Η ΙΕΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ MAZDAYASNA (ΖΩΡΟΑΣΤΡΙΣΜΟΣ), Η ΑΠΟΪΕΡΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΛΑΜ

ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΣΤΙΚΗ ΚΥΝΟΦΙΛΙΑ Στην παράδοση Mazdayasna (ζωροαστρική κοσμοαντίληψη και κουλτούρα), οι σκύλοι θεωρούνται ιερά πλάσματα, σύμβολα καθαρής ψυχής, πίστης και προστασίας από το κακό. Στην τελετουργία της κηδείας, μέχρι την απόθεση του σκηνώματος του νεκρού σε Πύργο της Σιωπής, (στους αρχαίους χρόνους κυρίως οι Mazdayasni-ακόλουθοι του Ζαρατούστρα, δεν θάβονταν, αλλά αφήνονταν βορά ορνέων στους Πύργους της Σιωπής), ακολουθούσε ο σκύλος ή οι σκύλοι του νεκρού. Σε μια εποχή που δεν υπήρχαν επαρκή μέσα επιβεβαίωσης του θανάτου, ήταν δεκτό ότι ο σκύλος ήταν σε θέση να ξεχωρίσει τον νεκρό από έναν άνθρωπο σε βαθύ κώμα. Ο Asho Spitama Zarathustra, ο Προφήτης της θρησκείας Mazdayasna θεωρούσε τον σκύλο φύλακα του κόσμου των ζωντανών και των νεκρών. Υπήρξε μια μακρά περίοδος, που η Περσική Αυτοκρατορία του Κύρου του Μεγάλου (περίπου 550 π.Χ.), εκτεινόταν σε τεράστιες εκτάσεις του αρχαίου γνωστού κόσμου, (από την Ινδία ως την Ελλάδα και την Λιβύη, από τον Καύκασο και τον Εύξεινο Πόντο ως τον Περσικό Κόλπο και τον Ινδικό Ωκεανό), με πληθυσμό υπηκόων 50 εκατομμυρίων. Η πτώση της Αυτοκρατορίας των Αχαιμενιδών επήλθε με την εισβολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου (334-330 π.Χ.). Υπό την επίδραση της θρησκείας του Προφήτη Ζαρατούστρα, εκτός από τον σεβασμό και την ανεκτικότητα στις διαφορετικές θρησκευτικές παραδόσεις των λαών, ήταν ορατή και η αγάπη για τους σκύλους. Η εισβολή του Ισλάμ στα εδάφη της αρχαίας Περσικής Αυτοκρατορίας (λ.χ. Ιράν, σημερινό Αζερμπαϊτζάν, Ιρακινό Κουρδιστάν), μετά τον 7ο αιώνα, αντέστρεψε τη στάση απέναντι στους σκύλους. Οι σκύλοι θεωρούνται ακάθαρτοι και μίασμα. Σε μουσουλμανικές χώρες που επικρατεί κυρίως η θεοκρατική αντίληψη των πραγμάτων, οι «πιστοί» φτάνουν ακόμα και στην κακοποίηση ή στον διωγμό των σκύλων! Στο σημερινό Ιράν, αρκετοί Ιρανοί διατηρούν σκύλους ως κατοικίδια, παρά την κρατική αποδοκιμασία. Ενώ υπάρχουν φιλοζωικές συλλογικότητες, που λειτουργούν παράνομα πολλές φορές και προσπαθούν να προστατεύουν και να περιθάλπτουν αδέσποτα σκυλιά. Στο Ιράν, η πολιτισμική μνήμη βρίσκεται σε σύγκρουση με τη θρησκευτική επιβολή: οι σκύλοι κάποτε τιμούνταν ως ιεροί φρουροί, ενώ τώρα σε πολλές περιοχές διώκονται ως μιαρά πλάσματα. Η παραπάνω στάση απέναντι στους σκύλους, έχει ενσωματωθεί ως πρακτική μεταξύ πάρα πολλών Μουσουλμάνων, αν και δεν έχει έρεισμα στο Κοράνιο ή σε περιστατικά από τη ζωή του προφήτη Μωάμεθ (σούννα). Ένας σπουδαίος Ιρανός διανοούμενος, ο Δρ Javad Nurbakhsh (1926-2008), επικεφαλής (Pir) της Αδελφότητας των Σούφι Nimatullahi και Ψυχίατρος, έχει γράψει ένα αξιόλογο έργο με τίτλο: “Dogs. From a Sufi Point of View” (έκδοση Khaniqahi Nimatullahi Publications KND, 1992 στην αγγλική γλώσσα). Το έργο του Δρος Nurbakhsh αποτελεί μια συλλογή ιστοριών, που προβάλλεται ο σκύλος ως πρότυπο για την πιστότητά του, μέσα από την κλασική λογοτεχνία των Σούφι. Επαινούνται η αίσθηση της υπομονής, της ευγνωμοσύνης, της εξυπηρέτησης και της αυτοθυσίας του σκύλου, που αφορούν ως αρετές και τον άνθρωπο. Ένα ανέκδοτο αρχίζει…: «Έμαθα τον Σουφισμό (την μυστική παράδοση στο Ισλάμ) από έναν σκύλο που κοιμόταν δίπλα στην πόρτα ενός σπιτιού ...». Οι Σούφι βλέπουν την αξία της ταπεινότητας, της πίστης και της σημασίας της εξημέρωσης των ατίθασων πτυχών της ανθρώπινης ψυχής (ναφς λέγεται αυτή η διάσταση του ανθρώπου), και ο συγγραφέας προσκαλεί τον αναγνώστη να μοιραστεί τη σοφία του μυστικού ποιητή Jāmī (1414–1492), όταν λέει· "Είμαι ο σκύλος στο κατώφλι της ανάγκης, το κολάρο μου είναι φτιαγμένο από την πιστότητα στον Θεό". Στις δύο φωτογραφίες εικονίζονται γλυπτά σκύλων από την περσική αρχαιότητα, ενώ η τρίτη παράσταση, προϊόν ψηφιακής παραγωγής, εικονίζει μια Περσίδα με τον σκύλο σύντροφό της, σε τάφο που βρέθηκε στο Δασκύλειο της Μικράς Ασίας (5ος αιώνας π.Χ), πρωτεύουσας της περσικής Σατραπείας της Φρυγίας, κοντά στην ιωνική πόλη της Κίου.