Το DiEM25 στην Ελλάδα, από τη Θεσσαλονίκη

Το βράδυ της 29^ης Απριλίου, είχαμε την ευκαιρία, μαζί με τη σύντροφό μου, να βρεθούμε στην πρώτη δημόσια εκδήλωση παρουσίας και γνωριμίας στην Ελλάδα, που οργάνωσε το DiEM25 στην Θεσσαλονίκη. Για όσες και όσους δεν γνωρίζουν, κάτι που αφορούσε κι εμένα, το DiEM25 είναι το αρτικόλεξο της φράσης Democracy in Europe Movement, ενώ το 25, παραπέμπει στο έτος 2025 ως όραμα και πρόταση αλλαγής της Ευρώπης.

Η DiEM25 είναι μια πολιτική κίνηση, πανευρωπαϊκή και διεθνιστική, χωρίς να είναι πολιτικό κόμμα. Αυτό που ώθησε τον Γιάνη Βαρουφάκη και τους πρώτους συνεργάτες του, επίσης εμπνευστές της  DiEM25, είναι η συνειδητοποίηση ότι “η Ευρωπαϊκή Ένωση ή θα εκδημοκρατιστεί ή θα διαλυθεί”.

Η Ενωμένη Ευρώπη, αυτή τη στιγμή  ασφυκτιά από τον πιεστικό εναγκαλισμό τεχνοκρατών του χρηματοπιστωτικού συστήματος και πολιτικών, που εκφράζουν θέσεις του Νεοφιλελευθερισμού. Η Ευρώπη, έχει απομακρυνθεί από το όραμα που αποτέλεσε την αφετηρία για την ίδρυσή της Ένωσης: Μια Κοινότητα ανεξάρτητων χωρών, με θεμέλιο τις αξίες του κοινού ευρωπαϊκού πολιτισμού, την  Δημοκρατία και την Κοινωνική Αλληλεγγύη.

Η Ενωμένη Ευρώπη έχει αφεθεί κι έγινε έρμαιο στα χέρια ανάλγητων γραφειοκρατών, χωρίς πολιτική σκέψη και κοινωνικές ευαισθησίες. Γι’ αυτό αυξάνονται οι "ευρωσκεπτικιστές", και το τέρας του νεοναζισμού καταλαμβάνει θέσεις στο πολιτικό προσκήνιο χωρών της Ευρώπης, προπαγανδίζοντας την διάλυση της Ένωσης, προβάλλοντας την επιστροφή στο άγονο μοντέλο του κράτους-έθνους και την υποστήριξη του εθνικισμού, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, του αντισημιτισμού και της ισλαμοφοβίας.

Προσωπικά, υπερασπίζομαι την ιδιότητά μου ως Ευρωπαίου πολίτη και τις αξίες του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Έχω την πεποίθηση ότι πράγματι, η ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προϋποθέτει δομές αυθεντικά δημοκρατικές, διαφάνεια ως προς την λειτουργία θεσμών και οργάνων. Αν η Ενωμένη Ευρώπη τελματωθεί στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα, ως άντρο τεχνοκρατών και γραφειοκρατών χωρίς ευθύνη απέναντι στους λαούς των χωρών της Ένωσης, σίγουρα η κατάληξη θα είναι η διάλυση!

Η πρόταση της DiEM25, ότι μπορούμε να δράσουμε σ’ αυτήν την Ευρώπη της παρακμής και της αλλοτρίωσης με δημιουργική ανυπακοή, με εμπνέει και μου δίνει ελπίδα, ότι τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν και θέλω να αλλάξουν!

Χωρίς αγκυλώσεις από ιδεοληψίες και εμμονές σε πολιτικές προκαταλήψεις, πιστεύω πως έχουμε ανάγκη μιας Ευρώπης και μιας Ελλάδας, με βαθιές δημοκρατικές δομές, όπου η ελευθερία θα αναγνωρίζεται ως αξία απόλυτης προτεραιότητας, ενώ οι θεσμοί κοινωνικής αλληλεγγύης θα λειτουργούν αποτελεσματικά χωρίς εκπτώσεις. Έτσι, θέλω να πιστεύω, ότι θα πραγματωθεί στην Ενωμένη Ευρώπη και στις χώρες μέλη της, χωρίς πολιτικούς ή ιδεολογικούς δογματισμούς η ανοιχτή κοινωνία των πολιτών.

Η πολιτική έχει απαξιωθεί, αυτό είναι μια πραγματικότητα κοινής παραδοχής θαρρώ. Τούτο οφείλεται στους πολιτικούς που έγιναν καριερίστες, χωρίς οράματα και προτάσεις, χωρίς την βούληση να ανασυγκροτούν συνεχώς και ακούραστα τον κόσμο. Τα μικροσυμφέροντα, τα σκάνδαλα από αδιαφανείς και υπόγειες συναλλαγές των πολιτικών με πολυεθνικούς κολοσσούς, ο κυνισμός μπροστά στα ζωτικά προβλήματα των ανθρώπων. Όλα αυτά, έχουν καταστήσει την πολιτική αφερέγγυα και ανυπόληπτη, ενώ η ευθύνη βαραίνει τους τυχάρπαστους επαγγελματίες πολιτικούς και όχι βέβαια την πολιτική αυτή καθ’ αυτή, που παραπέμπει στο ενδιαφέρον και στην ενασχόληση όλων μας για τα κοινά της πόλεως….

Μου άρεσε το “carpe diem”, που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι που μοιράζονται το όραμα του Γιάνη Βαρουφάκη για τον εκδημοκρατισμό της Ευρώπης σαν σύνθημα. Δυο λέξεις, carpe diem,  από την πρώτη Ωδή του Οράτιου (Ωδή Ι.ΧΙ.8), που σημαίνουν “άδραξε τη μέρα”, μην αφήνεις δηλαδή περιθώρια για καθυστερήσεις και αναβολές, προσφέρουν ελπίδα, ως πολιτικό σύνθημα εκλεπτυσμένης ποιότητας ….    

ΜΝΗΜΕΣ… ΠΡΙΝ ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ

Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΩΝ

21 Απριλίου 1967…. Οι τελειόφοιτοι του Λαππείου Λυκείου της Νάουσας βρισκόμασταν σε ξενοδοχείο της Πάτρας. Ήταν οι μέρες της καθιερωμένης μεγάλης εκδρομής μας. Μας είπαν, πως δεν μπορούσαμε να ξεμυτίσουμε στην πόλη. Αργήσαμε να καταλάβουμε τί είχε συμβεί. Νύχτα. Απ’ τα παράθυρα των δωματίων παρατηρούσαμε μια πόλη νεκρωμένη χωρίς να γνωρίζουμε το λόγο. Ελάχιστοι από τους συμμαθητές και τις συμμαθήτριες, ίσως να είχαν μια κάποια πολιτική τοποθέτηση, αλλά κι αυτοί, δεν ήταν σε θέση να γνωρίζουν τί είχε συμβεί και μας κρατούσαν μαντρωμένους σ’ ένα στενόχωρο ξενοδοχείο.

Κατά κανόνα, ο καθένας, ανάλογα με την τοποθέτηση των γονιών και της οικογένειας σχημάτιζε κάποια θολή και αόριστη άποψη για το καθεστώς της 21^ης Απριλίου, που το ονόμαζαν ‘Επανάσταση’.

Ο πατέρας μου δεν ήταν αντίθετος με την κατάσταση που επέβαλαν οι στρατιωτικοί. Τώρα, θα τον έκρινα ως απολίτικο αντικομμουνιστή, που στις εκλογές πάντοτε ψήφιζε, παλιότερα με έντονο φανατισμό τον Βενιζέλο και αργότερα τον Καραμανλή. Σε οικογενειακές φωτογραφίες από την περίοδο Μεταξά, είχα αντικρύσει τον πατέρα μου με την στολή της ΕΟΝ.

Για να δώσουμε εισαγωγικές εξετάσεις για το πανεπιστήμιο, έπρεπε να περάσουμε από την Ασφάλεια, που τότε βρισκόταν σε ένα άγαρμπο κτίριο στην οδό Βύρωνος. Κάναμε μια σειρά συμμαθητές και συμμαθήτριες έξω από το γραφείο του γραμματέα της Ασφάλειας. Μπαίναμε μέσα μουδιασμένοι ένας ένας. Ένας βλοσυρός τύπος με πολιτικά, μας περιεργαζόταν από την κορφή ως τα νύχια και έκανε κάποιες ερωτήσεις. Σε μένα, το θυμάμαι καλά ως τώρα, μετά τόσα χρόνια μου είχε κάνει την εξής ερώτηση: Πού κλείνουμε την Ελλάδα; Φαντάστηκα πώς τον ενδιέφερε να μάθει σε ποια θέση της καρδιάς μου είναι η πατρίδα, κι έτσι του απάντησα: Στην πρώτη θέση. Κι αυτός, με έκδηλη αηδία μου απάντησε: Α ρε πούστη Παπανούτσο, στην τρίτη κλίση. Πριν από την ‘Επανάσταση’ είχε προηγηθεί η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση με την εισαγωγή της δημοτικής στα σχολεία που είχε εισηγηθεί ο Ευάγγελος Παπανούτσος, γενικός γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας. Ο Ασφαλίτης λοιπόν, ως γλωσσαμύντορας της καθαρεύουσας, όταν μου έθεσε την παραπάνω ερώτηση ήθελε να εξακριβώσει την γλωσσική «διαφθορά» μου από τον επάρατο για τους Απριλιανούς «επαναστάτες» Δημοτικισμό.

Εκείνο το κοσκίνισμα  από την Ασφάλεια, ήταν αναγκαίο για να μας δοθεί το πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων, προκειμένου να αποκτήσουμε δικαίωμα συμμετοχής στις εξετάσεις για το πανεπιστήμιο…. Το έμαθα λίγο αργότερα.

Είχε γίνει γνωστό πως πήραν και έστειλαν εξορία τον Δημήτρη Βλάχο. Μόνο εξ ακοής τον γνώριζα. Ήταν δραστήριος στα πράγματα του Δήμου της Νάουσας και στην συνεταιριστική κίνηση. Εκείνο που μου έκανε εντύπωση ήταν όταν μάθαμε, πως στάλθηκε εξορία ο κύριος Νίκος ο  Μούγγρης. Ήμασταν γείτονες. Ο κυρ Νίκος ήταν Δικηγόρος και ο καθένας θα τον θεωρούσε ήσυχο άνθρωπο. Έτσι η σύλληψή του και η εκτόπισή του στη Γυάρο ήταν έκπληξη για μένα, τον ανίδεο….

