ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΜΝΗΜΗ

«Σήμερον συγκαλεῖται ἡμᾶς τοῦ ἀθλοφόρου ἡ παγκόσμιος πανήγυρις…. Χαίροις ὁ τήν ἀνδρείαν τοῦ Πνεύματος σεαυτῷ περιθέμενος. Χαίροις ὁ καταργήσας τάς ἐπινοίας τῶν παρανόμων …».

Από τα στιχηρά του εσπερινού του αγίου Δημητρίου.

                Οι μάρτυρες, τούτα τα ματωμένα άνθη, του αγρού της οικουμένης, είναι οι κατ’εξοχήν άγιοι που διασώζουν με τα μαρτύρια και τις θυσίες τους ό,τι πιο πολύτιμο κοσμεί την ύπαρξή μας. Διασώζουν την ελευθερία και την τιμή, με την οποία νοείται υποστατικά ο άνθρωπος. Έτσι αληθεύει ο λόγος του ποιητή Αράτου, πως «ἐκ Διός ἀρχώμεσθα… Τοῦ γάρ και γένος εἰμέν…».

          Ο άγιος Δημήτριος ο Μεγαλομάρτυρας όρθωσε το ανάστημά του μπροστά στην απαίτηση της εξουσίας του καιρού του, να αρνηθεί ό,τι κατ’αυτόν αποτελούσε πολυτιμότατο στοιχείο της ιδιοπροσωπείας του, την πίστη του! Η πίστη αυτή δεν ήταν μονοδιάστατη. Περιείχε το κόσμημα της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου. Συγχρόνως, η άρνησή της, κατόπιν επιβολής θα εσήμαινε εκούσιο εξανδραποδισμό και αλλοτρίωση του προσώπου, έως πλήρους αφανισμού. Για τούτο και στο απολυτίκιο αναγνωρίζεται ο Μεγαλομάρτυρας ως υπέρμαχος της οικουμένης «ἐν τοῖς κινδύνοις».

          Ο ελληνικός τόπος έχει λιπανθεί με το αίμα και τα τίμια οστά μαρτύρων, γνωστών και ανωνύμων, αλλά ουδενός ασήμαντου, σε δίσεκτες περιόδους μελανών σελίδων της ιστορίας. Μου έρχονται στο νου οι αναρίθμητοι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης στα χρόνια της Κατοχής. Οι γυναίκες και οι άνδρες, που δίχως δογματικές προσκολλήσεις ή κομματικές σκοπιμότητες αλλά χάριν φιλοπατρίας στρατεύτηκαν σε αγώνα ευγενικό, για να διασώσουν ελευθερία και τιμή πρωτίστως. Αυτοί οι αγωνιστές στοιχίζουν τις τάξεις των μαρτύρων με προεξάρχοντες Δημήτριο τον Μυροβλήτη, Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο, αλλά και Υπατία την Αλεξανδρινή Φιλόσοφο. Βασανίστηκαν σε ξερονήσια ή σε φυλακές μετά τον πόλεμο ή οδηγήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα από τους κατακτητές, ή αργότερα, μετά το τέλος του αιματηρού εμφυλίου που κατασπάραξε τις σάρκες των Ελλήνων αδιακρίτως, από τους επιγόνους των δωσιλόγων που επικράτησαν. Όμοια τα αθλήματά τους, σαν εκείνο του Δημητρίου και του συναθλητή του Νέστωρος, άσχετα αν άνθρωποι σκοτισμένοι το λησμονούν.

          Το μικρό απόσπασμα από το στιχηρό του εσπερινού του Αγίου αναφέρεται σε παγκόσμια πανήγυρη. Και πράγματι, επειδή οι Μάρτυρες των ανθρώπων «περιτίθενται ἑαυτοῖς τό Πνεῦμα» γίνονται οικουμενικοί. Υπερβαίνουν όρια γλωσσών, φυλών και χρωμάτων, αλλά και παραδόσεων και πίστεων ακόμη. Έτσι καθώς μνημονεύουμε Δημητρίου του Μεγαλομάρτυρος, θα ήταν παράλειψη να μην γίνει μνεία του πρωτομάρτυρος Μανσούρ αλ Χάλλατζ από την Βαγδάτη. Μνημονεύουμε του αγίου μάρτυρος Thich Quang Duc, Βουδιστή Μοναχού, που αναλώθηκε από το πυρ στις 11 Ιουνίου 1963 στη Σαϊγκόν, προσφέροντας την ύπαρξή του θυσία υπέρ της ειρήνης στον τόπο και μεταξύ των συνανθρώπων του. Αν συνεχίσουμε ο κατάλογος δεν θα έχει τέλος….

          Οι καλλιτέχνες απέδωσαν τον Δημήτριο έφιππο να χτυπά θανάσιμα με δόρυ τον εχθρό. Οι ερμηνείες πολλές αλλά μία, η πλέον ουσιώδης, ελάχιστα αναφέρεται έως καθόλου. Ο εχθρός του Δημητρίου, είναι ο εχθρός που καθένας και καθεμιά κρύβουμε στον κόρφο. Το εγώ μας, που μας γεμίζει πάθος, που τρέφει την κτητικότητα και οικοδομεί ένα σωρό είδωλα για να λατρέψουμε, αρνούμενοι την Αλήθεια…. Αυτός είναι ο εχθρός που χτυπά θανάσιμα ο Δημήτριος με το δόρυ.

          Ο Δημήτριος και γενικά οι Μάρτυρες τιμούνται από τους πάντες. Με εξαίρεση τους φανατικούς Προκρούστες. Την οθωμανική περίοδο η εκκλησία του αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη ήταν μουσουλμανικό τέμενος. Το υπόγειο μαρτύριο του Αγίου, ο τόπος όπου φυλακίστηκε και μαρτύρησε φυλαγόταν νυχθημερόν από Δερβίσηδες Μεβλεβήδες, τα τέκνα του Τζαλαλαντίν Ρουμί, που πρόσφεραν στους προσκυνητές Χριστιανούς, Μουσουλμάνους, περίεργους κατιτίς ως ευλογία….     

