ΗΛΙΑΣ Χ. ΠAΠΑΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗ ΝΑΟΥΣΑ Πληροφορήθηκα σήμερα, ότι ο αγαπημένος φίλος Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος, εγκατέλειψε τα εγκόσμια, σε ηλικία 94 ετών την 29η Νοεμβρίου 2024. Στη μνήμη του θα ήθελα, θεωρώντας πως είναι χρέος μου, να καταθέσω ορισμένες αναμνήσεις από την μεταξύ μας φιλία, κατά τη διάρκεια της στάσης του στη Νάουσα. Είχα εγκατασταθεί το Νοέμβριο του 1975 ως Δικηγόρος στη Νάουσα. Είχα απολυθεί από τον στρατό στις 15 Νοεμβρίου 1975 και το γραφείο, θα έλεγα πως με περίμενε. Δεν θυμάμαι πότε ακριβώς, πάντως θα ήταν κάποια στιγμή του 1976, μου τηλεφώνησε ο φίλος Παύλος Ζάννας. Μου είπε πως εγκαθίσταται στη Νάουσα ο καλός του φίλος Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος, ως συνταγματάρχης στρατιωτικός γιατρός και με παρακάλεσε να τον δεχθώ στο γραφείο μου, να τον γνωρίσω και να κάνουμε παρέα, γιατί ο Παπαδημητρακόπουλος δεν γνώριζε κανέναν στη Νάουσα. Καθώς, όπως προείπα, είχα τελειώσει πολύ πρόσφατα τη θητεία μου, δεν είχα και τις καλύτερες αναμνήσεις από τους γαλονάδες, κάτι που δεν παρέλειψα να κάνω γνωστό στον Παύλο. Η απάντηση στο σχόλιό μου ήταν, πως ο Ηλίας είναι διαφορετικός, όπως θα διαπιστώσεις μόλις τον γνωρίσεις. Δεν πέρασαν πολλές μέρες και μετά από ένα τηλεφώνημα δέχθηκα στο γραφείο έναν χαμηλού ύψους αξιωματικό, με πλάκα τα τρία χρυσά άστρα στις επωμίδες, με πολύ συμπαθητικό πρόσωπο, και χαρακτηριστικό μουστάκι. Το δίκοχο ήταν περασμένο στην αριστερή επωμίδα θαρρώ. Συστηθήκαμε, και μετά τις πρώτες κουβέντες μας, μου είπε πως ήταν ο Φρούραρχος της Νάουσας, ως ο πλέον υψηλόβαθμος αξιωματικός κι έτσι κατοικούσε στην κατοικία του Φρουράρχου, πάνω ακριβώς από την Στρατιωτική Λέσχη, με την υπέροχη θέα στον κάμπο της Νάουσας.... Σύντομα γνωριστήκαμε μεταξύ μας πολύ πιο στενά και η παρέα διευρύνθηκε, με την τότε σύζυγό μου, ομότεχνη του Ηλία και γιατρό στο ΙΚΑ της πόλης, όπως και με τη σύζυγο του Ηλία, Νιόβη Κατάκη, που αν θυμάμαι καλά, εργαζόταν ως γιατρός επίσης στο ΙΚΑ. Σε μια από τις πρώτες συζητήσεις μας, ο Ηλίας μου είχε εκμυστηρευτεί, πως έγινε στρατιωτικός γιατρός, γιατί αλλιώς ήταν αδύνατο να σπουδάσει, λόγω της οικονομικής δυσπραγίας της οικογένειάς του μετά τον πρόωρο θάνατο του δικηγόρου πατέρα του. Όχι μόνο δεν είχε την στόφα του στρατιωτικού, αλλά όταν τοποθετήθηκε ως ανθυπίατρος στην Καβάλα, είχε την εντύπωση, πως αν έβαζε υποψηφιότητα σε βουλευτικές εκλογές θα μπορούσε να εγκαταλείψει τον στρατό. Έτσι λοιπόν, εξέθεσε υποψηφιότητα ως ανεξάρτητος και μετά την απομάκρυνση από την υπηρεσία για τις ανάγκες του προεκλογικού αγώνα, ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος κατέφυγε σε κάποιο μικρό νησί του Αιγαίου. Ήταν η εποχή που τα τηλέφωνα δεν ήταν εύκολη υπόθεση, το νησί ήταν μικρό και ο φυγάς, ήθελε μάλλον την απομόνωση. Όπως μου είχε πει, κόντεψε να περάσει στρατοδικείο για λιποταξία, όταν μετά τα αποτελέσματα των εκλογών που για τον ίδιο ήταν ηθελημένη πανωλεθρία, δεν έσπευσε αμέσως να παρουσιαστεί στη μονάδα του, νομίζοντας ότι είχε απαλλαγεί από την σταδιοδρομία του στο στρατό... Ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπολος, όπως και ο Ηλίας Πετρόπουλος είχαν μεγάλη αγάπη και στενές σχέσεις με τον κυρ Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη. Σε δύο βιβλία του ο Παπαδημητρακόπουλος, δημοσιεύει κείμενα που έγραψε για τον Πεντζίκη. Στο βιβλίο “Υποκείμενα” δημοσιεύθηκαν κείμενα, από το 2000 μέχρι και το 2013. Μεταξύ των άλλων περιλαμβάνονται οι εξής ενότητες: Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης - Στοιχεία βιογραφίας - Για το έργο του - Μερικά κλειδιά: συνιστώσες και στοιχεία - Το ελλείπον παιγνιόχαρτον: ο προφορικός Πεντζίκης. Στο βιβλίο “Παρά Κείμενα”, περιλαμβάνονται κριτικά και άλλα κείμενα, όπως δημοσιεύτηκαν κατά καιρούς σε εφημερίδες και περιοδικά. Στα “Παρά Κείμενα” υπάρχουν οι ενότητες Εις αναζήτησιν του προσώπου ενός συγγραφέως: Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης και Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης: Ένας συγγραφέας μονάχος (και μοναχός). Στη Νάουσα, επί Δημάρχου Δημήτρη Βλάχου, λειτουργούσε το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Ένας αξιοζήλευτος θεσμός, με εκλεκτούς προσκεκλημένους ομιλητές, που κάλυπταν ένα ευρύτατο πεδίο ενδιαφερόντων. Θα τολμούσα να πω, ότι μαζί με τον φίλο Οδοντίατρο Νικηφόρο Τσίτρο είχαμε αναλάβει την πρόσκληση ομιλητών, την παραλαβή τους από το αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης ή από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Θεσσαλονίκης, ανάλογα με την περίπτωση, την φιλοξενία τους στη Νάουσα. Κάποια φορά, με δική μου πρωτοβουλία καλέσαμε τον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη, που γνώριζα ήδη, όταν κατά τη στρατιωτική θητεία μου στα Σέρρας, συμμετέχοντας σε δραστηριότητες της Λέσχης Ρόταρακτ, είχαμε προσκαλέσει τον κυρ Νίκο και όχι μόνο έκανε μια ενδιαφέρουσα, κατά το ύφος Πεντζίκη στην κύρια αίθουσα εκδηλώσεων του Ξενία της πόλης, αλλά είχε εκθέσει και ορισμένα έργα ζωγραφικής. Ήρθε λοιπόν ο κυρ Νίκος στη Νάουσα, αλλά φευ, στην ομιλία του, του Ανοιχτού Πανεπιστημίου, οι ακροατές που είχαν προσέλθει, ήταν απογοητευτικά λίγοι. Ο κυρ Νίκος χολώθηκε και δήλωσε, πως ουδέποτε θα επισκεπτόταν τη Νάουσα για να μιλήσει. Η αποζημίωσή του όμως ήταν, η φιλοξενία του από τον αγαπημένο του Ηλία Παπαδημητρακόπουλο και τη σύζυγό του Νιόβη. Όταν “επιβλήθηκε” το μονοτονικό σύστημα γραφής (1982), ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος εξέφρασε έντονα την αντίθεσή του στο μέτρο. Κουβεντιάζαμε το θέμα, μιας και συμφωνούσα μαζί του. Μάλιστα τότε, και με αφορμή το μονοτονικό, το καλό περιοδικό “Ευθύνη” του Κώστα Τσιρόπουλου, είχε φιλοξενήσει σχόλιό μου, που εξέφραζα τις αντιρρήσεις για την καθιέρωση του μονοτονικού συστήματος γραφής της γλώσσας μας. Με τον Ηλία, είχαμε αναλώσει αρκετές συζητήσεις για το ενδεχόμενο προσφυγής στο Συμβούλιο Επικρατείας, με αίτημα την ακύρωση του νόμου που είχε καθιερώσει την χρήση του