένοπλου ΚΚΕ, μου έλεγε συχνά, ως απόσταγμα εμπειριών άμεσων και έμμεσων, από μαρτυρίες ασθενών του, μιας και ήταν γιατρός: Γιώργο, ευτυχώς που δεν νίκησε ο πατέρας μου στον Εμφύλιο! Ο καθένας μπορεί να έχει την άποψή του και να ασκεί την πολιτική κριτική του. Να αντιμάχεσαι όμως ένα νεκρό, επειδή ήταν πλούσιος, επειδή δεν ήταν φίλος του ΚΚΕ και των πρωτοβουλιών του, επειδή αγαπούσε τη ζωή και την τιμούσε ως bon viveur, αυτό κάθε άλλο παρά πολιτική κριτική αποτελεί. Είναι δείγμα εμμονής σε έναν αρρωστημένο μανιχαϊσμό! Η Αριστερά είναι καιρός πια να απογαλακτιστεί απόλυτα από κάθε ίχνος μανιχαϊσμού και να απεμπλακεί πλήρως από κάθε συμπάθεια με τον Κομμουνισμό και τις παραφυάδες του. Για τούτο, ο Δήμος Αθηναίων, ορθά νομίζω ότι αποφάσισε να τιμήσει έναν άνθρωπο που έζησε στην Αθήνα, μετείχε των κοινών, ως δημοτικός σύμβουλος και αντιδήμαρχος του Δήμου Αθηναίων και εξέφρασε επί πολλά χρόνια ένα κομμάτι της Πόλεως των Αθηνών, είτε με τα εξαίρετα άρθρα του, είτε με την επιτυχημένη τηλεοπτική εκπομπή “Το Πεντάλεπτο του Ζάχου Χατζηφωτίου”.

ΜΑΡΙΑΜ Η ΘΥΓΑΤΕΡΑ ΤΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ ΚΑΙ ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ. Η ΑΓΙΟΤΕΡΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΟΣΜΩΝ!

Μεταξύ Χριστιανών θεολόγων έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια “η Θεολογία της ετερότητας”. Μεταξύ Ορθοδόξων θεολόγων στην Ελλάδα θα μπορούσαμε να αναγνωρίσουμε την συμβολή στην έρευνα της Θεολογίας της ετερότητας ιδίως του Ομότιμου Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Πέτρου Βασιλειάδη και του Αναπληρωτή Καθηγητή του Πανεπιστημίου της Αθήνας Σταύρου Γιαγκάζογλου. Αναμφίβολα υπάρχουν και άλλοι Χριστιανοί θεολόγοι που προβληματίζονται επάνω στο θέμα της ετερότητας και είναι μια πνευματική κίνηση απόλυτα θετική. Μπορεί η ετερότητα, στα πλαίσια της πίστης, του πολιτισμού και της κοινωνίας να έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον σχετικά πρόσφατα, αλλά δεν είναι άγνωστη σε Πατέρες της Εκκλησίας, όπως λόγου χάρη στον άγιο Γρηγόριο Νύσσης. Η αποδοχή της ετερότητας δεν είναι μονοπώλιο της χριστιανικής Θεολογίας. Απεναντίας είναι εξαιρετικά οικεία στο Ισλάμ, με ρίζες στο ιερό Κοράνιο. Φαινόμενα ισλαμικού εξτρεμισμού, όπως η δολοφονική πολεμική του λεγόμενου “Ισλαμικού Κράτους” (ISIS ή DAECH), δεν μπορεί να αλλοιώσουν την οικουμενικότητα του Ισλάμ. Όπως βέβαια τα έκτροπα των Σταυροφόρων της Δύσης ακόμα και κατά Χριστιανών της Ανατολής, δεν είναι δίκαιο να αποτελέσουν λόγον απαξίας της μαρτυρίας του Ευαγγελίου του Χριστού, ούτε η φρικτή δολοφονία της φιλοσόφου Υπατίας στην Αλεξάνδρεια από όχλο Χριστιανών, μπορεί να αμαυρώσει την διδαχή της Εκκλησίας. Όποτε η Εκκλησία τιμά την Κυρία Θεοτόκο και είναι πολλές οι λεγόμενες θεομητορικές γιορτές, σκέφτομαι, πως η παναγία Μαριάμ δεν είναι μονοπώλιο του Χριστιανισμού, αλλά τιμάται εξίσου λαμπρά από το Ισλάμ. Σκέφτηκα λοιπόν, σήμερα (01/10), που