‘Οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καί μαμμωνᾷ’

            

      Τα Ευαγγέλια διηγούνται πως ο Ιησούς Χριστός αμέσως μετά τη βάπτισή Του οδηγήθηκε από το Πνεύμα στην έρημο, όπου παρέμεινε επί σαράντα μέρες και δέχθηκε τους πειρασμούς του διαβόλου (Ματθ. 4: 1-11, Μαρκ. 1: 12-13, Λουκ. 4: 1-13). Με τον πρώτο πειρασμό ο διάβολος είπε στον Ιησού: «Αν είσαι Υιός του Θεού, πες να γίνουν αυτές οι πέτρες ψωμιά». Η απόκριση του Χριστού ήταν: «Ο άνθρωπος λέει η Γραφή, δε ζει μόνο με ψωμί, αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει από το στόμα του Θεού». Την τρίτη φορά που πειράσθηκε ο Ιησούς οδηγήθηκε σ’ ένα ψηλό βουνό από το διάβολο και του έδειξε τα βασίλεια όλου του κόσμου κι αμέσως μετά Του είπε: «Όλα αυτά θα σου τα δώσω, αν πέσεις και με προσκυνήσεις». Ο Ιησούς του απάντησε: «Φύγε από μπροστά μου σατανά! Η Γραφή το λέει καθαρά: μόνο τον Κύριο το Θεό σου θα προσκυνάς και μόνο αυτόν θα λατρεύεις». Και το Ευαγγέλιο συνεχίζει και λέει, «τότε ο διάβολος άφησε τον Ιησού…».

            Στις 16 Οκτωβρίου 2013 ο Οικουμενικός Πατριάρχης που είναι ο Επίσκοπος του Αγίου ‘Ορους βρέθηκε στις Καρυές και σε Διπλή Ιερά Σύναξη μίλησε προς τους Αγιορείτες Πατέρες. Ανέφερε πολλά και ενδιαφέροντα. Σε μια αποστροφή του λόγου του, που παραθέτω στη συνέχεια, αναφέρθηκε στην παραπομπή του Αρχιμανδρίτη Εφραίμ και του Μοναχού Αρσενίου της Μονής Βατοπεδίου σε δίκη για κακουργηματικές πράξεις, με αφορμή τις ανταλλαγές ακινήτων με το Ελληνικό Δημόσιο κατά το πρόσφατο παρελθόν.

«...ἕτερον λυπηρὸν πρόβλημα, ἐξελισσόμενον, παρὰ τὰς ἃς ἔλαβε περὶ τοῦ ἀντιθέτου ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία διαβεβαιώσεις, καὶ λαμβάνον, ὡς ἀνεκοινώθη κατ᾿ αὐτάς, δυσμενῆ τροπήν, εἶναι τό, διὰ τῆς εἰς δίκην παραπομπῆς, διὰ ἐκ προθέσεως πράξεις «κακουργηματικῆς» βαρύτητος, καθηγουμένου ἐκ τῶν πρώτων Ἱερῶν Μονῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους καὶ μοναχοῦ συνεργάτου αὐτοῦ, ὡς δημοσιεύεται καὶ διαπομπεύεται διὰ τῶν μέσων ἐνημερώσεως πανελληνίως καὶ παγκοσμίως ὁ ἱερὸς οὗτος τόπος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ὁ χῶρος οὗτος τῆς νυχθημέρου προσευχῆς καὶ τῆς ἀσκήσεως. Τὸ γεγονὸς ἐλύπησε τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν καὶ τὴν προβληματίζει, ἐπιδείξασαν μέχρι σήμερον ἀνοχὴν καὶ σύνεσιν. Οἱ εἰρημένοι, κατὰ τὸ κατηγορητήριον παραπεμπτικὸν βούλευμα, ἐκινήθησαν ἀξιοποίνως εἰς πολυπράγμονας πρωτοβουλίας καὶ ἐνεργείας πέραν καὶ ἐπὶ ὑπερβάσει τῶν μοναχικῶν καθηκόντων αὐτῶν, διὰ τὰ ὁποῖα ἐγκατελείψατε οἱ τὸν τόπον τῆς Θεομήτορος οἰκοῦντες τὸν κόσμον καὶ τὰ τοῦ κόσμου. Ὁ διασυρμὸς τὸν ὁποῖον ὑφίσταται ὁ Ἱερὸς Τόπος ἐξ αἰτίας των, ἐπὶ σειρὰν ἐτῶν, εἶναι μέγας. Ἡ τροπὴ τῆς ὑποθέσεως, ἀνεξαρτήτως τῆς ἐκβάσεως τῆς ἐπικειμένης δίκης, διδάσκει ὅτι δὲν εἶναι πρέπον νὰ ἐγκαταλείπουν οἱ μοναχοὶ τὴν μοναχικὴν ἄσκησιν καὶ νὰ ἐπιδίδωνται εἰς ἔργα κοινωνικῆς ἀποστολῆς, διὰ τὴν πραγματοποίησιν τῶν ὁποίων καταλληλότεροι εἶναι οἱ λαϊκοὶ καὶ ἡ ἐν τῷ κόσμῳ στρατευομένη Ἐκκλησία». 

Ίσως αναρωτηθεί ο αναγνώστης του σημειώματός μου, πώς συνδέονται μεταξύ τους η αναφορά στους δύο από τους τρεις πειρασμούς του Ιησού στην έρημο με την αναφορά της πατριαρχικής ομιλίας στο σκάνδαλο της παραπομπής του ηγουμένου και ενός μοναχού, μιας από τις πρώτες τη τάξει αγιορειτικές μονές, για κακουργήματα με οικονομικό υπόβαθρο. Νομίζω ότι θα συμφωνήσετε, ότι οι δύο πειρασμοί που δέχθηκε ο Χριστός και παρέθεσα στην αρχή αναφέρονταν στα υλικά αγαθά και στην εξουσία που μπορεί να συγκεντρώσει ένας άνθρωπος, που διαθέτει πλούτο. Γιατί η εξουσία πάει χέρι χέρι με την οικονομική δύναμη, αφού η πρώτη αποδεικνύεται θεραπαινίδα της δεύτερης.

Μια από τις τρεις μοναχικές υποσχέσεις που εκουσίως δεσμεύουν έναν άνθρωπο που ενδύεται το μοναχικό σχήμα είναι η ακτημοσύνη. Αν όμως ακτημοσύνη δεν είναι φανέρωση απελευθέρωσης του ανθρώπου από την εξάρτηση από τα υλικά αγαθά και πολύ περισσότερο από τον πλούτο και αν δεν συνιστά κατάφαση του μοναχού ή της μοναχής στην απάντηση που έδωσε ο ίδιος ο Χριστός στον διάβολο, ότι ο άνθρωπος δεν ζει μονάχα με ψωμί, αλλά πάνω απ’ όλα με τον λόγο του Θεού, που είναι αλήθεια και ελευθερώνει, τότε είναι πράγμα δίχως αξία. Αλλά και η υπακοή, που είναι επίσης μια από τις μοναχικές υποσχέσεις, αν δεν σημαίνει επιβεβαίωση της όντως ελευθερίας του ανθρώπου και άρνησή του μπροστά στην φιλαυτία και τον κτητικό εγωισμό, τότε είναι μια υποκρισία. Ο πλούτος αναμφίβολα ως καρπός της φιλάργυρης πλεονεξίας, είναι ειδωλολατρία, όπως το έγραψε ο απόστολος Παύλος (Κολοσ. 3:5). Η φιλαργυρία εκτρέφεται από τον πόθο του αλλοτριωμένου ανθρώπου να αποκτήσει δίχως μέτρο υλικά αγαθά, γιατί αποζητά εξουσία και δύναμη, ως ψευδαίσθηση της ελευθερίας του.