Η μάνα μου είχε μια φίλη, την κυρία Σοφία Παπαδοπούλου και βλέπονταν σχετικά συχνά. Η κυρία Σοφία ήταν αριστερή. Ο άντρας της είχε πάρει μέρος στην Αντίσταση. Η μάνα μου ήταν Ερυθροσταυρίτισσα Αδελφή και είχε υπηρετήσει στο στρατιωτικό νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του ’40. Συνέχισε να είναι δραστήριο στέλεχος του Ερυθρού Σταυρού και στη Νάουσα. Η κυρία Σοφία, με προτροπή της μάνας μου είχε γίνει κι αυτή Ερυθροσταυρίτισσα.

Πριν ακόμα την περίοδο της  χούντας, τον καιρό των «αποστατών», υπηρετούσε στη Νάουσα ως διοικητής της Ασφάλειας ο Κώστας, δεν θυμάμαι το επώνυμό του, ενώ θυμάμαι πως ήταν κοκκινοπρόσωπος και είχε γκρίζα μαλλιά. Δεν μπορώ να πω ότι άφησε καλές αναμνήσεις στην πόλη, μολονότι παντρεύτηκε Ναουσαία. Σε μια περίπτωση που ο Μίκης Θεοδωράκης θα έδινε συναυλία σε θερινό κινηματογράφο της πόλης, ο ασφαλίτης διοικητής, είχε οργανώσει τα λαμόγια της πόλης και κατάφεραν να ματαιώσουν τη συναυλία, με βίαιο και χυδαίο τρόπο.

Ο κύριος διοικητής λοιπόν, έκρινε σκόπιμο να καλέσει κάποια μέρα στο γραφείο του τη μάνα μου και να της κάνει συστάσεις να παύσει να έχει σχέσεις με την κυρία Σοφία Παπαδοπούλου. Η μάνα μου, η Βούλα Παπαδοπούλου, του απάντησε, πως τέτοιες συστάσεις δεν δέχεται ούτε από τον άντρα της, πολύ περισσότερο από τον διοικητή της ασφάλειας. Έτσι αποχώρησε από την Ασφάλεια….

Όπως είχα σημειώσει τον Φεβρουάριο του 2013 σε ένα σημείωμά μου: «Το μεγάλο πλήθος των Ελλήνων σιωπούσε μπροστά στην συνταγματική εκτροπή. Το μεγάλο πλήθος των Ελλήνων ζούσε το φάσμα από τα δεινά του εμφυλίου.... Δεν ήταν λίγοι οι Έλληνες που ήταν εγκάρδιοι χειροκροτητές των συνταγματαρχών. Κοινωνικές ομάδες, όπως οι αγρότες, που σε μια νύχτα όσα χρωστούσαν στην Αγροτική Τράπεζα έσβησαν, πώς θα μπορούσαν να είναι αντίθετοι στην εθνική κυβέρνηση της ‘Ελλάδος των Ελλήνων Χριστιανών’;» Αυτή ήταν η αλήθεια τότε. Μια μειοψηφία, με δημοκρατικές ευαισθησίες, ήταν αντίθετοι στην συνταγματική εκτροπή των επίορκων στρατιωτικών. Πάρα πολλοί είχαν αποδεχθεί την κατάσταση με παθητικότητα και ανοχή. Σ’ αυτήν την στάση συνέβαλε και το κράτος του τρόμου των διώξεων, όσων φανερά εναντιώνονταν στη δικτατορία. Τέλος, δεν ήταν λίγοι εκείνοι, που χειροκροτούσαν με ενθουσιασμό τους δικτάτορες, ανήκοντας στην κατηγορία των Ελλήνων οπαδών της Δεξιάς, που προέκυψε κυρίως μετά τον Εμφύλιο, που δεν έτρεφαν εκτίμηση για τη Δημοκρατία και τους θεσμούς της και επιθυμούσαν διακαώς να κυβερνά η Δεξιά, ακόμα και αν δεν λειτουργούσαν οι συνταγματικοί θεσμοί….

Μη έχοντας οικοδομήσει προσωπική πολιτική τοποθέτηση στα πρώτα χρόνια της μετεφηβικής ηλικίας μου, ήμουν απαθής δέκτης των επιλογών του πατέρα μου. Κάποιες φορές, όταν ήμουν μαθητής στο οικοτροφείο της Σχολής Κωνσταντινίδη, πριν από το 1967, τολμούσα και αγόραζα, αραιά και που, την «Αυγή», κρύβοντάς την με κάθε επιμέλεια. Το ενδιαφέρον μου ήταν να μάθω και την άλλη άποψη και όχι μονάχα τα όσα έγραφε ο «Ελληνικός Βορράς», που διάβαζε καθημερινά ο πατέρας μου ή η «Μακεδονία», που διάβαζαν οι θείοι μου Απόστολος και Γιάννης. Αλλά πάντως, και όταν επικράτησε η χούντα άργησα να ξυπνήσω.

Ο λόγος που με έκανε να τοποθετηθώ αντίθετα στους στρατιωτικούς, ήταν πως όταν ήμουν φοιτητής, άκουγα αρκετά συχνά, ραδιοφωνικούς σταθμούς του εξωτερικού, που πρόσφεραν μια διαφορετική ενημέρωση, απ’ αυτήν των ελεγχόμενων ραδιοσταθμών. Ένα βράδυ λοιπόν έμαθα, πως η χούντα απαγόρευσε ένα σωρό τίτλους βιβλίων, διατάσσοντας να αποσυρθούν από τα βιβλιοπωλεία. Μεταξύ των βιβλίων που απαγορεύτηκαν ήταν αρκετά σημαντικά έργα της κλασικής ελληνικής γραμματείας. Μου φάνηκε απίστευτο το συμβάν. Την άλλη μέρα, έκανα επισκέψεις σε ένα δυο καλά βιβλιοπωλεία της Θεσσαλονίκης, ζητώντας αφελώς κάποια από τα βιβλία αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, που είχα μάθει πως είχαν απαγορευτεί. Η απάντηση ήταν πανομοιότυπη: Δεν υπήρχαν!!!

21 Απριλίου  2017

  

ΣΑΝ ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Οι πληροφορίες, ότι επίκειται το 2019 μείωση των κύριων συντάξεων των Ελληνίδων και των Ελλήνων, προκαλεί έντονη ανασφάλεια σε ανθρώπους, που επί χρόνια πλήρωναν εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης, προκειμένου να ζουν με αξιοπρέπεια, όταν εγκαταλείψουν την ενεργό εργασιακή δραστηριότητά τους. Ήδη, οι συνταξιούχοι έχουν πληγεί αφάνταστα. Από την είσοδο της Ελλάδος στη στενωπό των μνημονίων, καθιστώντας την υποχείριο των δανειστών της, με κύρια πρωταρχική ευθύνη τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας και την κυβέρνηση ερμαφρόδιτης συνεργασίας των δύο παραπάνω κομμάτων, οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι αντιμετωπίζονται συνεχώς ως υποζύγια. Δυστυχώς και η παρούσα κυβέρνηση, που μάλλον κοροϊδευτικά επονομάζεται «κυβέρνηση πρώτης φοράς Αριστεράς», συνεχίζεται κατ’ ουσίαν παθητικά να εφαρμόζει παρόμοια πολιτική με τις προηγούμενες κυβερνήσεις που εξώθησαν την χώρα στο έρεβος μιας πολυποίκιλης κρίσης.

Τα πολιτικά κόμματα που συμμετέχουν στην σύνθεση της Βουλής δεν μας εμπνέουν εμπιστοσύνη. Το κόμμα της «Χρυσής Αυγής» είναι ένα νεοναζιστικό μόρφωμα, με υπόδικη την ηγετική ομάδα του για σοβαρά εγκλήματα. Το ΚΚΕ, είναι δέσμιο στις σταλινικές εμμονές του και προτιμά να εξαγγέλλει καταγγελτικό λόγο χωρίς αντίκρυσμα, αφού στην πράξη δεν έχει την πρόθεση να αναλάβει πολιτικές ευθύνες. Έτσι τα δύο «αιρετικά» κόμματα της Βουλής, το νεοναζιστικό μόρφωμα και το σταλινικό κατάλοιπο, δεν μπορεί να προσφέρουν πρόταση διεξόδου, όσο και αν ψελλίζουν για το αντίθετο.

Το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ φέρουν τεράστια ευθύνη, όχι μόνο γιατί σύρονται πρόθυμα στην εφαρμογή των μνημονιακών υποχρεώσεων του κράτους, αλλά και γιατί παραμένουν παθητικοί παρατηρητές στην όλο και πιο βαθειά εξαθλίωση του μείζονος μέρους του ελληνικού λαού, και στην αδιέξοδη καθήλωση της χώρας σε μια αναίρεση κάθε μορφής παραγωγικότητας, με όλες τις αρνητικές συνέπειες ως επακόλουθα.

Η πειθήνια ευθυγράμμιση της κυβέρνησης (ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ), με τις απαιτήσεις των δανειστών και των εντόπιων πολιτικών τους πρακτόρων, παρά τα χωρίς αξία λεγόμενα από τους πολιτικούς σε κάθε ευκαιρία προς αποπροσανατολισμό του λαού, θα την καταστήσει εξίσου υπόλογη και εγκληματική με τις προγενέστερες κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ.

Η εφαρμογή εκτεταμένης μείωσης κύριων συντάξεων θα καταδείξει το απάνθρωπο πρόσωπο κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ, που κρύβεται τεχνηέντως πίσω από μια φρούδα αριστερή φρασεολογία. Και το μεγάλο αδιέξοδο στην Ελλάδα είναι, ότι ο Λαός έχει καταδικασθεί να παραμένει σιωπηλός….


Πασοβέρ, Πάσχα: Πρόταση διάβασης προς την Ελευθερία...

Εφέτος το Πέσαχ των Εβραίων και το Πάσχα των Χριστιανών συναντιούνται χρονικά. Οι εόρτιες περίοδοι και για τις δύο Κοινότητες  έχουν συμπέσει πλήρως.

Το εβραϊκό Πέσαχ ξεκίνησε το βράδυ της 10^ης Απριλίου, 14 του μήνα Νισάν και λήγει στις 18 Απριλίου, 22 του Νισάν 5777 έτος από κτήσεως κόσμου.