μονοτονικού. Τελικά, ως νομικός είχα την γνώμη ότι μια τέτοια ενέργεια θα ήταν αλυσιτελής, χωρίς έρεισμα στο νόμο κι έτσι, συγκρατήσαμε την πικρία μας και συνεχίσαμε να γράφουμε , το κατά δύναμη από την πλευρά, κάνοντας χρήση των τόνων, της περισπωμένης, της ψιλής και της δασείας, που και τώρα ακόμα, χωρίς δογματική εμμονή, τα θεωρεί στολίδια του γραπτού λόγου. Κάναμε πολλά γλέντια με τον Ηλία και άλλους φίλους στη Νάουσα. Μου μίλησε για τον σύγγαμβρό του Ηλία Πετρόπουλο, που παρά το διαζύγιό του με την Ναυσικά Κατάκη, αδελφή της Νιόβης, ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος συνέχισε να έχει σχέσεις, μάλλον στενές, μαζί του. Ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος λάτρευε το τραίνο και συχνά, όταν μετέβαινε από τη Νάουσα στη Θεσσαλονίκη προτιμούσε τον σιδηρόδρομο, κατά προτίμηση τον καρβουνιάρη ή μουτζούρη, που τον γοήτευε! Μετά τη Νάουσα, δε νομίζω ότι η μνήμη μου με απατά, ο Παπαδημητρακόπουλος μετατέθηκε στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας και ανέλαβε την διεύθυνση της “Ιατρικής Επιθεώρησης Ενόπλων Δυνάμεων”. Στο περιοδικό των υγειονομικών του Στρατού, του Ναυτικού και της Αεροπορίας ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος έδωσε μιας άλλης ποιότητας πνοή. Για τούτο και στην μικρή βιβλιοθήκη που διατηρώ στο σπίτι μου στη Νάουσα, θεωρώ πολύτιμα κοσμήματα τα τεύχη του παραπάνω περιοδικού που κατέχω. Κάποια στιγμή, ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος στο ΓΕΕΘΑ έγινε Ταξίαρχος Υγειονομικού, όχι χάριν αποστρατεύσεως, αφού συνέχισε να παρέχει τις υπηρεσίες του. Όταν θεμελίωσε δικαίωμα συνταξιοδότησης, υπέβαλλε την παραίτησή του από τον στρατό, του χορηγήθηκε άδεια μακράς διαρκείας και βρισκόταν σε αναμονή της σχετικής απόφασης. Το πρώτο πράγμα που έκανε ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος, όταν εγκατέλειψε την ενεργό στρατιωτική υπηρεσία, ήταν να αφήσει γένια. Περιμένοντας για αρκετό καιρό την απόφαση αποστρατείας του, κάποια στιγμή επισκέφθηκε το Πεντάγωνο. Όταν εμφανίστηκε με πολιτικά και γένια στο αρμόδιο τμήμα, όσοι τον γνώριζαν στάθηκαν προσοχή και τον αποκαλούσαν κύριο Ταξίαρχο. Ένας αξιωματικός τον συνόδευσε στον αρμόδιο αξιωματικό, που θα μπορούσε να δώσει απαντήσεις ως προς την τύχη της αιτήσεως για αποστρατεία. Μόλις μπήκε στο γραφείο ενός ταγματάρχη ο Παπαδημητρακόπουλος, ο συνοδός του, τον παρουσίασε ως “κύριο Ταξίαρχο” και ο ταγματάρχης που ήταν σκυμμένος στα χαρτιά του, έμεινε ενεός στην κυριολεξία, αντικρίζοντας έναν κοντό στο ύψος πολίτη, με γένια... Θα παύσω να πλατειάζω και θα κλείσω τούτο το σημείωμα, εις τιμήν και μνήμη του Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο με όσα έγραψε ο Λάκης Δόλγερας: Πράγματι, ο Παπαδφημητρακόπουλος αναδείχθηκε “ολιγογράφος συγγραφέας, που απολαμβάνει της αποδοχής και της εκτίμησης των συναδέλφων του, δεξιοτέχνης του ύφους και των συγκινήσεων, και που τα απέριττα κείμενά του έχουν κάτι από την μελωδική προσωδία της ποίησης”.... Ντεπώ, 30 Νοεμβρίου 2024