Κυρίως οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί στην Ελλάδα και αλλού στον κόσμο, αλλά και άνθρωποι άλλων πίστεων και πεποιθήσεων, που σέβονται την Εκκλησία του Χριστού, ως παρακαταθήκη ζωτικών παραδόσεων και θησαυροφύλακα αξιών που το πρωτείο του Πνεύματος εμπνέει και όχι σαν καταφύγιο απόκρυψης φοβιών, νευρώσεων και ψυχαναγκαστικών εμμονών πίσω από τον μπερντέ της θρησκείας, σκανδαλίστηκαν με το «σκάνδαλο Βατοπεδίου», όπως ονομάσθηκε.

Οι επισημάνσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη προς τους Αγιορείτες έχω τη γνώμη πως είναι σημαντικές και επίκαιρες, γιατί δεν αφορούν τη Μονή Βατοπεδίου και τα δύο μέλη της αδελφότητάς της που είναι υπόδικοι πλέον. Αφορούν και άλλες Μονές που είναι δέσμιες των μεθοδεύσεων του διαβόλου και με τον τρόπο τους, συχνά χωρίς συναίσθηση, αρνούνται τον αληθινό Θεό και υποχωρούν στην λατρεία του χρυσού μόσχου! Συμβαίνει τούτο το σχιζοφρενικό. Εντός των καθολικών των ιερών Μονών και των παρεκκλησίων αναλίσκονται οι πατέρες στις νυχθήμερες ακολουθίες και μέσα στα κελλιά τους στην τήρηση του προσωπικού κανόνα τους, αλλά όταν βρίσκονται στα γραφεία της μονής τους ή στον κόσμο και πρέπει να ασχοληθούν με ζητήματα διαχείρισης της μοναστηριακής περιουσίας, τότε λησμονείτε και η καρδιακή προσευχή, ενώ το κομποσχοίνι παύει να μετράει άλαλους στεναγμούς μετανοίας και μετατρέπεται σε αξεσουάρ της μοναχικής ένδυσης….

Κανένας δεν μπορεί να αρνηθεί πως είναι αναγκαία η χρηστή διαχείριση της περιουσίας των μονών. Αλλά τούτο το έργο, που ούτως ή άλλως είναι επικίνδυνο για όποιον πορεύεται οδό μετανοίας και γεμάτο παγίδες, χρειάζεται διάκριση! Διάκριση στον τρόπο και στα μέσα της διαχείρισης, όπως και στην επιλογή των λαϊκών συνεργατών της μονής, ώστε να μην ενεργούν αδιάκριτα και να παρέχουν αφορμές σκανδαλισμού. Και προπάντων είναι ανεπίτρεπτη η λησμοσύνη του χρέους της αγάπης! 
Καλός μου φίλος μου εκμυστηρεύτηκε τα εξής, μιας και επί  χρόνια διακονούσε ως Δικηγόρος μονές του Αγίου Όρους και όχι μόνο. Μου είχε πει: "Δεν μπορώ να ξεχάσω την πνευματική ανάπαυση που μου προσέφερε η Μονή Γρηγορίου από τον τρόπο που διαχειρίζονταν ο Ηγούμενος π. Γεώργιος ο Καψάνης και οι Πατέρες τα περιουσιακά της ζητήματα. Στην Πιερία η Μονή είχε το Μετόχι της Βούλτσιστας, μεταξύ Αιγινίου και Κολινδρού. Στην οθωμανική περίοδο είχε αγορασθεί από έναν αγά ολόκληρο το τσιφλίκι της Βούλτσιστας από το Μοναστήρι, με χρήματα δωρεάς από την τότε Μολδοβλαχία. Μαζί με τις εκτάσεις γης και οι Χριστιανοί κολλήγοι. Ο οικισμός όπου κατοικούσαν οι  άλλοτε κολλήγοι έγινε χωριό, το Λιβάδι Κολινδρού. Ένα χωριό δίχως κοινόχρηστες εκτάσεις για να χτιστούν σχολείο και εκκλησία, να γίνει γήπεδο για να αθλούνται οι νέοι. Η Μονή Γρηγορίου παραχώρησε δωρεάν τις αναγκαίες εκτάσεις και το χωριό απέκτησε αυτά που είχε ανάγκη. Κοντά στο χωριό υπήρχε ένα δάσος που φύονταν δένδρα για καυσόξυλα. Το Μοναστήρι αποφάσισε να παραχωρήσει το δάσος στους χωριανούς. Τους ενθάρρυνε να στήσουν έναν δασικό συνεταιρισμό όπου θα ήταν μέλη όλοι οι κάτοικοι και μετά την ίδρυση του συνεταιρισμού μεταβίβασε σ’ αυτόν το δάσος, ώστε όλοι οι κάτοικοι να μπορούν να προμηθεύονται τα ξύλα τους για το χειμώνα.

Γύρω απ’ το χωριό υπήρχαν αγροί που ανήκαν στο Μοναστήρι και για αρκετά χρόνια τα νοίκιαζαν οι χωρικοί. Οι κάτοικοι του Λιβαδίου γενικά ήταν φτωχοί άνθρωποι. Κάποια στιγμή η Μονή Γρηγορίου αποφάσισε τα περισσότερα από τα χωράφια της στην περιφέρεια του χωριού να τα πουλήσει. Έγιναν δημοπρασίες και υπήρχαν όροι. Θα προτιμούνταν ακτήμονες και πολύτεκνοι κάτοικοι του χωριού Λιβάδι Κολινδρού. Έτσι και έγινε. Στις δημοπρασίες υπήρξε ενδιαφέρον και από ορισμένους που δεν ήταν κάτοικοι του χωριού, ούτε ακτήμονες, ούτε πολύτεκνοι. Την αγορά την έβλεπαν ως επένδυση και η προσφορά τους ήταν σημαντικά μεγαλύτερη σε σύγκριση με όσα προσέφεραν Λιβαδιώτες για τα ίδια χωράφια. Προτιμήθηκαν οι Λιβαδιώτες που ήταν ακτήμονες ή πολύτεκνοι ή συγκέντρωναν και τις δύο ιδιότητες και αγνοήθηκαν οι άλλοι παρόλο που οι προσφορές τους ήταν υψηλότερες. Μάλιστα η Μονή είχε διαθέσει έναν Μοναχό και τον Δικηγόρο της στους χωρικούς που είχαν αγοράσει χωράφια της, ώστε αυτοί οι δυο να τρέχουν στην Αγροτική Τράπεζα του Αιγινίου για να λάβουν δάνεια οι αγοραστές και να εξοφλήσουν το φιλάνθρωπο τίμημα".