Η Μεγάλη Εβδομάδα που προηγείται του χριστιανικού Πάσχα, ξεκίνησε το βράδυ της 9 Απριλίου και κορυφώθηκε τα μεσάνυχτα της 15 προς 16 Απριλίου, με τον διθυραμβικό ύμνο ‘Χριστός Ανέστη’.

Κατ’ ουσίαν, και οι δύο γιορτές σηματοδοτούν ένα και το αυτό κεφαλαιώδες μήνυμα προς τον άνθρωπο: Προβάλλεται η διάβαση από την καθεστωτική δουλεία προς την υπαρξιακή Ελευθερία. Αμφισβητείται η δέσμευση του ανθρώπου από τους περιορισμούς της νομοτέλειας  και  φωταγωγείται μια Οδός επιστροφής μας, αλιγιά στην εβραϊκή γλώσσα, που οδηγούμαστε στην υποστατική μας κατάσταση, ως τω όντι κατ’ εικόνα του Θεού υπάρχοντες και προς το καθ’ ομοίωση καλούμενοι.    

Στο κέντρο του Πέσαχ είναι ο Λαός Ισραήλ και η Έξοδός του από την Αίγυπτο. Στο κέντρο του Πάσχα είναι ένας σημαντικός Εβραίος, ο Γεσούα, ο Ιησούς των Χριστιανών.

Ο Μάρτιν Μπούμπερ, ένας από τους πλέον σημαντικούς Εβραίους στοχαστές, είχε γράψει: Είμαι βέβαιος, περισσότερο παρά ποτέ, ότι στον Ιησού, ανήκει μια μεγάλη θέση στην ιστορία της πίστης του Ισραήλ. (M. Buber, Two Types of Faith. Harper Torch Books, New York 1961). 

Αρκετά αργότερα, ένας εξέχων Εβραίος ερευνητής, ο Γκέζα Βερμές, είχε περιγράψει τον Ιησού ως «αξεπέραστο δάσκαλο της τέχνης του να ξεγυμνώνει τον εσωτερικό πυρήνα τα πνευματικής αλήθειας», προθέτοντας και τα εξής: …στάθηκε ανάμεσα στους παρίες του κόσμου του, τους καταφρονεμένους από τους αξιοσέβαστους ανθρώπους.  Οι αμαρτωλοί ήταν οι σύντροφοί του στα τραπέζι και οι εξοστρακισμένοι τελώνες και οι πόρνες ήταν οι φίλοι του. Κατά την άποψη του Germes, ο Ιησούς «ασφαλώς, ποτέ δεν φαντάστηκε τον εαυτό του σαν θεό. Για έναν ευσεβή Παλαιστίνιο Εβραίο της εποχής του, και μόνον η ιδέα θα ήταν αδιανόητη, καθαρή βλασφημία».   

 (G. Vermes, Jesus the Jew, A Historian’s Reading of the Gospels. Fontana 1976).

  

Η Λευκή Σταύρωση

Ο Χριστός πάντοτε ήταν για μένα το αρχέτυπο του Εβραίου μάρτυρα. Θα ήθελα να δείξω στους Χριστιανούς, ότι οι διωγμοί των Εβραίων που κορυφώθηκαν με το Ολοκαύτωμα, ήταν όμοιοι με τους διωγμούς του Εβραίου Ιησού, που τον οδήγησαν στον σταυρό. 

Marc Chagall

Χριστιανική Μεγάλη Εβδομάδα 2017

Πέσαχ…

Απόψε, καθώς θα υποδεχτούμε την 15^η του μήνα Νισάν, του έτους 5777 
από κτήσεως κόσμου, ξεκινά η πορεία μας…

Μαζεύουμε τις ψυχές μας, τα όνειρά μας, τους πόθους μας,

που χρόνια ατελείωτα φοβόμασταν να αποκαλύψουμε.

Απόψε, η Έξοδός μας, η Αποδέσμευση από όσα μας κρατούν δέσμιους,

υποχείρια ανελεύθερα….

Καθώς αρχίζει η οδοιπορία μας, τα πόδια κάνουν σκόνη

τις αλυσίδες που βαραίνουν σώματα και ψυχές…

Οι πληγές από τους διωγμούς και τις ταπεινώσεις αιώνων γιατρεύονται

ο θρήνος για εκείνους που χάθηκαν παράωρα και άδικα

ησυχάζει, χωρίς να λησμονιέται.

Πέσαχ, Έξοδος, Πορεία προς την Ελευθερία, απόψε, 15 του μήνα Νισάν.

Το όραμα της Πόλης μας, όπου θα προσμένουμε να υποδεχτούμε 

τον Μεσσία, ολοζώντανο, όπως ήταν από πάντα, από χρόνους αρχαίους.

Η απαντοχή του Μεσσία, κρατά την ελπίδα και τον πόθο άσβεστο,

για την ευλογημένη Ουτοπία, που θα φανερωθεί ως τόπος Ελευθερίας

και Δικαιοσύνης, για όλους, χωρίς διάκριση!

 ! לשנה הבאה בירושלים  

(Λεσσανά αμπαά μπε Γιερουσαλάϊμ)

Γιζρεέλ Ντουνταΐ

12 Νισάν 5777/8 Απριλίου 2017

ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ!

«Ἒμφυτος πᾶσιν ἀνθρώποις ὁ τῆς ἐλευθερίας πόθος». Η σκέψη του Διονυσίου του Αλικαρνασσέως (1^ος αώνας π.Χ.) είναι εξαιρετικά εμβληματική. Σε ελάχιστες λέξεις διατυπώνεται η σημαντική αλήθεια, που συνδέει την ελευθερία με μια υποστατική εκζήτηση κάθε ανθρώπου, χωρίς διακρίσεις ή εξαιρέσεις.

Ο αγώνας υπέρ της ελευθερίας δεν περιορίζεται από σύνορα, αλλά είναι καθολικός και οικουμενικός. Όταν σε μια χώρα η ελευθερία και οι θεσμοί που πηγάζουν απ’ αυτήν αμφισβητούνται, παραβιάζονται, ακυρώνονται ή βρίσκονται σε κίνδυνο από αυταρχικούς ηγέτες, που επιδιώκουν να γίνουν δικτάτορες, είναι χρέος των πολιτών κάθε χώρας, που πιστεύουν στην αξία της ελευθερίας και των δημοκρατικών θεσμών, να μην σιωπήσουν.

Έτσι δικαιολογείται το ενδιαφέρον και η αγωνία πολιτών από όλο τον κόσμο, για όσα συμβαίνουν στην Τουρκία εδώ και πολλούς μήνες από το αυταρχικό καθεστώς που έχει εγκαταστήσει ο Recep Tayyip Erdoğan. Με το δημοψήφισμα που πρόκειται να διεξαχθεί στις 16 Απριλίου ’17 στην Τουρκία, εάν υπερψηφιστεί το ‘Ναι’, θα μετατραπεί η Τουρκική Δημοκρατία σε ένα πολίτευμα με υπερεξουσίες του Προέδρου της χώρας, που ουσιαστικά θα είναι μια δικτατορία, που στην πράξη οι δημοκρατικοί θεσμοί θα είναι αναποτελεσματικοί και σε κατάσταση ομηρίας στις διαθέσεις του Προέδρου του κράτους! 

Ο Recep Tayyip Erdoğan έχει εξαπολύσει, ιδίως από τις 15 Ιουλίου του 2016 και μετά, ένα πρωτοφανές κύμα διωγμών στη χώρα του. Συγχρόνως, επανειλημμένα είναι προκλητικός απέναντι στην Ελλάδα, είτε εγείροντας εδαφικές διεκδικήσεις, είτε αμφισβητώντας το κύρος της Συνθήκης της Λωζάνης του 1923. Επίσης, η πολιτική της Τουρκίας απέναντι στην κρίση της Συρίας, κατά παράβαση της διεθνούς νομιμότητας, είναι έντονα και προκλητικά επεμβατική, γεννώντας ποικίλα ερωτηματικά ως προς τις σχέσεις της κυβέρνησης Erdoğan με τον Ισλαμικό Κράτος, τουλάχιστον πριν από καιρό.

Είναι βέβαιο, όπως όλα δείχνουν, ότι αν υπερψηφιστεί η συνταγματική μεταρρύθμιση που προπαγανδίζει ο Recep Tayyip Erdoğan και η κυβέρνησή του, θα αποκτήσει νομιμοφάνεια η αυθαιρεσία, το κρατικό έγκλημα, η φίμωση του τύπου, η κατάργηση της ακαδημαϊκής ελευθερίας και θα ενταθούν με ακόμα μεγαλύτερη σκληρότητα οι εξοντωτικοί διωγμοί, ιδίως, κατά των Κούρδων. Μια πιθανή ενίσχυση της θέσης του Erdoğan και του ΑΚΡ στην Τουρκία, είναι πολύ πιθανό να επεκταθούν διωγμοί εξόντωσης και σε βάρος άλλων ομάδων πληθυσμού της Τουρκίας, που είτε δεν αυτοπροσδιορίζονται ως Τούρκοι, είτε διαφοροποιούνται θρησκευτικά και πολιτισμικά από το σουννιτικό Ισλάμ.    

Στην Τουρκία η Ελευθερία βρίσκεται σε κίνδυνο! Και γι’ αυτό, αποτελεί χρέος κάθε ανθρώπου με γρηγορούσα συνείδηση και ανεπτυγμένο το αίσθημα της αλληλεγγύης, να αρθρώσει λόγους διαμαρτυρίας για όσα θλιβερά συμβαίνουν στη γειτονική χώρα, για όσα διακυβεύονται  με συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές, θέτοντας σε κίνδυνο τις ελευθερίες των λαών της χώρας και τις δομές του δημοκρατικού πολιτεύματος!

ΤΟ ΚΚΕ, ΑΝΥΣΤΑΚΤΟΣ ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΥ ΓΙΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ ΙΩΣΗΦ ΒΗΣΑΡΙΟΝΟΒΙΤΣ ΣΤΑΛΙΝ

Τελείωσε πριν λίγες μέρες το 20^ο Συνέδριο του ΚΚΕ. Εκλέχτηκε εκ νέου Γενικός Γραμματέας ο Δ. Κουσούμπας, κάτι που συνέβαινε πάντα σ’ αυτό το κόμμα, ο γενικός γραμματέας του να είναι σχεδόν ισόβιος, με ορισμένες εξαιρέσεις, επειδή ο ηγέτης αποδείχθηκε απείθαρχος στο αόρατο διευθυντήριο του κομματικού μηχανισμού και ουσιαστικά αποπέμφθηκε (λ.χ. χαρακτηριστικές οι περιπτώσεις Γιάννη Κορδάτου επί ΣΕΚΕ και Γρηγόρη Φαράκου).