τιμάται η εικόνα της Παναγίας της Γοργοεπηκόου, χάριν της ετερότητας, της οφειλόμενης τιμής του Άλλου, του Πλησίον, να μεταφέρω ένα σύντομο κείμενο, για την Μαριάμ, την θυγατέρα του Ιωακείμ και Μητέρα του Ιησού, όπως την βλέπει το Ισλάμ. Το κείμενο είναι ενός αδελφικού φίλου, του Αλή Οσμάν Ουαντούντ. “Η Μαριάμ, η Μητέρα του Ιησού βρίσκεται στην καρδιά του Ισλάμ και είναι η αγαπημένη όλων των ενσυνείδητα Μουσουλμάνων, γυναικών και ανδρών. Το Ιερό Κοράνιο διδάσκει πως η Μαριάμ, η θυγατέρα του Ιωακείμ (Ιμράν τον αποκαλεί το Κοράνιο), ενώ ήταν Παρθένος γέννησε τον Ιησού (Σούρα Μαριάμ 19: 20-21). Το Κοράνιο διακηρύσσει ότι ο Αλλάχ επέλεξε την Μαριάμ από όλες τις γυναίκες. “..οι άγγελοι είπαν, «Ω Μαριάμ, στ’ αλήθεια ο Αλλάχ σε διάλεξε και σε καθάρισε και σε ξεχώρισε από όλες τις γυναίκες του κόσμου”, (Σούρα Αλ Ιμράν 3:42). Ένα ολόκληρο κεφάλαιο φέρει το όνομα της Μαριάμ στο Κοράνιο. Το όνομά της βρίσκεται στο επίκεντρο του 19ου κεφαλαίου του Κορανίου, “Σούρα Μαριάμ” και η Μαριάμ είναι η μόνη γυναίκα που αναφέρεται με το μικρό της όνομα! Το Κοράνιο μαρτυρεί, ότι η Μαριάμ έχει γνωρίσει πολλά θαυμαστά περιστατικά, ακόμα από την περίοδο που ζούσε στα Άγια των Αγίων. Το Κοράνιο αναφέρει, ότι κάθε φορά που ο Ζαχαρίας, αρχιερέας στο Ναό, επισκεπτόταν την Μαριάμ στον χώρο που ζούσε έβλεπε να υπάρχουν ένα σωρό τρόφιμα εκλεκτά, ακόμα και αν δεν ήταν της εποχής. Ρωτούσε λοιπόν ο Ζαχαρίας: “Μαριάμ, από πού προέρχονται όλα αυτά που αντικρίζω; Και η Μαριάμ απάντησε ‘Είναι από τον Αλλάχ. Σε όλα τα μουσουλμανικά τεμένη του κόσμου, όπου και αν βρίσκονται, υπάρχει η κόγχη που είναι γνωστή ως “κιμπλά”, που δείχνει την κατεύθυνση της Μέκκας. Πάνω από την κιμπλά υπάρχει μια επιγραφή στα αραβικά, που αναφέρεται στην παναγία Μαριάμ και αντιγράφει το προηγούμενο άγια (εδάφιο) από την Σούρα Αλ Ιμράν. Και μια τελευταία μαρτυρία για τον βαθύ σεβασμό των Μουσουλμάνων προς την Μητέρα του Ισηού. Υπάρχουν τζαμιά που έχουν αφιερωθεί στην Παρθένο Μαριάμ, με ποιο γνωστό αυτό στο Άμπου Ντάμπι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, όπου το τέμενος 'Sheikh Mohammad Bin Zayed' μετονομάστηκε σε τέμενος 'Μαριάμ, Μητέρας του Ιησού'. Πράγματι, ο Αλλάχ προσφέρει σε όποιον επιθυμεί χωρίς να λογαριάζει’, (Κοράνιο Σούρα Αλ Ιμράν 3:37). Μια τελευταία υπόμνηση. Οι Εκκλησίες της Ανατολής και της Δύσης στις γιορτές της Παναγίας γιορτάζουν στιγμές της ζωής της, που αγνοούνται εντελώς στην Καινή Διαθήκη. Αντιθέτως όμως αναφέρονται στις σελίδες του ιερού Κορανίου! Καθώς η Μητέρα του Ιησού, η παναγία Μαριάμ είναι τόσο εξαιρετικά οικεία, τόσο για τους Χριστιανούς, όσο και για τους Μουσουλμάνους, είναι πράγματι μία Γέφυρα κατανόησης, συμφιλίωσης και συνεργασίας μεταξύ των δύο παραδόσεων πίστεως, του Χριστιανισμού και του Ισλάμ! Στις υπέροχες μικρογραφίες που με πολλή αγάπη έχουν φιλοτεχνήσει, κυρίως Πέρσες καλλιτέχνες, πολύ συχνά αναπαρίστανται εμφανίζονται σκηνές από την ζωή της Παρθένου Μαριάμ”. 01/10/2022