Από άλλο φίλο που εμπιστεύομαι δίχως επιφυλάξεις άκουσα τούτο: Υπάρχει αγιορείτικο μοναστήρι που πολιτεύεται ευαγγελικώς και δεν συνέχονται οι Πατέρες του από την μανία της συσσώρευσης πλούτου. Πάντοτε αρνούνταν να δεχθούν χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη συντήρηση της Μονής τους. Επιδεικνύουν μια ευαισθησία που αγγίζει τα όρια της απεξάρτησης από τα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτει η Μονή. Η αναφορά στη Μονή Κωνσταμονίτου. Τέτοια μοναστήρια μπορεί να στερούνται ηλεκτροφωτισμού και κεντρικής θέρμανσης το χειμώνα. Μπορεί τα χτίσματα να δείχνουν παραμελημένα ή ακόμα και κακοποιημένα από τον χρόνο, αλλά οι εγκαταβιούντες σ’ αυτά, τον μεν χειμώνα θερμαίνονται από την φλέγουσα τις καρδιές τους αγάπη τους για τον Χριστό, ενώ το θέρος δροσίζονται από την παραμυθία των παρακλήσεων προς την Παναγία. Οι εγκαταστάσεις τέτοιων Μονών, όπου εγκαταβιώνουν αδελφότητες που μάχονται τους πειρασμούς απέναντι στις υλικές ανέσεις είναι στ’ αλήθεια καταλύματα, όπου μπορεί κάποιος να προγευθεί διαμονή στα ουράνια δώματα της Βασιλείας του Ηγαπημένου.

Θα ήθελα να καταθέσω και μια προσωπική μαρτυρία μου από την Μονή του Τιμίου Προδόμου στο Essex της Βρετανίας. Η αδελφότητα των πνευματικών τέκνων, ανδρών και γυναικών, του οσιακής μνήμης Γέροντος Σωφρονίου του Σαχάρωφ, πορεύεται στο Μοναστήρι με δυσκολίες και στερήσεις. Τόσα χρόνια βρίσκονταν σε αδυναμία να χτίσουν σε ιδιαίτερη έκταση εγκαταστάσεις και ενδιαιτήματα για τις μοναχές. Μια Αγγλίδα κυρία, ήδη κεκοιμημένη, μεγάλης οικονομικής άνεσης είχε προσφερθεί να χτίσει ολόκληρο το μοναστήρι για τις μοναχές και οι Πατέρες και οι Μητέρες αρνήθηκαν τη γενναιόδωρη προσφορά της. Της ζήτησαν, αφού είχε τέτοια επιθυμία, να καλύψει τις δαπάνες για κάτι πολύ πιο περιορισμένο. Η συγκεκριμένη Κυρία ήταν οικεία της Μονής. Μετά την κοίμησή της σε βρετανικό νοσοκομείο, είχε ζητήσει δύο πράγματα από τους Πατέρες και τις Μητέρες της Μονής ενόσω νοσηλευόταν ακόμη. Να ταφεί στο παρακείμενο στη Μονή κοινοτικό κοιμητήριο και να κατασκευάσουν όσο ζούσε έναν απλό ξύλινο σταυρό που θα τοποθετούσαν στο μνήμα της. Η αγία αυτή ψυχή, πράγματι, μετά την κοίμησή της θάφτηκε στο κοιμητήριο που είναι δίπλα στο Μοναστήρι του  Essex. Μετά από αρκετές ημέρες κάποιος από τους πατέρες έδωσε εντολή σ’έναν εργάτη της Μονής, μη Χριστιανό και άσχετο προς τα πνευματικά, να πάει και να ευπρεπίσει τον τάφο της. Καθώς ο εργάτης μ’ έναν κασμά συμμάζευε τα χώματα, από απροσεξία ή από οικονομία του Θεού, μάλλον μετακίνησε το σκέπασμα του φερέτρου και ευθύς αμέσως το σκήνωμα μυροβόλησε. Το γεγονός ήταν αισθητό τριγύρω του τάφου. Ο εργάτης ήταν μόνος στο Κοιμητήριο και τα έχασε. Με ανάμεικτα αισθήματα έτρεξε στο μοναστήρι για να πει σχετικά με το συμβάν. Το περιστατικό τούτο μου το είχαν διηγηθεί ο πατέρας Ζαχαρίας και η αδελφή Σοφία, ιερομόναχος και μοναχή αντίστοιχα της Μονής του Τιμίου Προδρόμου.    

Το Ευαγγέλιο του Χριστού είναι απλούστατο: «Οὐδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν∙ ἢ γάρ τόν ἓνα μισήσει καί τόν ἓτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνός ἀνθέξεται καί τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει. Οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καί μαμμωνᾷ» (Ματθ. 6:24, Λουκ. 16:13).

Όσοι πιστεύουμε πως το Πρωτείο του Πνεύματος, στους δίσεκτους καιρούς μας προσφέρει δύναμη και ελπίδα, θεωρούμε πως τα Μοναστήρια είτε στο Άγιον Όρος, είτε οπουδήποτε αλλού, είναι μεγάλη ευλογία για τον κόσμο. Μοιάζουν σαν την πόλη της παραβολής που είναι χτισμένη ψηλά στο βουνό και δεν μπορεί να κρυφτεί (Ματθ. 5:14). Ό,τι αποτελεί προδοσία του Πνεύματος νιώθουμε να μας αγγίζει όλους. Όταν η προδοσία ξεκινά από ένα μοναστήρι, τότε ο πόνος είναι πιο βαθύς. Γιατί αξίζει να πούμε, προς κάθε κατεύθυνση, ότι τα Μοναστήρια δεν είναι ιδιοκτησία όσων εγκαταβιώνουν σε τούτα, αλλά ανήκουν στην Εκκλησία και σε όλη την ανθρωπότητα ως κοινή κληρονομιά. Γι'αυτό, όταν τρίζουν τα θεμέλια ενός μοναστηριού είναι  σα να γίνεται μεγάλος σεισμός που βάζει σε κίνδυνο το ίδιο μας το σπίτι…. 