Στο ΚΚΕ απόθεσαν πολλοί άνθρωποι ελπίδες και όνειρα για έναν δικαιότερο και πιο ανθρώπινο κόσμο. Πολλοί υπήρξαν εκείνοι, άνδρες και γυναίκες, που σαν τους Χριστιανούς νεομάρτυρες, πρόσφεραν τη ζωή τους για τις ιδέες τους και μάλιστα, αδιαφορώντας οι περισσότεροι για μια ιδεώδη μετά θάνατο ζωή.

Το Κόμμα, το ένα και μοναδικό κόμμα της εργατικής τάξης, όπως διακήρυττε πως είναι και επιμένει να διακηρύττει, φέρθηκε επανειλημμένα, απάνθρωπα σκληρά σε στελέχη και απλά μέλη του, που παρόλα αυτά παρέμεναν πιστά στο ΚΚΕ, μέχρι θανάτου.

Τελικά, αν το καλοεξετάσουμε το πράμα, το ΚΚΕ ποτέ δεν υπήρξε  πολιτικό κόμμα, μα ένα μόρφωμα, εμφορούμενο από μεταφυσική ιδεολογία, παρά τις επικλήσεις του της επιστήμης. Το ΚΚΕ, όπως και τα όμοια με τούτο κομμουνιστικά κόμματα ή όπως αλλιώς προτιμούσαν να λέγονται, είναι μεταφυσικοί οργανισμοί, φορείς απόλυτων αληθειών, δεν επιδέχονται τροποποιήσεις στα πιστεύω τους ή παρεκκλίσεις από τους στόχους που έχουν τεθεί εξ αρχής: Να επιβληθεί ο σοσιαλισμός, ως πρώτο βήμα για την επίτευξη της μεγάλης ουτοπίας, της αταξικής κομμουνιστικής κοινωνίας!

Το ΚΚΕ έχει το δικό του αγιολόγιο, όπως έχει και στρατιά διαγεγραμμένων στελεχών και απλών μελών, που ορισμένα, έστω μετά θάνατο, αποκαθίστανται, όπως οι εκκλησίες ανακηρύσσουν αγίους, ανθρώπους, που ενόσω ζούσαν, οι χρυσοκάνθαροι δεσποτάδες τους αγνοούσαν προκλητικά και τους κρατούσαν στο περιθώριο της ύβρης.

Είναι γνωστό πως το 20^ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης είχε αποκηρύξει την κληρονομιά του Ιωσήφ Βησαριόνοβιτς Στάλιν, είχε αποκαλύψει τα φρικτά εγκλήματα του δικτάτορα και είχε επαγγελθεί μια διαφορετική πορεία, όπως είχε γίνει πιστευτό προς στιγμή, για την εξέλιξη του κομμουνιστικού κινήματος. Το ΚΚΕ, ως απόλυτα υπάκουο στα κελεύσματα της σοβιετικής πατρίδας είχε αποδεχθεί τις αποφάσεις του 20^ου συνεδρίου του ΚΚΣΕ. Όταν όμως ο λεγόμενος υπαρκτός σοσιαλισμός κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος, στη Σοβιετική Ένωση και στην Ανατολική Ευρώπη, το ΚΚΕ παρέμεινε μόνο του, απόλυτα πιστό στον μαρξισμό-λενινισμό του και είναι αλήθεια πως επιβίωσε. Και σιγά σιγά, αφού πλέον δεν υπήρχε κανένας κηδεμόνας, άρχισε να τιμά την μνήμη του Στάλιν, φτάνοντας κάποια στιγμή στο σημείο, από τις σελίδες του ‘Ριζοσπάστη’ να κατηγορεί εκείνους που είχαν το ‘θράσος’ να κατηγορούν τον Πατερούλη, ως αντικομμουνιστές!

Το ΚΚΕ, με ένα σταθερό ποσοστό στο ελληνικό εκλογικό σώμα, από το 1974 και μετά, που κυμαίνεται περίπου στο 5%, είναι το μόνο σταλινικό κόμμα στον κόσμο. Ίσως να υπάρχουν και μερικά γκρουπούσκουλα, σε χώρες του τρίτου ή του τέταρτου κόσμου, που πλάι στον Μαρξ στον Ένγκελς και στον Λένιν φιγουράρει ο Στάλιν και ακολουθεί συνήθως και ο Μάο.

Στον διάλογο προετοιμασίας του 18^ου Συνεδρίου του ΚΚΕ, έγιναν παρεμβάσεις συντρόφων, που φιλοξενήθηκαν από τον ‘Ριζοσπάστη’.  Ο καθηγητής Γιώργος Ρούσης είχε διατυπώσει τις εξής σκέψεις εν όψει του παραπάνω συνεδρίου:   «Με πόνο ψυχής διαπιστώνω ότι οι Θέσεις της ΚΕ, επιβεβαιώνουν την εκτίμησή μου περί σταλινικής στροφής του Κόμματος, μια εκτίμηση την οποία είχα διατυπώσει και στη σ. Γραμματέα της ΚΕ, (αναφέρεται στην Αλέκα Παπαρήγα),  και με γραπτά κείμενά μου στις 17 Μάη 2006, και 9 Νοέμβρη 2006.Τη στροφή αυτή την είχα διαγνώσει μέσα από άρθρα, εισηγήσεις, ομιλίες στελεχών του Κόμματος, αγιοποιητικά για τον Στάλιν αφιερώματα του «Ριζοσπάστη», εκδόσεις…» (Ριζοσπάστης 2/11/2008).

Τελικά, ο Ρούσης αγνοήθηκε. Στην απόφαση μάλιστα του 18^ου Συνεδρίου του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό, που δημοσιεύθηκε στις 21/3/2009, περιέχεται ένα αγιολόγιο του Ιωσήφ Βησαριόνοβιτς Στάλιν.

Λίγους μήνες αργότερα, στον ‘Ριζοσπάστη’ της 20/12/2009 και στην ένθετη έκδοση "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ", υπήρχε αφιέρωμα στον Ι. Β. Στάλιν, για τα 130 χρόνια από τη γέννησή του, αναφέροντας επί πλέον, ότι «το όνομά του συνδέθηκε με τη σοσιαλιστική οικοδόμηση».

Να τί έγραψε τότε το συναξάρι του Στάλιν: ‘Στις 21 Δεκέμβρη συμπληρώνονται 130 χρόνια από τη γέννηση του Ιωσήφ Βισαριόνοβιτς Στάλιν, μπολσεβίκου ηγέτη, Γενικού Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΣΕ και ηγέτη του παγκόσμιου προλεταριάτου. Το όνομά του συνδέθηκε αναπόσπαστα με τις λαμπρές σελίδες, αλλά και δύσκολες στιγμές στην Ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης και της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, δεδομένου ότι ο ίδιος ηγήθηκε της σοβιετικής εξουσίας και του ΚΚ σε μια σημαντική περίοδο σχεδόν 30 χρόνων από το 1924 έως το 1953, στην οποία περιλαμβάνονται από το τέλος του εμφύλιου πολέμου, την εφαρμογή της πολιτικής της ΝΕΠ, την αντιμετώπιση των οπορτουνιστικών ταλαντεύσεων και παρεκκλίσεων σε σχέση με το ζήτημα τού αν μπορεί να οικοδομηθεί ο σοσιαλισμός στην ΕΣΣΔ, έως την εκβιομηχάνιση της παραγωγής και την κολεκτιβοποίηση της αγροτικής παραγωγής, την όξυνση της ταξικής πάλης και τη συντριβή των δυνάμεων της «πέμπτης φάλαγγας» στο εσωτερικό της χώρας τη δεκαετία του 1930, το Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο και τη νίκη ενάντια στο φασισμό, που είχε ως αποτέλεσμα τις αντίστοιχες νίκες του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος στις Λαϊκές Δημοκρατίες’.

Παρόμοιο ειδικό αφιέρωμα στον Στάλιν, με αφορμή τα γενέθλιά του, είχε κάνει ο ‘Ριζοσπάστης’ και στις 19/12/2004.

Δεν συμμερίζομαι τις απόψεις φανατισμένων αντικομμουνιστών, που συνήθως χωρίς γνώση, αλλά μονάχα με προκατάληψη, κατηγορούν καθετί σχετικό με το Κομμουνιστικό Κίνημα, με τον Λένιν, με τον Στάλιν, ακόμα και με τον Καρλ Μαρξ. Ο Καρλ Μαρξ έχει κακοποιηθεί αφάνταστα από τα κομμουνιστικά κόμματα που έκαναν δόγμα τους τον «μαρξισμό-λενινισμό», είτε ανέλαβαν κρατική εξουσία, είτε όχι όπως το ΚΚΕ, γιατί επικαλούνταν το όνομά του και τα γραπτά του, για να δικαιολογήσουν πολιτικές επιλογές, που ελάχιστη σχέση είχαν και έχουν με την μαρξιστική σκέψη και επιστημονική ανάλυση της κοινωνίας στην εποχή της καπιταλιστικής επιδρομής.

Αλλά δεν μπορώ να μην παρατηρήσω την επίμονη λατρεία του ΚΚΕ για τον Στάλιν και να χαρακτηρίζει όποιον ασκεί κριτική ή πολύ περισσότερο κατηγορεί για εγκλήματα τον «μεγάλο ηγέτη», σαν αισχρό αντικομμουνιστή, σαν λακέ της αστικής τάξης κ.ά.ό..

Το ΚΚΕ είναι ένα σταλινικό κόμμα και δεν το κρύβει. Απεναντίας στα υπόγεια του Περισσού υφαίνονται πρακτικές, καθαρά σταλινικού τύπου και διακηρύττει αυτήν την λατρεία του με κάθε ευκαιρία και αφορμή.

