Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΣΤΟ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΜΠΙΡΚΕΝΑΟΥ

Το στρατόπεδο εξόντωσης Auschwitz, αποτελούνταν από τρία επί μέρους στρατόπεδα. Το  Auschwitz Ι, το Auschwitz ΙΙ-Birkenau και το στρατόπεδο Auschwitz ΙΙΙ-Monowitz. Το στρατόπεδο Auschwitz ΙΙ-Birkenau έχει ονομασθεί και Εργοστάσιο Θανάτου!

Στο Μπιρκενάου απασχολούνταν ως εργάτες Θεσσαλονικείς Εβραίοι σε μεγάλο αριθμό. Ενώ Θεσσαλονικείς ήταν και οι κρατούμενοι Εβραίοι που αποτελούσαν τα Sonderkommando, τις ομάδες εργασίας που μετέφεραν τα πτώματα από τους θαλάμους αερίων στα κρεματόρια για καούν. Οι κρατούμενοι που δούλευαν σ’ αυτό το Kommando, ήταν οι μάρτυρες της γερμανικής διαδικασίας θανάτου και γι’ αυτό εκτελούνταν μετά από εργασία τριών μηνών στους θαλάμους αερίων.

Μια γενική εξέγερση κρατουμένων στο στρατόπεδο καταστάλθηκε. Οι Έλληνες Εβραίοι του Sonderkommando ανέλαβαν πρωτοβουλία να επαναστατήσουν και ενώθηκαν μαζί τους Γάλλοι και Ούγγροι Εβραίοι, καθώς και δέκα εννιά (19) Ρώσοι Εβραίοι στρατιώτες. Ο Ισαάκ Kabelli υπολογίζει ότι συμμετείχαν 135 Έλληνες Εβραίοι στην εξέγερση στα κρεματόρια III και IV, που ξεκίνησε περίπου στις 2:15 με 2:20 το απόγευμα στις 7 Οκτωβρίου του 1944. Μετά την επίθεση εναντίον δύο Γερμανών φρουρών στο κρεματόριο IV, πήραν τα όπλα τους και μια ομάδα 25 Ελλήνων κρατουμένων έτρεξε να Κρεματόριο ΙΙΙ.

Κατά τη διάρκεια λυσσαλέας μάχης εκεί, πολλοί Γερμανοί φρουροί σκοτώθηκαν. Οι Γερμανοί πυροβολούσαν τους κρατούμενους από έξω, ενώ οι κρατούμενοι τους απαντούσαν από το εσωτερικό του κτιρίου. Ο ιστορικός Steven Bowman επισημαίνει ότι σκοτώθηκαν περίπου 20 φρουροί. Ο Ισαάκ Μπαρούχ, ένας Θεσσαλονικιός Εβραίος, με καταγωγή από τα Σκόπια, τοποθέτησε μια βόμβα  της Skopjian οικογενειακή καταγωγή, τοποθέτησε μια βόμβα στο καμίνι του Κρεματόριου ΙΙΙ. Η έκρηξη κατεδάφισε το κτίριο.

Τελικά οι Γερμανοί σκότωσαν όλους τους κρατούμενους που βρίσκονταν στο κρεματόριο. Οι κρατούμενοι πριν τους σκοτώσουν, τραγούδησαν ένα ελληνικό αντιστασιακό τραγούδι μια μελωδία και τον ελληνικό εθνικό ύμνο. Το Sonderkommando στο Κρεματόριο ΙΙ δεν κατάφεραν να επαναστατήσουν, αφού κατά την έναρξη της εξέγερσης οι Γερμανοί ενήργησαν γρήγορα και απομόνωσαν όλους τους κρατούμενους, κλειδώνοντάς τους, σε μια αίθουσα για όσο χρειαζόταν.