       

“Ο Τύπος είναι η τετάρτη εξουσία του βασιλείου”.

ΓΙΩΡΓΟΣ Α. ΔΟΥΔΟΣ

g_doudos@yahoo.com

Ο Thomas Carlyle (1795-1881), Σκωτσέζος φιλόσοφος, ιστορικός και σατιρικός συγγραφέας της βικτωριανής εποχής στο Ηνωμένο Βασίλειο, είχε αποκαλέσει τον Τύπο «τέταρτη εξουσία», ακριβώς όπως είναι ο τίτλος αυτού του σημειώματος.

Η έννοια του τύπου έχει διευρυνθεί στην εποχή μας, με την καταλυτική εισβολή στο χώρο της ενημέρωσης και της διακίνησης των πληροφοριών από τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης (τηλεόραση, διαδίκτυο). Προς στιγμή θεωρείται πως η τηλεόραση και τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση σε σύγκριση με τον έντυπο τύπο (εφημερίδες και περιοδικά) λόγω της τεράστιας επιρροής της εικόνας. Θα συμφωνούσα ότι η τηλεόραση και το διαδίκτυο προσφέρονται περισσότερο για την διάδοση της προπαγάνδας και της παραπληροφόρησης, αφού χωρίς αμφιβολία η εικόνα και μάλιστα συχνά η παραποιημένη κατάλληλα εικόνα μπορεί να διεγείρει το θυμικό θεατών, που μάλλον είναι παθητικοί δέκτες όσων τους βομβαρδίζουν οι ηλεκτρονικές οθόνες που χρησιμοποιούν. Ο Umberto Eco, ευφυέστατος φιλόσοφος και στοχαστικός συγγραφέας των καιρών μας, μάλλον είχε δίκαιο όταν είπε ότι «σήμερα μόνον οι ηλίθιοι κάνουν δικτατορίες με τανκς, από τη στιγμή που υπάρχει η τηλεόραση»!

Παρόλα αυτά ο έντυπος τύπος μπορεί να ασκεί μεγαλύτερη επιρροή στην κοινή γνώμη. Τα άρθρα του, ιδίως εκείνα που εκφράζουν γνώμες και απόψεις, είτε άμεσα ως επιφυλλίδες λόγου χάρη, είτε έμμεσα, όπου πίσω από ένα ρεπορτάζ υποβάλλονται αριστοτεχνικά στους αναγνώστες αυτά που ο συντάκτης επιδιώκει να διαδώσει. Τα έντυπα κείμενα στον τύπο δεν είναι φευγαλέες εικόνες λίγων λεπτών, παραμένουν στη διάθεση του αναγνώστη όσο χρόνο επιθυμεί ο ίδιος. Οι δημοσιεύσεις στον έντυπο τύπο είναι εκτεθειμένες στην κριτική, αλλ’  επίσης έχουν τον τρόπο τους να επηρεάζουν πιο αποφασιστικά εκείνους προς τους οποίους απευθύνονται. Για τον δεύτερο λόγο τα έντυπα που «κιτρινίζουν» με σκανδαλοθηρικά ή ‘γαργαλιστικά’ δημοσιεύματα, βάσιμα ή ανακριβή, κατά κανόνα έχουν εξασφαλισμένο ένα πιστό αναγνωστικό κοινό.

Πράγματι ζούμε στην εποχή της ελεύθερης και ανεξέλεγκτης πληροφόρησης. Και δίχως αντίρρηση τούτο είναι κατ’ αρχήν απόλυτα θετικό. Ζούμε όμως και στην εποχή της ανεξέλεγκτης παραπληροφόρησης, σε τέτοιο βαθμό που η κλασική προπαγάνδα να κοκκινίζει από ντροπή και μειονεξία.     

Έτσι λοιπόν, ο τύπος εκτός από εξωσυνταγματική τέταρτη εξουσία, συχνά αναδεικνύεται ένας χυδαίος δικτάτορας που μάλιστα με τη συγκατάθεσή μας ‘στρογγυλοκάθεται’ στο σαλόνι ή στο καθιστικό μας, εκεί όπου δεσπόζει ο τηλεοπτικός δέκτης μας ή μας συντροφεύει στη μπερζέρα ή και στο κρεβάτι μας, καθώς ξεφυλλίζουμε την εφημερίδα ή το περιοδικό μας. Τότε λοιπόν, που η συνείδησή μας βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση εγρήγορσης, είναι που οι αράδες των δημοσιευμάτων της εφημερίδας μας μπορούν να κάνουν αποτελεσματικά τη δουλειά τους· να στρεβλώσουν την κρίση μας, να σμιλέψουν απόψεις για σημαντικά ζητήματα, που είναι ξένες με όσα οι ίδιοι θα θέλαμε να πιστεύουμε ή να φρονούμε…. Αυτοί οι χυδαίοι δικτάτορες διακρίνονται σε μεγάλους και μικρούς, τους δικτατορίσκους. Οι πρώτοι έχουν πανελλήνια εμβέλεια ή διανομή προκειμένου για έντυπα, εφημερίδες ή περιοδικά. Οι δεύτεροι, οι δικτατορίσκοι των συνειδήσεων και της κρίσης μας είναι συνήθως επαρχιακές εφημερίδες, που ασκούν έντονη επιρροή κατά τη βούληση των εκδοτών τους σε μια πόλη, σε μια ολόκληρη περιοχή και δυναστεύουν συχνά άκομψα τους συμπολίτες και αναγνώστες τους….

Πριν μέρες, η καθημερινή εφημερίδα της Κομοτηνής ‘Ο ΧΡΟΝΟΣ’, με αφορμή μια ποινική δίκη σε δικαστήριο της πόλης με κατηγορούμενο τον Μουφτή Κομοτηνής κ. Μέτσο Τζαμαλή, δημοσίευσε ένα ρεπορτάζ, που κατά τη γνώμη μου δεν ήταν τέτοιο, αλλά μια μεροληπτική αμφισβήτηση του Μουφτή εκ μέρους της μηνύτριάς του, με τον ‘γαργαλιστικό’ τίτλο «Η γλυκιά πρώην σύμβουλος του Μουφτή τον καθίζει στο σκαμνί». Ο τίτλος αυτός μόνον σαν κράχτης αναγνωστών ταιριάζει και όχι σαν αντικειμενική προβολή ενός συμβάντος της επικαιρότητας που απόλυτα δικαιολογημένα ενδιαφέρει την τοπική κοινωνία της Κομοτηνής και ευρύτερα.