Ποιος τελικά υπήρξε ο Στάλιν;

Ο Γεωργιανός ιστορικός Roy Aleksandrovich Medvedev, σε μελέτη του, έκανε την εξής τραγική λογιστική, που αναφέρεται στα θύματα του σοβιετικού καθεστώτος επί Στάλιν:

α.- 1.000.000 άνθρωποι φυλακίστηκαν ή εξορίστηκαν μεταξύ των ετών 1927 ως 1929,

β.- 9 ως 11.000.000 αγρότες διώχτηκαν από τη γη τους,

γ.- 2 με 3.000.000 αγρότες είχαν συλληφθεί ή είχαν εξοριστεί κατά την βίαιη επιβολή του προγράμματος κολλεκτιβοποίησης,

δ.- 7.000.000 δολοφονήθηκαν από έναν σκόπιμο και τεχνητό λιμό από το 1932 ως το 1934,

ε.- 1.000.000 εξορίστηκαν από τη Μόσχα και το Λένινγκραντ το 1935,

στ.- 1.000.000 εκτελέστηκαν κατά τη διάρκεια της ‘Μεγάλης Τρομοκρατίας’ των ετών 1937 και 1938,

ζ.- 4 ως 6.000.000 στάλθηκαν σε στρατόπεδα εργασίας,

η.- 10 έως 12.000.000 άνθρωποι μεταφέρθηκαν βίαια κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου,

θ.- 1.000.000 πολίτες είχαν συλληφθεί για διάφορα πολιτικά εγκλήματα. (πηγή: lifo.gr). Ζοφερό σύνολο θυμάτων 42.000.000 άνθρωποι!

Άλλες εκτιμήσεις σοβαρών ερευνητών αναβιβάζουν τον αριθμό των θυμάτων των σταλινικών διωγμών σε 60.000.000 ανθρώπους!

    

Στα παραπάνω εγκλήματα του καθεστώτος Στάλιν, πρέπει να προστεθούν, οι βίαιες μετακινήσεις Ελλήνων Ποντίων, οι μαζικές μετακινήσεις από την Κριμαία των γηγενών Τατάρων αλλά και των Τσερκέζων.

Ένα άλλο κεφάλαιο που αφορά τον Στάλιν και τις βίαιες επιλογές του, είναι ο Αντισημιτισμός και η πολιτική που ακολούθησε κατά των Εβραίων της Σοβιετικής Ένωσης.

Σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς, οι αντισημιτικές πρακτικές εντάθηκαν στην σταλινική Σοβιετική Ένωση, μετά την εξορία του Τρότσκι, που κατέληξε στη δολοφονία του στο Μεξικό, από πράκτορα του Στάλιν.

Όταν είχε συναντηθεί ο Στάλιν με τον υπουργό Εξωτερικών του Χίτλερ Ρίμπεντροπ, του είχε υποσχεθεί ότι θα απαλλαγεί από την «εβραϊκή κυριαρχία» κυρίως στους κόλπους των Σοβιετικών διανοουμένων. Στη συνέχεια, όταν ανέλαβε το σοβιετικό υπουργείο Εξωτερικών ο Μολότοφ, έλαβε σαφείς εντολές από τον Στάλιν να «εκκαθαρίσει το υπουργείο από τους Εβραίους». Ήταν μια απόφαση, που είχε σκοπό ελκύσει τη συμπάθεια του Χίτλερ και να πεισθεί η ναζιστική Γερμανία να προχωρήσει σε συνομιλίες με την Σοβιετική Ένωση, με στόχο το σύμφωνο μη επιθέσεως μεταξύ των δύο χωρών, που τελικά υπογράφτηκε.

Μετά την σοβιετική εισβολή στην Πολωνία, ο Στάλιν ξεκίνησε να εφαρμόζει μια πολιτική εγκατάστασης των Εβραίων στην ‘Εβραϊκή Αυτόνομη Περιοχή’, που είχε οριοθετήσει στην σοβιετική Άπω Ανατολή, όπως και σε άλλες περιοχές της Σιβηρίας. 

Θα ήταν σοβαρή παράλειψη αν σιωπήσουμε μπροστά στους απάνθρωπους και ακραίους διωγμούς, που επιφύλαξε ο Στάλιν εναντίον των Ανατολικών Χριστιανών, που αναγνωρίζουν το πρωτείο του Πάπα της Ρώμης, στην Ουκρανία. Μιλούμε για τους Ρουθήνους και τους Ελληνοκαθολικούς, που οι Ορθόδοξοι μειωτικά αποκαλούν ‘Ουνίτες’. Μετά το 1945 το σοβιετικό καθεστώς περιόρισε τους διωγμούς εις βάρος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και της πρόσφερε περιορισμένες ελευθερίες. Ήταν το δώρο του Στάλιν για την ενθάρρυνση των Ρώσων πιστών, κυρίως αγροτών, να ενταχθούν στον Κόκκινο Στρατό, για να αντιμετωπισθεί η γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία αποδείχθηκε πειθήνια στον Στάλιν. Ο Πατριάρχης Μόσχας Αλέξιος Α΄, ανέλαβε προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας το 1945, με την έγκριση του Στάλιν. Ένα χρόνο αργότερα, το 1946, ο Αλέξιος προέδρευσε μιας αμφιλεγόμενης και έντονα αμφισβητούμενης «επανένωσης» της Ελληνικής Καθολικής Εκκλησίας της Ουκρανίας με την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Το περιστατικό της «επανένωσης» θεωρήθηκε ως ενέργεια της Ορθόδοξης Εκκλησίας κατ’ εντολή της σταλινικής κυβέρνησης. Με την ευκαιρία της παραπάνω πρωτοβουλίας, ο Πατριάρχης Αλέξιος Α΄, κάλεσε όλους τους Καθολικούς της Σοβιετικής Ένωσης να απορρίψουν την υποταγή τους στον Πάπα και να επιστρέψουν γρήγορα στην πραγματική μητέρα τους, την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Οι αρπαγές ναών και περιουσιών της Ελληνοκαθολικής Εκκλησίας και η απόδοσή τους στην Ορθόδοξη Εκκλησία ήταν εκτεταμένες. Οι διωγμοί Ελληνοκαθολικών Επισκόπων αφάνταστα άγριοι, όπως και άλλων κληρικών αλλά και απλών πιστών. Πολλοί επίσκοποι στάλθηκαν σε στρατόπεδα στη Σιβηρία, μερικοί πέθαναν εκεί. Περιορίζομαι να αναφέρομαι τους παρακάτω Ελληνοκαθολικούς Επισκόπους που διώχθηκαν με μοναδική αγριότητα για την πιστότητά τους και για την άρνησή τους να δηλώσουν υπακοή στην Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, που είχε γίνει δυστυχώς ‘μαριονέτα’ του σταλινικού καθεστώτος: Nykyta Budka, Walter Ciszek, Potapy Emelianov, Leonid Feodorov, Clement Sheptytsky, Josyf Slipyi και Vasyl Velychkovs. 

Έτσι, παρά το 20^ο Συνέδριο του ΚΚΕ, αυτό το κόμμα δεν έχει αλλάξει σε τίποτε, όπως συμβαίνει με τις φονταμενταλιστικές θρησκείες, και απαιτεί να προσαρμοστεί η κοινωνία στα δόγματά του…. 

Υπήρξαν και άλλες εγκληματικές πρακτικές της Σοβιετικής εξουσίας επί Στάλιν, αλλά περιορίστηκα σε όσες έκρινα πιο σημαντικές και χαρακτηριστικά εμβληματικές του απάνθρωπου καθεστώτος, που επιμένει, χωρίς στάλα αυτοκριτικής, να υπερασπίζεται και να τιμά το ΚΚΕ….

©ΓΙΩΡΓΟΣ Α. ΔΟΥΔΟΣ

5/4/17

ΜΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΩΝ ΜΟΥΦΤΕΙΩΝ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΕΓΕΙΡΕΙ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟΣ Α. ΔΟΥΔΟΣ

g_doudos@yahoo.com

Έγινε γνωστό, ότι ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων  Κώστας Γαβρόγλου, με απόφασή του, έχει συστήσει Ομάδα εργασίας για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας των Μουφτειών της Μουσουλμανικής Μειονότητας της Θράκης.

Η Ομάδα Εργασίας έχει τα εξής μέλη:

 1. Ελένη Αναστασοπούλου, Αναπληρώτρια Προϊσταμένη του Τμήματος Ετεροθρήσκων και Ετεροδόξων της Διεύθυνσης Θρησκευτικής Διοίκησης της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων.

2. Κωνσταντίνο Πιτταδάκη, Αναπληρωτή Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Θρησκευτικής Διοίκησης της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων.

3. Δέσποινα Τριπόδη, αποσπασμένη εκπαιδευτικό, κλάδου ΠΕ 13 Νομικών, στη Διεύθυνση Θρησκευτικής Διοίκησης της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων.

4. Βασιλική Ζωϊτοπούλου, Προϊσταμένη του Τμήματος Ε ́ της Διεύθυνσης Προμηθειών και Διαχείρισης Υλικού της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων.

Χρέη Συντονιστή της Ομάδας θα εκτελεί η Ελένη Αναστασοπούλου.

Το έργο της ομάδας εργασίας θα επικουρούν, ο Βασίλειος Συμεωνίδης, Προϊστάμενος του Γραφείου Μειονοτικής Εκπαίδευσης, ο Μεχμέτ Δερτιμάν, Σχολικός Σύμβουλος Μειονοτικού Προγράμματος Μειονοτικών Σχολείων και ο Ανδρέας Νοταράς, άμισθος Σύμβουλος του υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.

Τέλος, η απόφαση, παρέχει στην  Συντονίστρια της Ομάδας Εργασίας τη δυνατότητα να ζητήσει την επιστημονική υποστήριξη του διδακτικού προσωπικού της Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Ισλαμικών Σπουδών του Τμήματος Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του διδακτικού προσωπικού των μαθημάτων μουσουλμανικής θρησκευτικής ειδίκευσης των Μουσουλμανικών Ιεροσπουδαστηρίων Θράκης.

(Βλ. https://www.esos.gr/arthra/49725/epitropi-gia-ton-eksyghronismo-ton-moyfteion-tis-moysoylmanikis-meionotitas-tis-thrakis).

Κέντρισε την προσοχή μου το γεγονός, ότι τα μέλη της παραπάνω Επιτροπής που τους ανατέθηκε το έργο της αναβάθμισης και του εκσυγχρονισμού των Μουφτειών της Θράκης, αποτελείται από υπαλλήλους της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας, κατοικούν στην Αθήνα, με εξαίρεση την κυρία Ζωϊτοπούλου, που είναι προϊσταμένη στην Διεύθυνση Προμηθειών και Διαχείρισης Υλικού της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας. Ουδείς Μουσουλμάνος Έλληνας πολίτης μέλος της Επιτροπής, έστω για την «τιμή των όπλων»!