Στο παρελθόν και για περισσότερα από δέκα χρόνια υπήρξα Νομικός Σύμβουλος του Μουφτή Κομοτηνής που δεν το κρύβω, ότι πέραν των κατά το παρελθόν επαγγελματικών σχέσεών μου, με συνδέει ο πολύτιμος δεσμός της φιλίας, που είναι ριζωμένη σε πνευματικές ευαισθησίες. Όταν ξεκίνησε η αντιδικία που προκάλεσε η μηνύτρια εις βάρος του Μουφτή ήμουν Δικηγόρος του και σε ορισμένες υποθέσεις που έφτασαν στο ακροατήριο των δικαστηρίων εκπροσώπησα τον Μουφτή ως νομικός παραστάτης του. Σκέφτηκα λοιπόν, πως αν έστελνα μια επιστολή στον ‘ΧΡΟΝΟ’ με τις απόψεις του της άλλης πλευράς μάλλον θα συνέβαλα στην σφαιρικότερη και πιο αντικειμενική ενημέρωση του κοινού της εφημερίδας.

Πιο κάτω παραθέτω την επιστολή μου:

«Προς

Την Καθημερινή Εφημερίδα «O ΧΡΟΝΟΣ»

Κομοτηνή.

                                                                                    Θεσσαλονίκη, 28.09.2013

Κύριε Διευθυντά.

           

Η εφημερίδα σας, πριν από μια εβδομάδα περίπου, με αφορμή ποινική δίκη στην Κομοτηνή, με πολιτικώς ενάγουσα την κυρία Μαίρη Καραδημήτρη-Στεφανίδου και κατηγορούμενο τον Σοφολογιότατο Μουφτή Κομοτηνής κ. Μέτσο Τζεμαλή, δημοσίευσε πρωτοσέλιδα ρεπορτάζ, που τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως αφορούσε την δίκη αυτή. Στην ουσία, κατά τη γνώμη μου, επρόκειτο για μια «πολυτελή» παρουσίαση των απόψεων της μηνύτριας κυρίας Στεφανίδου, με την μορφή συνέντευξης προς σας. Από το όλο ύφος του «ρεπορτάζ» διαφαίνεται πως η εφημερίδα σας μάλλον αποδέχεται τις απόψεις της κυρίας  Στεφανίδου και τουλάχιστον από τον υπότιτλο του δημοσιεύματος, «Η γλυκιά πρώην σύμβουλος του Μουφτή τον καθίζει στο σκαμνί», είχα την αίσθηση ως αναγνώστης, ότι η εφημερίδα σας, μολονότι δεν χαρακτηρίζεται για ελαφρότητα, στην προκειμένη περίπτωση επιχείρησε να προσφέρει κατιτίς το «γαργαλιστικό» στους αναγνώστες της, διασύροντας, ελπίζω χωρίς πρόθεση, το κύρος ενός λειτουργού της ελληνικής πολιτείας.

            Για περισσότερα από δέκα χρόνια υπήρξα νομικός παραστάτης του  Σοφολογιότατου Μουφτή Κομοτηνής και γνωρίζω αρκετά καλά την αντιδικία που προκάλεσε η κυρία Μαίρη Καραδημήτρη-Στεφανίδου.

            Κατ’ αρχάς, θα  μου επιτρέψετε να επισημάνω, ότι η δημοσιογραφική δεοντολογία επιβάλλει στο δικαστικό ρεπορτάζ επί εκκρεμών δικαστικών υποθέσεων, να περιορίζεται ο τύπος στην αναγραφή αυστηρά περιορισμένων ειδήσεων προς ενημέρωση των αναγνωστών χωρίς να υπεισέρχονται οι συντάκτες σε μεροληπτικά σχόλια υπέρ της μιας ή της άλλης πλευράς των εμπλεκομένων μερών. Διότι αν υπερσκελισθούν τα όρια της απλής ειδησεογραφίας και υπάρξει άμεση ή έμμεση τοποθέτηση, μπορεί τούτο να εκληφθεί σαν προσπάθεια επηρεασμού της κοινής

γνώμης, μέρος της οποίας είναι και οι δικαστές.

Από την άλλη μεριά η κυρία Στεφανίδου, που προβάλλει ως επαγγελματική ιδιότητά της αυτήν της δημοσιογράφου, όφειλε να γνωρίζει, ότι εφόσον η αντιδικία της με τον Σοφολογιότατο κ. Μέτσο Τζεμαλή δεν έχει περατωθεί αλλά βρίσκεται σε εξέλιξη, προσβάλλει και έμμεσα αμφισβητεί την Δικαιοσύνη «εξάγοντας» τους ισχυρισμούς της από τις αίθουσες των δικαστηρίων και «περιφέροντας» τους σε

πρόθυμα να τους φιλοξενήσουν στις σελίδες τους φύλλα εφημερίδων.

Ως εφημερίδα της Δυτικής Θράκης πιστεύω ότι γνωρίζετε πολύ καλά ζητήματα της Μουσουλμανικής Μειονότητας και ιδιαίτερα θέματα που άπτονται της θέσης του νόμιμου Μουφτή της πόλης σας. Ο Μουφτής είναι θεσμός στο σουννιτικό Ισλάμ με τεράστιο κύρος και το ελληνικό κράτος είχε προσδώσει σημασία στη θέση αυτή πολύ πριν από την ενσωμάτωση της Δυτ. Θράκης στην ελληνική επικράτεια. Κατά την Κατοχή, ένα από τα μέτρα των βουλγαρικών αρχών ήταν η αντικατάσταση των Μουφτήδων.

Στην Ελλάδα η πλήρωση της θέσης του Μουφτή οπουδήποτε είναι ζήτημα κυβερνητικής επιλογής. Αυτά νομίζω πως πρέπει να σας είναι γνωστά. Πώς λοιπόν δημοσιεύετε αβασάνιστα τη δήλωση της κυρίας Καραδημήτρη-Στεφανίδου, που ισχυρίζεται ότι το 2000 ανανεώθηκε η θητεία του Σοφολογιότατου κ. Μέτσο Τζεμαλή με δική της παρέμβαση; Από το αρχείο της εφημερίδας σας είμαι βέβαιος ότι είναι γνωστά τα εξής, που καθιστούν μάλλον ανακριβή τον παραπάνω ισχυρισμό της κυρίας Στεφανίδου. Ο κ. Μέτσο Τζεμαλή ανέλαβε ως τοποτηρητής της Μουφτείας Κομοτηνής το 1985, το 1990 διορίσθηκε Μουφτής με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, η θητεία του ανανεώθηκε με Προεδρικό Διάταγμα του 2000 κατόπιν προτάσεως του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, και ανανεώθηκε εκ νέου με σχετικό Προεδρικό Διάταγμα που δημοσιεύθηκε σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο το 2011.  Δεν είναι εύκολο να δεχθεί κάποιος ότι η επιρροή της κυρίας Στεφανίδου ήταν καταλυτική σε μια ολόκληρη κυβέρνηση, όταν μάλιστα δεν ήταν γνωστή κάποια ιδιαίτερη πολιτική δραστηριότητά της, τουλάχιστον πριν από την άνοιξη του 2012, όταν εκτέθηκε ως υποψήφια βουλευτής του ΛΑΟΣ στην Α΄ εκλογική περιφέρεια Θεσσαλονίκης….

            Ισχυρίσθηκε η κυρία Στεφανίδου με δηλώσεις της, που αναδημοσιεύσατε επίσης αβασάνιστα, ότι με τη μεσολάβησή της ο Μουφτής Κομοτηνής δημιούργησε σχέσεις με Πατριαρχεία και με τον αραβικό κόσμο. Προσωπικά στο διάστημα των δέκα και παραπάνω χρόνων που υπήρξα συνεργάτης του Σοφολογιότατου, ποτέ δεν έπεσε στην αντίληψή μου κάτι που να έδειχνε την ύπαρξη ή την καλλιέργεια στενών ή ιδιαίτερων εν πάση περιπτώσει σχέσεων του Μουφτή με οποιονδήποτε Ελληνορθόδοξο Πατριάρχη. Βέβαια στο πνεύμα των διαθρησκειακών επαφών που όλες οι θρησκευτικές κοινότητες καλλιεργούν μεταξύ τους, εύλογο είναι ο Μουφτής Κομοτηνής να έχει κάποια επαφή ιδίως με την κεφαλή της Ορθοδοξίας, τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.  Όταν μάλιστα ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος είχε επισκεφθεί την Κομοτηνή, οι δύο άνδρες συναντήθηκαν και μάλιστα ο Παναγιότατος είχε δωρίσει προς τον Μουφτή μια έκδοση του Κορανίου με μετάφραση στην ελληνική γλώσσα του Κ. Πεντάκη, που κοσμεί τη βιβλιοθήκη του γραφείου του στη Μουφτεία. Τώρα ως προς τις σχέσεις του Μουφτή Μέτσο Τζεμαλή με αραβικές χώρες, αυτές προϋπήρχαν προτού εμφανισθεί στην Κομοτηνή η κυρία Στεφανίδου για τη συλλογή φωτογραφικού υλικού για το λεύκωμα «Τα Τεμένη της Θράκης». Ο Σοφολογιότατος Μέτσο Τζεμαλή κατανάλωσε περίπου δύο δεκαετίες στη Μεντίνα, όπου σπούδασε ισλαμική Θεολογία, ισλαμικό Δίκαιο  και ερμηνεία του Ιερού Νόμου  στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της ιερής πόλης της Σαουδικής Αραβίας (Islamic University of al-Madinah al-Munawarah). Οπότε δεν χρειαζόταν κάποια Χριστιανή ανταποκρίτρια αραβικών μέσων, όπως ισχυρίζεται ότι υπήρξε η κυρία Στεφανίδου για να δημιουργήσει σχέσεις και επαφές ο Σοφολογιότατος Μουφτής Κομοτηνής με τον αραβικό κόσμο. Εδώ όμως θα ήθελα να επισημάνω το εξής. Στο διαδίκτυο υπάρχει αναρτημένο βιογραφικό σημείωμα της κυρίας Στεφανίδου, προσιτό στον καθένα. Εκεί λοιπόν η ίδια αναφέρει ότι γνωρίζει Γαλλικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Ιταλικά και Ισπανικά, αλλά όχι Αραβικά. Προκαλεί εύλογα ερωτηματικά νομίζω ο ισχυρισμός της, ότι υπήρξε ανταποκρίτρια αραβικών μέσων ενημέρωσης χωρίς να γνωρίζει την αραβική γλώσσα.

            Σε άλλο σημείο της συνέντευξης η κυρία Στεφανίδου διατυπώνει τις πικρίες της επειδή, όπως ισχυρίζεται παραγκωνίσθηκε κατά την έκδοση λευκώματος με τίτλο «Τα Τεμένη της Θράκης» και υπότιτλο «Εισαγωγή στην Αισθητική του Ισλάμ», που κυκλοφόρησε στην ελληνική αγορά το 2000 από τις εκδόσεις «Μίλητος». Αυτό όμως το σημείο αναμφίβολα δεν μπορεί να έχει οποιαδήποτε σχέση με την αντιδικία της έναντι του Σοφολογιότατου.

            Η κυρία Στεφανίδου στη συνέντευξη που σας παραχώρησε ισχυρίζεται επίσης, ότι με δική της μεσολάβηση έφερε σε επαφή τον Σοφολογιότατο κ. Μέτσο Τζεμαλή με τον Μεγάλο Μουφτή της Συρίας Άχμεντ Κουφτάρο και ότι μεσολάβησε επίσης στο να σταλούν εκ μέρους του Μουφτή Κομοτηνής φοιτητές από την Ελλάδα για να σπουδάσουν σε ιδρύματα του Κουφτάρο στη Συρία. Ο Μεγάλος Μουφτής της Συρίας Άχμαντ Μουχάμμεντ Αμίν Κουφτάρο, ως τον αιφνίδιο θάνατό του το 2004, υπήρξε σημαντική προσωπικότητα του σουννιτικού μουσουλμανικού κόσμου. Δυστυχώς ο Σοφολογιότατος Μουφτής Κομοτηνής δεν γνώριζε τον Μεγάλο Μουφτή της Συρίας. Επίσης δεν υπήρξε Μουσουλμάνος φοιτητής που έχει σπουδάσει με τη μεσολάβηση του Μουφτή Κομοτηνής σε εκπαιδευτικό ίδρυμα που λειτουργούσε στη Συρία υπό την αιγίδα του Άχμαντ Κουφτάρο. Υπήρξαν ελάχιστοι Μουσουλμάνοι, που δεν ξεπερνούν τους δέκα, από την Ελλάδα, που πήγαν στη Συρία για σπουδές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και όχι πανεπιστημιακού επιπέδου και ο τελευταίος απ’ αυτούς τελείωσε τις σπουδές του το 1990, έτος που διορίστηκε Μουφτής ο κ. Μέτσο Τζεμαλή.