Η υπουργική απόφαση συγκρότησης της Ομάδας Εργασίας προβλέπει και το εξής: Στη διάθεση της Ομάδας Εργασίας, τίθενται υποχρεωτικά κάθε είδους αρχεία, πληροφορίες, βιβλία, έγγραφα και οικονομικά στοιχεία που τηρούνται στις Μουφτείες….

Σε καμιά περίπτωση δεν θα ήθελα να γίνω μάντης κακών, όπως ο Κάλχας της Ιλιάδας. Αλλά η αμέσως προηγούμενη πρόβλεψη της υπουργικής απόφασης, με τις εξουσίες που αναγνωρίζει στην Ομάδα Εργασίας, την καθιστά Επιτροπή Ελέγχου των Μουφτειών! Και αξίζει να λεχθεί εδώ, ότι το κράτος, εκτός από την μισθοδοσία του Μουφτή ή του τοποτηρητή Μουφτείας, εκτός από την παραχώρηση υπηρεσιακού αυτοκινήτου προς τον Μουφτή, επίσημα δεν αναλαμβάνει τίποτε από τα λειτουργικά έξοδα της θεωρούμενης σαν δημόσιας υπηρεσίας Μουφτείας. Καμιά θέση γραμματειακής υποστήριξης ή βοηθητικού προσωπικού της Μουφτείας δεν είναι νομοθετημένη και εύλογο είναι να μην βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό (λ.χ. οδηγός αυτοκινήτου, κλητήρας κ.ά.). Σε έκτακτες περιπτώσεις, μέσω είτε της Υπηρεσίας Πολιτικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, που εδρεύει στην Ξάνθη, είτε της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης δίδονταν χρηματικά ποσά προς τον Μουφτή, από κονδύλια που είχαν στην διάθεσή τους οι παραπάνω υπηρεσίες και τα διαχειρίζονταν κατά το δοκούν οι προϊστάμενοί τους. Στην Μουφτεία Κομοτηνής, όταν γενικός γραμματέας της Περιφέρειας  ήταν  ο Δημήτρης Σταμάτης, αντικαταστάθηκαν τα κουφώματα της Μουφτείας και κατασκευάσθηκε ένας φοριαμός εναπόθεσης αρχείων. Θα αναρωτηθεί κάποιος εύλογα, και από πού καλύπτονται τα λειτουργικά έξοδα μιας Μουφτείας. Οι περισσότερες υπηρεσίες που παρέχονται προς τους Μουσουλμάνους από τον Μουφτή και τις Μουφτείες, έχουν κόστος! Από την συλλογή των χρημάτων για τις παρεχόμενες προς τους πιστούς υπηρεσίες, καλύπτονται τα έξοδα της Μουφτείας και η μισθοδοσία του προσωπικού της, ως προς το οποίο, από όσο γνωρίζω, δεν υπάρχουν γραπτές εργασιακές συμβάσεις, και από νομικής πλευράς η απασχόλησή τους είναι άτυπη και συνάγεται μόνο από την ασφαλιστική κάλυψή τους στο ΙΚΑ και όχι πάντοτε με ασφάλεια ή ακρίβεια.

Το ότι οι Μουφτείες χρειάζονται αναδιοργάνωση ή λειτουργική αναβάθμιση, νομίζω πως κανένας, εφόσον γνωρίζει πρόσωπα, πράγματα και καταστάσεις δεν μπορεί να προβάλλει αντιρρήσεις. Ως προς τον εκσυγχρονισμό των Μουφτειών, με την συγκεκριμένη Ομάδα Εργασίας, που αποτελείται αποκλειστικά από Χριστιανούς γραφειοκράτες του Υπουργείου Παιδείας, διατηρώ έντονες επιφυλάξεις.   Δεν ξέρω πώς μπορεί να αντιλαμβάνονται Χριστιανοί ‘γραφειοκράτες’, στελέχη ενός Υπουργείου, κάτοικοι Αθηνών, έναν κορυφαίο θεσμό του Ισλάμ!

Ο Μουφτής είναι ένας σημαντικός θρησκευτικός λειτουργός του σουννιτικού Ισλάμ και είναι παντού δημόσιος λειτουργός. Πρόκειται για έναν υψηλής κατάρτισης Μουσουλμάνο θεολόγο και νομικό επιστήμονα της ισλαμικής δικαιϊκής τάξης. Κύριο έργο του Μουφτή είναι η ερμηνεία των ρυθμιστικών κανόνων που πηγάζουν από την Σαρία, σύμφωνα με τις εκάστοτε περιστάσεις και κοινωνικές συνθήκες. Οι ερμηνευτικές γνωμοδοτήσεις του Μουφτή ονομάζονται φάτουα (φετβά στα τουρκικά), ενώ στην ελληνική γλώσσα αποδίδονται, επιτυχημένα κατά τη γνώμη μου, με τον όρο Ιερονομική Ρήτρα. Οι γνωμοδοτήσεις του Μουφτή λαμβάνονται υπόψη σοβαρά, όσον αφορά την εφαρμογή του Ιερού Μουσουλμανικού Νόμου εκ μέρους των Ιεροδικών (καντί), που αποτελούν μιαν άλλη τάξη δημοσίων λειτουργών σε μουσουλμανικές χώρες.

Στην Ελλάδα ο Μουφτής είναι συγχρόνως και Ιεροδίκης.

Ανέφερα πιο πάνω ότι ο Μουφτής παντού είναι δημόσιος λειτουργός. Εδώ δεν πρέπει να συγχέεται η έννοια του δημοσίου λειτουργού με την ομοειδή έννοια που προσδίδει στον όρο το Διοικητικό Δίκαιο. Ο Μουφτής ως δημόσιος λειτουργός δεν μπορεί να είναι μέλος μιας, έστω υψηλής, δημοσιοϋπαλληλικής ιεραρχίας, όπως αντιμετωπίζεται σήμερα (λ.χ. όπως τα μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους ή τα μέλη του Διπλωματικού Σώματος). Ο δημόσιος χαρακτήρας του λειτουργήματος του Μουφτή, συνδέεται με το γεγονός ότι οι αποφάσεις του αφορούν και επηρεάζουν ρυθμιστικά το σύνολο σχεδόν των βιοτικών σχέσεων της Μουσουλμανικής Κοινότητας και επίσης αναφέρονται σε ζητήματα μουσουλμανικής λατρείας και ευταξίας!

Νομίζω πως είναι ανάγκη να επισημανθούν ορισμένα στοιχεία, που αναφέρονται στον θεσμό του Μουφτή και στις δικαιοδοσίες του: Ο ιερός Μουσουλμανικός Νόμος, εμπλουτίζει την ελληνική έννομη τάξη, ήδη από την υπογραφή της Σύμβασης της Κωνσταντινουπόλεως του 1881, μεταξύ Ελλάδος και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που κυρώθηκε με το νόμο ΠΛΖ΄/1882. Στη συνέχεια, έχουμε την σημαντική ως προς το περιεχόμενό της για το θέμα που μας απασχολεί, Σύμβαση  Ειρήνης μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, γνωστής και ως Συνθήκης των Αθηνών, του 1913, η οποία μαζί με τα τρία πρωτόκολλά της κυρώθηκε με το νόμο ΔΣΙΓ΄/1913. Με την παραπάνω Συνθήκη  ο Μουφτής έχει καταστεί ιδιότυπος φορέας της δικαστικής λειτουργίας της πολιτείας στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα αναγνωρίσθηκε,  ότι «οἱ Μουφτῆδες, ἐκτός τῆς ἁρμοδιότητος αὐτῶν ἐπί τῶν καθαρῶς θρησκευτικῶν ὑποθέσεων καί τῆς ἐποπτείας αὐτῶν ἐπί τῆς διοικήσεως τῶν Βακουφικῶν κτημάτων, ἀσκοῦσι τήν ἑαυτῶν δικαιοδοσίαν μεταξύ Μουσουλμάνων ἐπί γάμων, διαζυγίων, διατροφῶν (νεφακά), επιτροπειῶν, κηδεμονιῶν, χειραφεσίας ἀνηλίκων, ἰσλαμικῶν διαθηκῶν καί διαδοχῆς εἰς θέσιν Μουτεβελλή (τεβλιέτ)», και ότι «αἱ παρά τῶν Μουφτήδων ἐκδιδόμεναι ἀποφάσεις ἐκτελοῦνται ὑπό τῶν ἁρμοδίων Ἑλληνικῶν Ἀρχῶν» (διατάξεις του άρθρου 11 παράγρ. 9 και 10 αντίστοιχα της Σύμβασης).

Με το άρθρο 7 του Πρωτοκόλλου αριθ. 3 της Σύμβασης, κατοχυρώνεται η λειτουργική ανεξαρτησία του Μουφτή όταν ασκεί  τις δικαστικές εξουσίες του και προβλέπονται τα εξής: «…οἱ Μουφτῆδες… κέκτηνται τά αὐτά δικαιώματα καί τάς αὐτάς ὑποχρεώσεις, οἳας οἱ λοιποί Ἓλληνες δημόσιοι λειτουργοί», », ενώ με το άρθρο 9 του ιδίου Πρωτοκόλλου, η Ελλάδα εγγυάται την προσωπική ανεξαρτησία του Μουφτή κατά την άσκηση των δικαστικών καθηκόντων του, αναγνωρίζοντάς του ισοβιότητα, όπως ισχύει για τους τακτικούς δικαστές του κράτους.