            Με την επιστολή μου αυτή έχω επίγνωση ότι διακινδυνεύω μία ακόμα καταμήνυση εις βάρος μου εκ μέρους της κυρίας Στεφανίδου. Με έχει καταμηνύσει ήδη τρεις φορές επειδή έκανα, μάλλον ικανοποιητικά το καθήκον μου ως Δικηγόρος του Μουφτή, όπως έχει καταμηνύσει την Δικηγόρο Κομοτηνής κυρία Παναγιώτα Ροκοπάνου, η οποία απλά με είχε νομιμοποιήσει σε πολιτική δίκη στο Πρωτοδικείο Ροδόπης. Παρόλα αυτά νομίζω ότι όφειλα χάριν της αντικειμενικής ενημέρωσης του κοινού σας να παραθέσω μια σφαιρικότερη αναφορά στο θέμα της αντιδικίας της κυρίας Στεφανίδου με τον Σοφολογιότατο Μουφτή Κομοτηνής. Όπως ομολογεί η ίδια στην συνέντευξή της, έχει καταμηνύσει τον Κομοτηναίο Ψυχίατρο κ. Ιμπράμ Ονσούνογλου, γνωστό στην κοινωνία της πόλης σας για το αδιαμφισβήτητο ήθος του, γιατί «τόλμησε» να καταθέσει εις βάρος των συμφερόντων της σε πολιτική δίκη με οικονομικές αξιώσεις κατά της Μουφτείας και του Μουφτή. Τέλος κρίνω σκόπιμο να σας ενημερώσω, ότι στις δίκες που ξεκίνησε η κυρία Στεφανίδου κατά του  Σοφολογιότατου, αστικές και ποινικές έχει παρέμβει το Ελληνικό Δημόσιο υπέρ του Μουφτή.

Είμαι βέβαιος ότι στα πλαίσια τήρησης των κανόνων δημοσιογραφικής δεοντολογίας θα δημοσιεύσετε την επιστολή μου σε ευανάγνωστη θέση της εφημερίδας σας.

            Ευχαριστώ για τη φιλοξενία».

            Η εφημερίδα της Κομοτηνής αρνήθηκε να δημοσιεύσει την επιστολή μου. Ως ένα σημείο δικαίωμα του ιδιοκτήτη της, που νομίζει ότι μπορεί να διαθέτει τον χώρο των σελίδων του εντύπου του καταπώς ‘βούλεται’, άσχετα αν δεν είναι έτσι τα πράγματα. Και να τί δημοσίευσε στις 03.10.13, σαν απάντηση ουσιαστικά στην επιστολή μου, που αρνήθηκε να φιλοξενήσει: «Mαθήματα δεοντολογία και δημοσιογραφίας δεν δεχόμαστε από τους νυν και πρώην συνηγόρους του σοφολογιότατου κ. Τζεμαλή… Η μακροσκελέστατη επιστολή του γνωστού δικηγόρου και ισλαμολόγου κ. Γ. Δούδου έρχεται μάλλον να ρίξει λάδι στην φωτιά παρά να διασαφηνίσει ζητήματα, αφού εμπλέκεται χωρίς να ανήκει στα στρατόπεδα των διαδίκων επικαλούμενος την επί σειρά ετών στο παρελθόν νομική κάλυψη των υποθέσεων της Μουφτείας…». Περιορίστηκα να αναφερθώ μόνο στα σημεία που με αφορούν, αφού αναφέρεται στον ‘πρώην συνήγορο του Σοφολογιότατου’ που είμαι ο συντάκτης αυτού του σημειώματος.

            Πριν κλείσω, νομίζω πως αξίζει να θυμηθούμε όλοι τί αναφέρει το άρθρο 14 παράγραφος 5 του Συντάγματος:  «Καθένας ο οποίος θίγεται από ανακριβές δημοσίευμα ή εκπομπή έχει δικαίωμα απάντησης, το δε μέσο ενημέρωσης έχει αντιστοίχως υποχρέωση πλήρους και άμεσης επανόρθωσης. Καθένας ο οποίος θίγεται από υβριστικό ή δυσφημιστικό δημοσίευμα ή εκπομπή έχει, επίσης, δικαίωμα απάντησης, το δε μέσο ενημέρωσης έχει αντιστοίχως υποχρέωση άμεσης δημοσίευσης ή μετάδοσης της απάντησης. Νόμος ορίζει τον τρόπο με τον οποίο ασκείται το δικαίωμα απάντησης και διασφαλίζεται η πλήρης και άμεση επανόρθωση ή η δημοσίευση και μετάδοση της απάντησης». Σύμφωνα με το γράμμα της συνταγματικής διατάξεως, στην περίπτωση της αντιδικίας του Μουφτή δεν θίχτηκα προσωπικά από την δημοσίευση της συνέντευξης της μηνύτριάς του στον ‘ΧΡΟΝΟ’ και πράγματι στη δίκη που πρόσφερε την αφορμή της συνέντευξης δεν ήμουν παράγοντας της δίκης. Αλλά, υπάρχει το αλλά, που επιβάλλει στις εφημερίδες, όπως και σε όλα τα μέσα ενημέρωσης να αναδεικνύουν στο προσκήνιο της δημοσιότητας τις πληροφορίες εκείνες, που συμβάλλουν στην πλέον αντικειμενική, δηλαδή στην αμερόληπτη ενημέρωση του κοινού τους….  

            Άλλωστε η πολύτιμη ελευθερία του τύπου θα συμφωνήσετε πως λειτουργεί αμφίσημα. Αρνείται κάθε επιβολή λογοκρισίας εκ μέρους της πολύμορφης εξουσίας, αμύνεται  κατά του περιορισμού της ελευθερίας της έκφρασης και της διακίνησης των ειδήσεων, αλλά, η ελευθερία του τύπου απαιτεί από τους εκδότες να μην παραπληροφορούν, να μην στρεβλώνουν τις ειδήσεις, ‘ντύνοντάς’ τις τα ρούχα που οι ίδιοι διαλέγουν και να μην καταχρώνται της ευχέρειας που έχουν με την επιλεκτική δημοσίευση πληροφοριών και την αποσιώπηση άλλων….