Μετά την Συνθήκη των Αθηνών ακολούθησε η έκδοση του νόμου 147/1914 «περί τῆς ἐν ταῖς προσαρτωμέναις χώραις ἐφαρμοστέας νομοθεσίας καί τῆς δικαστικῆς αὐτῶν ὀργανώσεως», με διατάξεις του οποίου ρυθμίστηκαν θέματα Μουσουλμάνων και Εβραίων, που εμπλούτισαν τον πληθυσμό της Ελλάδος μετά την λήξη των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913). Στο άρθρο 4 του νόμου 147/1914 προβλέπονται τα εξής: «Τά τοῦ γάμου τῶν εἰς τό μουσουλμανικόν ἢ ἰσραηλιτικόν θρήσκευμα ἀνηκόντων, ἢτοι τ’ ἀφορῶντα εἰς τήν νόμιμον σύστασιν καί διάλυσιν τοῦ γάμου καί τάς συνεστῶτος αὐτοῦ προσωπικάς σχέσεις τῶν συζύγων καί τά τῶν συγγενικῶν δεσμῶν διέπονται ὑπό τοῦ ἱεροῦ αὐτῶν νόμου καί κρίνονται κατ’ αὐτόν. Ὡς πρός τούς Μουσουλμάνους ἰσχύουσι προσέτι οἱ περί αὐτῶν εἰδικοί ὃροι τῆς μεταξύ Ἑλλάδος καί Τουρκίας τελευταίας συνθήκης». Στο τέλος της παραπάνω διάταξης, γίνεται ρητή παραπομπή στις ρυθμίσεις της Σύμβασης Ειρήνης των Αθηνών του 1913. Τέλος, αξίζει να επισημανθεί  ότι όσα προβλέπονται από το άρθρο 4 του νόμου 147/1914 και αφορούν την ισχύ του Ιερού Μουσουλμανικού Νόμου ως προς τους Έλληνες Μουσουλμάνους, δεν καταργήθηκαν από τον Αστικό Κώδικα, αλλά ισχύουν ως τις μέρες μας.

Ο νόμος 2345/1920 με το άρθρο 10 παράγραφος 1, προσδιόρισε με περισσότερη ακρίβεια τη δικαστική δικαιοδοσία του Μουφτή μεταξύ των Μουσουλμάνων Ελλήνων υπηκόων.

Η θέση του Μουφτή στα πλαίσια εφαρμογής της μουσουλμανικής δικαιοταξίας στην Ελλάδα, ρυθμίζεται πλέον με διατάξεις της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 24.12.1990 «περί Μουσουλμάνων θρησκευτικών λειτουργών», που κυρώθηκε με το νόμο 1920/1991. Σύμφωνα με το παραπάνω νομοθέτημα, ο Μουφτής διορίζεται με την έκδοση προεδρικού διατάγματος ως δημόσιος υπάλληλος και υπόκειται στις ρυθμίσεις του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα,. Το ίδιο νομοθέτημα, κατά μια ασαφή από πλευράς νομικής ακρίβειας διατύπωση, προβλέπει ότι «οι Μουφτείες θεωρούνται δημόσιες υπηρεσίες». Η ασάφεια έγκειται στην διατύπωση «θεωρούνται» και όχι «είναι», που εύλογα μπορεί να προκαλέσει ποικίλες ερμηνευτικές αμφισημίες ως προς τί ακριβώς είναι οι Μουφτείες του κράτους.

Με την ανάπτυξη του Δικαίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, εντός των οποίων συγκαταλέγονται ζητήματα που αφορούν την θρησκευτική ελευθερία των ανθρώπων, υπήρξαν σημαντικές εξελίξεις. Αναγνωρίσθηκαν και κατοχυρώθηκαν με νομοθετήματα της Διεθνούς Κοινότητας ή διακρατικών οργανισμών του διεθνούς δημοσίου δικαίου (λ.χ. Συμβούλιο της Ευρώπης, Ευρωπαϊκή Ένωση), η απόλυτη προστασία της ελευθερίας της θρησκευτικής συνειδήσεως, το δικαίωμα ακώλυτης έκφρασης των θρησκευτικών πεποιθήσεων, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, αλλά και το δικαίωμα  αυτόνομης οργάνωσης των θρησκευτικών κοινοτήτων, χωρίς επεμβάσεις του κράτους.

Ειδικότερα, όσον αφορά την Ελλάδα, οφείλουμε να αναφέρουμε την Σύμβαση της Ρώμης (1950), γνωστής και ως Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), που κυρώθηκε με το νομοθετικό διάταγμα 53/1974 και έχει αυξημένη ισχύ στην ελληνική έννομη τάξη, σύμφωνα με το άρθρου 28 παρ. 1 του Συντάγματος. Στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο, με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 2000/C 364/01), καθιστώντας ουσιαστικά το δίκαιο της ΕΣΔΑ κοινοτικό δίκαιο. Τέλος, το άρθρο 13 του Συντάγματος, που κατοχυρώνει την θρησκευτική ελευθερία και την ελεύθερη άσκηση της θρησκευτικής λατρείας, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις, είναι πλήρως εναρμονισμένο με  την κοινή ευρωπαϊκή έννομη τάξη προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, που εδράζεται στην ΕΣΔΑ και στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αλλά και η σχετική με το θέμα της θρησκευτικής ελευθερίας νομική θεωρία, δέχονται ότι η ΕΣΔΑ, με το άρθρο 9, σε συνδυασμό και προς το άρθρο 11, καθιερώνει την θεσμική αυτονομία των θρησκευτικών οργανισμών (που μορφοποιούν οργανωτικά θρησκευτικές κοινότητες), έναντι του κράτους. Μάλιστα ενισχύεται η θέση αυτή και από την παρόμοιου περιεχομένου διάταξη του άρθρου 10 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ειδικά ως προς την Μουσουλμανική Μειονότητα της Θράκης, είχε προβλεφθεί καθεστώς θεσμικής αυτονομίας, ιδίως από τη διάταξη του άρθρου 45 της Συνθήκης της Λωζάνης. Υπό το καθεστώς του ευρωπαϊκού πλαισίου προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου και με την ερμηνευτική αυθεντία και τις εγγυήσεις που παρέχει το Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η θεσμική αυτονομία των θρησκευτικών οργανισμών έναντι του ελέγχου και των παρεμβάσεων του κράτους, αποκτά συγκεκριμένο περιεχόμενο και κυρίως αδιαμφισβήτητη και αποτελεσματική κατοχύρωση, συνθήκες που ήταν απρόβλεπτες υπό το καθεστώς των ρυθμίσεων μόνο των διατάξεων της Συνθήκης της Λωζάνης του 1923.

Η αναγνώριση και η προστασία της θεσμικής αυτονομίας των θρησκευτικών κοινοτήτων στο σύστημα του ευρωπαϊκού δικαίου των δικαιωμάτων του ανθρώπου, αλλά και του άρθρου 13 του Συντάγματος, περιέχει, πέραν του αυτονόητου δικαιώματος μιας θρησκευτικής κοινότητας να προσδιορίζει η ίδια, χωρίς καμιά εξωτερική παρέμβαση το περιεχόμενο της πίστης της, αλλά και το δικαίωμα έκφρασης των πεποιθήσεών της μέσα στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον της, χωρίς την παρέμβαση του κράτους, υπό τον όρο, να μη προσβάλλονται η δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη (άρθρο 9 παρ. 2 ΕΣΔΑ και άρθρο 13 παρ. 2 Συντάγματος).

Στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, επί της υποθέσεως Μητροπολιτική Εκκλησία της Βεσσαραβίας κατά Μολδαβίας (αριθ. 45701/99 ECHR Reports 2001-XII, 13 Dec 2001, par. 118) διατυπώνεται η δικανική κρίση, ότι το δικαίωμα των πιστών στην ελευθερία της θρησκείας, περικλείει το δικαίωμα συλλογικής και δημόσιας έκφρασης των θρησκευτικών πεποιθήσεων και παρέχει στους πιστούς το δικαίωμα να οργανώσουν ελεύθερα την θρησκευτική τους κοινότητα, χωρίς αυθαίρετη παρέμβαση του κράτους. Παρόμοια είναι και η απόφαση Κλάδος του Στρατού της Σωτηρίας κατά Ρωσίας (αριθ. 72881/01 ECHR Reports 2006-XI, 5 Oct 2006, par. 58).

Σχετικά πρόσφατη, επί του θέματος αναγνώρισης και προστασίας της αυτονομίας των θρησκευτικών οργανώσεων,  είναι η απόφαση του Τμήματος Μείζονος Συνθέσεως [GC] του ΕΔΔΑ, στην υπόθεση Fernández-Martínez κατά Ισπανίας (αριθ. 56030/07), που εκδόθηκε στις 12 Ιουνίου 2014 (http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-145068).

Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, οι Μουφτείες θεωρούνται δημόσιες υπηρεσίες και υπάγονται στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.

Μια δημόσια υπηρεσία δεν μπορεί να θεωρηθεί αυτόνομη, απέναντι  στην κεντρική διοίκηση του κράτους. Επίσης πρέπει να ειπωθεί, ότι ο δημόσιος υπάλληλος, όπως χαρακτηρίζεται ο Μουφτής, είναι φυσικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες προς το κράτος, υπόκειται σε ιεραρχική εξάρτηση και πειθαρχική ευθύνη και διέπεται αποκλειστικά ή εν μέρει από ειδικούς κανόνες του διοικητικού δικαίου, που αφορούν τους δημοσίους υπαλλήλους. Με μια άλλη διατύπωση, ο δημόσιος υπάλληλος είναι φυσικό πρόσωπο, που ασκεί δημόσια εξουσία κατ’ επάγγελμα και διαρκώς και είναι όργανο του κράτους. Αυτός είναι ο Μουφτής σύμφωνα με την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία. Όργανο του ελληνικού κράτους, υφιστάμενο ανά πάσα στιγμή τον έλεγχο και τις παρεμβάσεις του κράτους!

Η θρησκευτική κοινότητα των Μουσουλμάνων στη Θράκη, είναι το μόνο θρήσκευμα στην Ελλάδα, που η οργανωτική του έκφραση σε επίπεδο Μουφτείας, θεωρείται δημόσια υπηρεσία και ο επικεφαλής της κοινότητας, ο Μουφτής, είναι ο μόνος θρησκευτικός ηγέτης που είναι δημόσιος υπάλληλος!

Η ταύτιση της ιδιότητας του Μουφτή με αυτήν του Μουσουλμάνου ιεροδίκη, δεν μπορεί να αποτελεί πλέον “νόμιμο άλλοθι” για να συνεχίσει η δημοσιοϋπαλληλική ιδιότητα του Μουφτή. Ένας δημόσιος υπάλληλος, που εξ ορισμού είναι φυσικό πρόσωπο εξαρτημένο ιεραρχικά, δεν διαθέτει τα εχέγγυα αμερόληπτης κρίσης για την άσκηση δικαστικού λειτουργήματος! Θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά τα πράγματα ως προς την κατάσταση του Μουφτή, υπό την διττή ιδιότητά του, ως ηγέτη πρώτιστα της μουσουλμανικής κοινότητας και ως ιεροδίκη, αν ο νόμος αναγνώριζε τον Μουφτή, τουλάχιστον ως δημόσιο λειτουργό, τυπικά και ουσιαστικά, και όχι δημόσιο υπάλληλο.

Το διττό λειτούργημα του Μουφτή, ως  θρησκευτικού ηγέτη και ως θρησκευτικού δικαστή της Μουσουλμανικής Θρησκευτικής Κοινότητας, απαιτεί την αναμόρφωση της ελληνικής νομοθεσίας, ώστε να εναρμονισθεί με το ισχύον δίκαιο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που δεσμεύει την Ελλάδα, αλλά, και με την συνταγματική διάταξη που προστατεύει, με επάρκεια νομίζω, την ελευθερία της  θρησκευτικής συνείδησης.

Ο Μουφτής πρέπει να αναγνωρίζεται ως δημόσιος λειτουργός κατά την έννοια που εκθέσαμε, αδέσμευτος από κάθε εξάρτηση από το κράτος. Από την άλλη μεριά, οι Μουφτείες, σύμφωνα με όσα ισχύουν λόγου χάρη για τις Ισραηλιτικές Κοινότητες, το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο, ή τις Μητροπόλεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας, πρέπει να παύσουν να θεωρούνται δημόσιες υπηρεσίες και να αναγνωρισθούν ως νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.

Η σύσταση της Ομάδας Εργασίας για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των Μουφτειών στη Θράκη, που όπως επισημάναμε, υποκρύπτει πίσω από τον επίσημο τίτλο της μια Επιτροπή ελέγχου και επέμβασης στην εν γένει λειτουργία των Μουφτειών, μου φέρνει στο νου τους Άγγλους υπαλλήλους της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Αξιωματούχοι γραφειοκράτες του Λονδίνου, που συχνά ελάχιστα γνώριζαν την Ινδία και ίσως, πολύ λίγο σέβονταν τους Ινδούς υπηκόους του Στέμματος, αποφάσιζαν από μίλια μακριά για την τύχη των ινδικών λαών και της τεράστιας Ινδικής επικράτειας. Το ίδιο μου θυμίζει η σύσταση της Επιτροπής-Ομάδας εργασίας που σχολιάζω, με τους Χριστιανούς γραφειοκράτες του Υπουργείου, που καλούνται να αποφασίσουν για το πώς πρέπει να λειτουργούν οι Μουφτείες!

Η σύσταση της Επιτροπής-Ομάδας εργασίας για τον έλεγχο των αρχείων και των οικονομικών των Μουφτειών, ουσιαστικά καταργεί την συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτονομία έναντι του κράτους, μιας θρησκευτικής κοινότητας ετεροθρήσκων που υπάρχει στην ελληνική επικράτεια  και αναμφίβολα αποτελεί «γνωστή θρησκεία», κατά την γραμματική διατύπωση της σχετικής συνταγματικής διάταξης (άρθρο 13). Αυτό είναι απαράδεκτο! Επίσης είναι απαράδεκτη η προσβλητική συμπεριφορά του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, απέναντι σε Μουσουλμάνους Έλληνες πολίτες! Πλήρης έλλειψη εμπιστοσύνης, εκ μέρους του κράτους σε πολίτες του, που δεν πρεσβεύουν την επικρατούσα, κατά το Σύνταγμα, θρησκεία;

Ας επανέλθουμε στα καθήκοντα της Ομάδας εργασίας, που αποτελείται μόνον από Χριστιανούς, μη θεολόγους, μη θρησκειολόγους, που καλείται να εισηγηθεί για τον τρόπο εκσυγχρονισμού των Μουφτειών ερήμην των ενδιαφερομένων! Άλλη μια παραδοξότητα της υπουργικής απόφασης είναι η πρόβλεψη συνδρομής της Επιτροπής από εκπαιδευτικούς, επίσης Χριστιανούς και ορισμένους Μουσουλμάνους, απροσδιόριστου αριθμού, πάντως  εκπαιδευτικούς και όχι επιστήμονες της μουσουλμανικής Θεολογίας και Νομικής (Σαρία και Φικχ), με πτυχία και διδακτορικούς τίτλους, αναγνωρισμένων διεθνώς ισλαμικών πανεπιστημίων, που υπάρχουν στην Μειονότητα της Θράκης.

Η Επιτροπή, θα πρέπει να έχει υπόψη της, ότι όταν θελήσει να «εξετάσει» αρχεία των Μουφτειών μάλλον θα βρεθεί σε αδιέξοδο, που θα μοιάζει με “γνόφον αγνωσίας”. Διότι τα πλείστα των αρχείων των Μουφτειών, κυρίως αυτών της Κομοτηνής και της Ξάνθης, κρατούνται μέχρι τις μέρες μας στην οθωμανική γλώσσα η οποία χρησιμοποιεί γραφή με αραβικούς χαρακτήρες. Δεν θα πρέπει να καταπλαγούν τα μέλη της Επιτροπής, διότι η Συνθήκη της Λωζάνης κατοχυρώνει την ετερογλωσσία, τόσον ως προς τους μη Μουσουλμάνους πολίτες της Τουρκίας, όσο και ως προς τους Μουσουλμάνους πολίτες της Ελλάδος (άρθρα 39 εδ. δ΄ και ε΄, 45 Συνθήκης Λωζάνης). Μάλιστα στο εδάφιο δ΄ του άρθρου 39 της Συνθήκης, γίνεται ιδιαίτερη μνεία ως προς την ανεμπόδιστη και ελεύθερη χρήση της διαφορετικής γλώσσας, παράλληλα με την επίσημη γλώσσα του κράτους, σε θέματα που άπτονται την θρησκεία των μειονοτικών πολιτών. Με αυτόν τον τρόπο το Οικουμενικό Πατριαρχείο τηρεί τα αρχεία του στην ελληνική γλώσσα, και μάλιστα σε μια μορφή που προσεγγίζει περισσότερο την κοινή ελληνιστική παρά την νεότερη καθαρεύουσα ελληνική. Άλλωστε, οι Μουφτείες Κομοτηνής και Ξάνθης, υφίστανται στις αντίστοιχες πόλεις, προτού ενσωματωθεί η Δυτική Θράκη στην ελληνική επικράτεια, από τους οθωμανικούς χρόνους. Εξαίρεση αποτελεί η Μουφτεία Διδυμοτείχου, που είναι νεότερη και προέκυψε μετά την κατάργηση της Μουφτείας που υπήρχε στην Αλεξανδρούπολη. Και μια παρατήρηση: Το άρθρο 7 της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 24.12.1990, αναφέρει ότι
«Οι Μουφτείες θεωρούνται δημόσιες υπηρεσίες, αλληλογραφούν στην επίσημη γλώσσα του Κράτους, στην οποία συντάσσονται επίσης όσες πράξεις και έγγραφα εκδίδονται από τον Μουφτή…». Η χρήση της ελληνικής γλώσσας αποτελεί υποχρέωση ως προς την αλληλογραφία της Μουφτείας και ως προς τις, προφανώς επίσημες, πράξεις που εκδίδει ο Μουφτής. Δεν γίνεται μνεία ως προς την τήρηση των εσωτερικών αρχείων των Μουφτειών….  

 Ο θεσμός του Μουφτή και οι υπηρεσίες του προς τους Μουσουλμάνους, είναι ένας παραδοσιακός θεσμός του σουννιτικού Ισλάμ, που δεν επιδέχεται εκσυγχρονισμού, τουλάχιστον ερήμην των ίδιων των Μουφτήδων και μάλιστα κατόπιν εισηγήσεων ετεροθρήσκων, σε σχέση με το Ισλάμ.

Αναρωτιέμαι, το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και ο καθ’ ύλην αρμόδιος Γενικός Γραμματέας, θα μπορούσε να διανοηθεί ποτέ να παρέμβει στην Εκκλησία της Ελλάδος ή της Κρήτης, ή στις Μητροπόλεις των Δωδεκανήσων, ως προς τον τρόπο λειτουργίας τους; Επίσης, διανοήθηκε, να ψελλίσει έστω και μια λέξη, που να αποτελεί εισήγηση για έναν διαφορετικό τρόπο λειτουργίας των Επισκοπών της Καθολικής Εκκλησίας ή της Ελληνικής Ευαγγελικής Εκκλησίας;

Έχω την αίσθηση, ότι με την σύσταση της Ομάδας Εργασίας, επιδιώκεται ένας πιο σφιχτός έλεγχος της Μουσουλμανικής Μειονότητας μέσω των Μουφτειών, από το ελληνικό κράτος και περαιτέρω έλεγχος της Βακουφικής περιουσίας, ιδίως στην μουφτειακή περιφέρεια Κομοτηνής.

Ο Μουφτής Κομοτηνής κ. Μέτσο Τζεμαλή, σοφός και ενάρετος, απόφοιτος του Ισλαμικού Πανεπιστημίου της Μεντίνα της Σαουδικής Αραβίας, ποτέ δεν υπήρξε πρόθυμος να τραπεί σε υποχείριο, είτε των Αθηνών, είτε της Ξάνθης (της Υπηρεσίας Πολιτικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών). Υπήρξαν μάλιστα περιπτώσεις που εξέφρασε την διαφωνία του για μειονοτικά ζητήματα, ακόμα και με Διευθυντές της Υπηρεσίας Πολιτικών Υποθέσεων, που εκτιμούσε βαθύτατα. Φαίνεται, δυστυχώς, ότι ο συγκεκριμένος Μουφτής δεν είναι πλέον αρεστός σε συγκεκριμένους κύκλους των Αθηνών! Το ελληνικό κράτος λησμόνησε ότι ο Σοφολογιότατος Μέτσο Τζεμαλή, όπως και ο Μουφτής Ξάνθης Μεχμέτ Εμίν Σινίκογλου, από το 1985 που ο πρώτος διορίστηκε τοποτηρητής της Μουφτείας Κομοτηνής και από το 1991 που διορίστηκαν και οι δύο Μουφτήδες  Κομοτηνής και Ξάνθης αντίστοιχα, υπερασπίζονται με τόλμη και ήθος τόσο την θρησκευτική ιδιοπροσωπία της Κοινότητάς τους, όσο και την συνταγματική νομιμότητα, πορευόμενοι συνεχώς ανάμεσα σε συμπληγάδες.....

4/4/17